حذف دلار 4200 تومانی در ابهام

به گزارش اقتصادنیوز، موضوع تعیین تکلیف دلار 4200 تومانی در قالب ارز ترجیحی همچنان در پرده ابهام است. در حالی که منابع خبری حذف ارز ترجیحی را در قالب لایحه حمایت از اقشار آسیب پذیر تلقی میکنند که البته در همان لایحه به دولت مجوز استفاده بیشتر از دلار 4200 تومانی نیز داده شده است. در مجلس امروز لایحه مزبور نه در دو فوریت و نه در یک فوریت به تصویب مجلس نرسید و تنها بررسی آن لایحه به صورت عادی به تصویب خانه ملت رسید. حتی احد آزادی خواه، رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس در گفت و گو با ایسنا گفته است: همه تلاشش را کرد لایحه حذف ارز ترجیحی رأی نیاورد. البته او در سخنان متناقضی تاکید کرده، لزوما مخالف حذف دلار 4 هزار و 200 تومانی نیست و بیشتر به دنبال سیاستی است که هم اتلاف منابع صورت نگیرد و هم مردم متضرر نشوند! سخنان او نشان میدهد که هنوز هم نظرات کارشناسی به یک وضعیت واحد نرسیده است. به نظر میرسد حذف ارز ترجیحی اگرچه طرفداران جدی در تیم اقتصادی دولت دارد اما همچنان چه در بدنه مجلس و چه در بدنه تیم کارشناسی اقتصادی دولت اختلاف نظرهایی درباره زمان اجرای حذف دلار 4200 تومانی وجود دارد.

بررسی و ارزیابی گزارش ها از درون تیم اقتصادی دولت نشان می‌دهد با وجود فشار برای حذف ارز ترجیحی، اما دولت فعلا بنا دارد تا پایان سال از این ارز برای تخصیص ارز برخی از دارویی ها استفاده کند. رئیس سازمان و غذا و دارو در نشست امروز خود روی باقی ماندن دلار 4200 تومانی تا پایان امسال تاکید کرده است.

سیاست ناکارآمد تخصیص دلار 4200 تومانی اگرچه مورد اتفاق و اجماع نسبی بدنه تیم اقتصادی دولت است و البته اقتصاددانان بارها از این سیاست رانت‌زا در شرایط تنگنای ارزی انتقاد کرده اند اما زمان اجرای سیاست حذف دلار 4200 تومانی همچنان در کابینه دولت مورد اختلاف نظر کابینه دولت است.

مسعود میرکاظمی، رئیس سازمان غذا و دارو در جلسه علنی امروز مجلس در جریان تقاضای بررسی دو فوریت لایحه تأمین مطمئن کالا‌های اساسی، نهاده‌های دامی، دارو و تجهیزات پزشکی و سیاست‌های جبرانی برای حمایت از معیشت اقشار آسیب‌پذیر با اشاره به مشکلاتی که زمان تحویل دولت داشته‌اند، گفته است: خشکسالی باعث شد میزان برداشت کالا‌های اساسی مثل گندم و دانه‌های روغنی و همچنین نهاده‌های دامی مانند جو، ذرت و... به شدت کاهش یابد.

رئیس سازمان برنامه و بودجه در ادامه با بیان اینکه نیاز به واردات بیشتری نسبت به آنچه در بودجه آمده بود داریم، عنوان کرد: قرار بود 11.5 میلیون تن گندم از داخل خریداری شود، اما از این میزان تنها 4 میلیون و 600 هزار تن تأمین شد و لازم است 8 میلیون تن دیگر وارد شود تا در پایان سال با ذخیره احتیاطی به سال 1401 منتقل شویم.

وی در ادامه با اشاره به افزایش قیمت جهانی در این محصولات و کسری مضاعف در این حوزه، به برخی از این افزایش قیمت‌ها اشاره و عنوان کرد: دانه‌های روغنی در سال 99، 432 دلار در تن بود که در سال جاری به 697 دلار در تن رسیده است، همچنین قیمت کنجاله از 371 دلار در تن به 535 دلار رسیده، همچنین روغن خام از 746 دلار در تن به 1450 دلار و قیمت ذرت از 220 دلار در تن به 350 دلار، قیمت جو از 217 دلار در تن به 330 دلار و نیز قیمت گندم از 206 دلار در تن به 340 دلار در تن رسیده است.

میرکاظمی با اشاره به برآوردی که برای وزارتخانه‌های جهاد کشاورزی، بهداشت و صمت صورت گرفته بود، نیاز به 18 میلیارد دلار داریم، اظهار کرده است: اگر بخواهیم مأموریتی که در بودجه به میزان 8 میلیارد دلار دیده شده را انجام دهیم، به حدود 18 میلیارد دلار ارز نیاز داریم که برای دولت امکان‌پذیر نبوده است.

رئیس سازمان برنامه و بودجه با اشاره به پیشنهاد دولت برای حل این مشکل گفته است: ما از مجلس اجازه می‌خواهیم میزان یارانه از حالتی که در حال حاضر به آن واقف هستید و بی‌اثر است به گونه‌ای باشد که به صورت مستقیم به مردم پرداخت شود چرا که با مشاهده قیمت کالا‌ها متوجه می‌شویم، کالا‌هایی که ارز ترجیحی دریافت کرده‌اند، مثل لبنیات، مرغ و تخم‌مرغ در مهر ماه امسال نسبت به سال گذشته بیش از 150 درصد رشد داشته است یعنی اثربخشی این موضوع در زندگی مردم دیده نشده و کمرنگ‌تر نیز شده است.

به گفته وی زمانی که این موضوع طولانی می‌شود دچار مشکلات سیستمی به لحاظ مفسده نیز می‌شویم چرا که امروز اتحادیه‌ها اعلام کرده‌اند این ارز به آن‌ها نمی‌رسد و به دلیل اینکه یارانه داده شده دولت مجبور شده برای زنجیره مرغ و تخم‌مرغ قرارگاه بزند در صورتی که ضرورتی ندارد که دولت‌ها وارد این موضوع شوند و اتحادیه‌ها به تنهایی می‌توانند قضیه را مدیریت کنند.

میرکاظمی با اشاره به این موضوع که ارز 4200 تومانی به نهاده‌ها، گندم و دارو تخصیص می‌یابد، ابراز کرده است: از مجلس این اجازه را می‌خواهم تا ارز ترجیحی صرفا برای دارو، تجهیزات پزشکی و گندم تا پایان سال قرار داده شود، اما درباره نهاده‌های دامی میزان یارانه‌های پرداختی را مستقیما صرف حمایت از محرومان کنیم و به 4 دهک عدد بیشتری تا سقف 60 میلیون ریال پرداخت کنیم.

رئیس سازمان برنامه و بودجه با بیان اینکه میزان یارانه پرداختی نیز با توجه به اجازه مجلس خواهد بود، تأکید کرده است: برای امسال 270 هزار میلیارد ریال اجازه می‌خواهیم که از مابه‌التفاوت صرفه‌جویی مستقیما به مردم پرداخت شود تا بتوانیم پرداخت ارز 4200 تومانی را برای موضوعات مد نظر خود داشته باشیم.

با وجود اینکه رئیس سازمان برنامه و بودجه هم نسبت به حذف دلار 4200 تومانی اهتمام دارد و آن از مجلس خواستار بود اما فعلا در خصوص اجماع بر سر حذف دلار 4200 تومانی همچون گذشته اختلاف نظر وجود دارد. این اختلاف حتی تا بخش حاکمیت در سخنان امامان جمعه هم مشهود است. با تمام این اوصاف سیاست معیوب دلار 4200 تومانی که منتج به رشد پایه پولی هم میشود اما همچنان در وضعیت تنگنای ارزی تداوم دارد. شاید بیشترین مانعی که سیاست گذاران را نسبت به اجرای این سیاست معیوب وادار کرده است، پیامدهای اجتماعی، روانی و سیاسی این تصمیم است. این در حالی است که گزارش های گمرک نشان میدهد که کالاهای اساسی در بنادر که با ارز ترجیحی (دلار 4200 تومانی) وارد شده اند، بسیاری از آن ها در تناژ بالا فاسد و مورد حمله حشره ها قرار گرفته اند. در این شرایط معلوم نیست که اتلاف چنین منابعی با چه نیتی و هدفی همچنان دنبال میشود.

با تمام این اوصاف دولت باید تا پایان امسال تکلیف خود را درباره این سیاست مشخص کند، هر چند که برخی منابع آگاه خبر میدهند که دولت با پیگیری مذاکرات برجامی وین منتظر است که چه نتایجی در عمل حاصل خواهد شد، چرا که در صورت لغو تحریم های یکجانبه، چه بسا سیاست حذف دلار 4200 تومانی سرعت بیشتری به خود بگیرد.

• تصمیم دولت برای دلار 4200 تومانی دارویی ها
• نکته فراموش شده در حذف احتمالی دلار 4200 تومانی
• امام جمعه همدان درباره حذف دلار 4200 تومانی هشدار داد
• تصمیم نهایی درباره دلار 4200 تومانی از هفته آینده