دوشنبه 5 آذر 1403

جذب سرمایه خارجی پس از برجام، 6 میلیارد دلار کمتر!

وب‌گاه مشرق نیوز مشاهده در مرجع
جذب سرمایه خارجی پس از برجام، 6 میلیارد دلار کمتر!

توافق برجام، برخلاف تبلیغات انجام گرفته، تاثیر مثبتی روی سرمایه‌گذاری خارجی نداشت، بلکه در مثابه پیش از آن، موجب کاهش سرمایه‌گذاری به میزان 6 میلیارد دلار شد.

به گزارش مشرق، «روزنامه کیهان» در بخش اخبارویژه خود نوشت:

توافق برجام، برخلاف تبلیغات انجام گرفته، تاثیر مثبتی روی سرمایه‌گذاری خارجی نداشت، بلکه در مثابه پیش از آن، موجب کاهش سرمایه‌گذاری به میزان 6 میلیارد دلار شد.

این ارزیابی را روزنامه ایران مورد تاکید قرار داده و در توجیه ماجرا نوشته است: با اینکه دولت‌های یازدهم و دوازدهم یکی از شعارهای اصلی‌اش جذب سرمایه خارجی و تعامل با دنیا بود، اما آمارهای رسمی نشان می‌دهد دولت قبل اصلا در این حوزه موفق نبوده است. تجربه برجام نشان می‌دهد برخلاف ادعای مسئولان در آن زمان که چشم به جذب 150 میلیارد دلار سرمایه بعد از برجام دوخته بودند، در 4 سال ابتدایی دولت روحانی با وجود برجام، 6 میلیارد دلار کمتر از دولت دهم سرمایه خارجی جذب شده است.

بیشتر بخوانید:

آیا مواضع ایران در مذاکرات سخت‌تر شده است؟

بعد از امضای برجام، سیاستگذاران، امید بسیاری به سرمایه‌گذاری خارجی داشتند. یکی از مدیران مالی دولت یازدهم اشاره می‌کرد که پس از برجام، امکان انتشار 100 میلیارد دلار اوراق بین‌المللی به‌صورت سالانه وجود دارد و آن را در کنار 50 میلیارد دلار دارایی آزاد شده از دیدگاه خودشان، برابر با یک دستاورد 150 میلیارد دلاری سالانه بعد از برجام می‌دانستند. این تازه جدا از کنفرانس‌های فرصت‌های سرمایه‌گذاری بسیاری بود که برگزار شد.

بعدها به‌عنوان یک دستاورد مسلم دولت وقت از حدود 15 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی بعد از برجام آماردهی شد، مثلا اسحاق جهانگیری معاون اول دولت قبل در همایشی از جذب 14 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی در 2 سال پس از اجرای برجام سخن گفت و بعدتر این آمار در کلام آقای نوبخت (رئیس وقت سازمان برنامه و بودجه) به 11/5 میلیارد دلار کاهش یافت، کمی بعد معلوم شد این 11/5 دلار هم از جنس تفاهم‌نامه است نه قرارداد.

در نهایت رئیس سازمان گسترش دولت وقت گفت این عدد 8/5 میلیارد دلار و شکل حقوقی آن، نه حتی تفاهم‌نامه اجرایی بلکه تقاضای سرمایه‌گذاری است.

در نهایت اما آمار منتشر شده از سوی سازمان کنفرانس تجارت و توسعه ملل متحد (آنکتاد) نشان می‌دهد که نه تنها برجام نوشدارویی برای جذب سرمایه‌های خارجی نبوده بلکه در همان سال‌ها شاهد روندی نزولی‌تر نسبت به سال‌های بدون برجام بودیم.

میزان جذب سرمایه‌گذاری خارجی از معدود شاخص‌هایی است که سازمان کنفرانس تجارت و توسعه ملل متحد (آنکتاد) بعد از دریافت اطلاعات از هر کشور و بررسی و راستی‌آزمایی، میزان آن را اعلام می‌کند.

سازمانی که آمار اعلام شده از سوی آن با آنچه مراکز آماری دولت یازدهم و دوازدهم اعلام کردند زمین تا آسمان متفاوت است.

به‌طوری که طبق آمار این سازمان، میزان جذب سرمایه‌گذاری خارجی در سال‌های 1395 و 1396 (سال‌های برجامی به ترتیب 3 میلیارد و 372 میلیون دلار و 2 میلیارد و 430 میلیون دلار بوده که با ارقام اعلامی از سوی دولت یازدهم در تضاد است.

بررسی دقیق‌تر جزئیات منتشرشده نشان می‌دهد که در مجموع 4 سال دولت دهم در حدود 18 میلیارد و 620 میلیون دلار سرمایه خارجی جذب شده و این رقم در کل دولت یازدهم با وجود برجام 6 میلیارد دلار کاهش پیدا کرد.

بعد از خروج آمریکا از برجام یعنی از ابتدای سال 97 و آغاز سری جدید تحریم‌های بی‌رحمانه، وضعیت سرمایه‌های جذب شده حتی به مراتب بدتر از سال‌های 91 و 92 شد که در آن سال‌ها نیز تحریم بودیم. سرمایه جذب شده در سال‌های تحریمی 91 و 92 به ترتیب 4 میلیارد و 662 میلیون دلار و 3 میلیارد دلار بوده و این رقم در سال‌های 97 و 98 به ترتیب به 2/3 میلیارد دلار و 1/5 میلیارد دلار رسید.