خاطره‌بازی با شبکه «سه» در بیست و هشتمین سالروز تولدش
تهران - ایرنا - شبکه سه سیما امروز (14 آذر) 28 ساله شد. هنگام ورق زدن تاریخچه این شبکه به اسامی سریال‌های خاطره‌انگیزی چون «متهم گریخت»، «نرگس» و «مسافری از هند» برمی‌خوریم که هنرمندان درگذشته‌ای چون «منوچهر نوذری»، «مرتضی احمدی» و «پوپک گلدره» آنها را برای ما جاودانه کردند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، روز 14 آذر 1372 همزمان با سالگرد ولادت حضرت زهرا (س) و روز زن، وقتی تلویزیون‌هایمان را روشن کردیم دیدیم مدیران و مجریان تلویزیون روی میز گل گذاشته‌اند و دارند درباره تولد شبکه‌ای جدید صحبت می‌کنند. آنها از شبکه‌ای اختصاصی برای جوانان سخن می‌گفتند که قرار است برنامه‌هایش هیجان‌انگیز و سرگرم‌کننده باشد. محمدجعفر صافی، علی‌اصغر پورمحمدی و مجید زین‌العابدین در دهه 70 و 80 سکان هدایت شبکه سه را بر عهده داشته‌اند. این شبکه که اوایل روزی سه ساعت و نیم برنامه پخش می‌کرد، سال به سال تعداد و تنوع برنامه‌هایش را افزایش داد و به لحاظ جذب مخاطب دیگر رقبایش را پشت سر گذاشت. چند سال پس از افتتاح شبکه سه، دیگر اتاق واقع در در ساختمان 13 طبقه جام‌جم پاسخگوی نیازهای مجموعه نبود و کارمندان و هنرمندان شبکه به خیابان گلخانه اسباب‌کشی کردند.
لوگوی نارنجی رنگ شبکه چند بار تغییر کرد. سه خط موربی که در شمال غربی تلویزیون نقش می‌بستند پس از بیست‌ودو سال در آذرماه سال 94 تغییر شکل دادند. اوایل یکی از خطوط بلندتر از دو خط دیگر بود که پس از تغییر هر سه خط هم اندازه شدند. هم اکنون لوگوی سفیدرنگ جای لوگوی نارنجی قدیمی را گرفته است.
گزارشگران جدید این‌گونه کشف شدند
یکی از فواید افتتاح شبکه سه کشف ستاره های جدید در عرصه گزارشگری فوتبال بود. آن زمان بازی‌های فوتبال شبکه یک و دو را افراد ثابتی گزارش می‌کردند. زنده یاد بهرام شفیع، کیومرث صالح‌نیا، جهانگیر کوثری و مجید وارث از جمله گزارشگران فعال آن زمان بودند که مردم صدایشان را هنگام پخش فوتبال‌های داخلی و خارجی می‌شنیدند. با آمدن شبکه سه حجم برنامه‌های ورزشی تلویزیون بالا رفت و بازار کار گزارشگران داغ‌تر شد. مشکل مدیران شبکه سه این بود که نمی‌توانستند از نیروهای دیگر شبکه‌ها کمک بگیرند. بنابراین مجبور شدند درهای سازمان را به روی نیروهای تازه نفس باز کنند. آنها فراخوانی اعلام کردند و از علاقه‌مندان خواستند در تست گزارشگری شرکت کنند. عادل فردوسی‌پور، رضا جاودانی، جواد خیابانی، علیرضا علیفر و پیمان یوسفی همگی محصول تولد شبکه سه هستند.
این گزارشگران همگی در نیمه اول دهه هفتاد آغاز به کار کرده اند. علیرضا علیفر در سال‌های آغازین تولد شبکه سه یکی از گزارشگران فعال این شبکه بود. او بعد از آن که جذب صداوسیما شد از راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی خودش را بازنشسته کرد. علیفر از همان زمان با دفاع خطی مشکل داشت و از تیم‌هایی که چهار مدافع داشتند انتقاد می‌کرد. بینندگان تلویزیون اولین بار صدای عادل فردوسی‌پور را در سال 1373 در برنامه‌ای با عنوان منتخب ورزشی شنیدند. برنامه‌ای آرشیوی که نیمه شب پخش می‌شد و دیدارهای فوتبال تیم‌های خارجی را مرور می‌کرد. آن زمان گزارش دو نفره یک بازی فوتبال امری مرسوم بود. مثلا یکی از گزارشگران تازه وارد در اولین تجربه‌اش مسابقه میان تیم‌های نانت و موناکو را به مدت ده دقیقه در کنار جواد خیابانی گزارش کرد.
چندگونی نامه برای مراسم قرعه‌کشی نود
نمی شود سراغ شبکه سه رفت و از نود نگفت. برنامه نود تا 1397 به مدت 19 سال بدون وقفه روانه آنتن شد. اولین قسمت برنامه نود در تاریخ 23 مرداد سال 1378 از شبکه سه پخش شد. در سال‌های ابتدایی، نود خیلی از آیتم‌ها مثل نود درجه، تقویم نود، دوربین نود و بهترین‌های هفته را نداشت. آن زمان برنامه دکور ساده‌ای داشت؛ میزی کوچک که روی آن را با پارچه و ملحفه می‌پوشانند و به زحمت دو یا سه نفر پشتش جا می‌شدند. پشت سر عادل فردوسی پور دیواری بود که رویش عکس‌های مربعی آدمک‌های ورزشکار را چسبانده‌بودند. البته آن عکس‌ها خیلی زود عوض شدند؛ چون برنامه عادل درباره فوتبال بود؛ ولی روی دیوار پشت سر همه ورزشکاران از کشتی‌گیر گرفته تا شناگر و تیرانداز و بسکتبالیست جمع شده‌بودند. اوایل برنامه روزهای شنبه روی آنتن می‌رفت و بعد از دو سال زمان پخش آن به روزهای دوشنبه منتقل شد. دلیل تغییر زمان پخش این بود که آن زمان شبکه سه بازی‌های اروپایی را به صورت زنده پخش می‌کرد. پشت سر برنامه نود چند کلمه اولین می‌توان گذاشت: اولین برنامه تخصصی فوتبال، اولین برنامه چالشی تلویزیون در حوزه ورزش و اولین برنامه‌ای که مسابقه پیامکی برگزار کرد.
اولین مسابقه پیامکی برنامه نود در هجدهم اردیبهشت سال 85 برگزار شد. زمانی که نود راه افتاد هنوز استفاده از تلفن همراه و پیامک فراگیر نشده بود. در آن سال‌ها بینندگان نود برای این برنامه نامه می‌نوشتند. عادل فردوسی پور خاطرات زیادی دارد از روزهایی که گونی‌های نامه را خالی می‌کرد و دست‌نوشته‌های مردم را می‌خواند. آن زمان فردوسی‌پور مسابقه پستی برگزار کرد و از مردم خواست که زیباترین گل فصل را انتخاب کنند.
اولین های شبکه سه در حوزه سریال‌سازی
شبکه سه با هدف سرگرم ساختن بینندگان و جذب مخاطبان جوان راه اندازی شد و از همان ابتدا در کنار پخش برنامه‌های ورزشی توجه ویژه‌ای به قالب فیلم و سریال داشت. بسیاری از پرمخاطب‌ترین سریال‌های تلویزیون در این شبکه ساخته‌شده اند. سریال‌هایی همچون متهم گریخت، خانه‌به‌دوش، شب‌های برره، نرگس، مسافری از هند، فاصله‌ها، روزگار قریب، حلقه سبز، مرد هزار چهره، ستایش و...
سریال نرگس اولین ملودرام شبانه تلویزیون بود که سکوی پرتاب کارگردان پرکاری به نام سیروس مقدم شد. اتفاق تلخ این سریال تصادف زنده‌یاد پوپک گلدره بود که نقش نرگس را بازی می‌کرد. خط قرمز اولین سریالی بود که به مشکلات قشر جوان می‌پرداخت. در این سریال با جوانانی جسور آشنا شدیم که به امید یه هوای تازه‌تر خانه و کاشانه‌شان را ترک کردند. ماراتن سریال‌های رمضانی با گمگشته در شبکه سه آغاز شد و پس از دیگر شبکه‌ها هم برای سرگرم کردن مردم در ساعات بعد از افطار دست به کار شدند. اولین کمدی شبانه هم زیر آسمان شهر بود که در سال 1380 بینندگان را به لبخند زدن دعوت کرد.
نابغه‌های قرن بیست و یکم ساخته زنده یاد حسین محب اهری عنوان اولین سریالی است که در سال 1374 از شبکه سه پخش شد. سال 1375 نوبت به پخش سریال فروشگاه رسید که نقش اولش را رضا بابک بر عهده داشت. از بین بازیگران آن سریال چند نفرشان امروز در بین ما نیستند. زنده یادان علی‌اصغر گرمسیری، رضا کرم‌رضایی و مرتضی احمدی در سریال فروشگاه حضور داشتند.
مهران مدیری رکورددار ساخت سریال کمدی برای این شبکه است. او از سال 1377 تا کنون سریال‌های گوناگونی نظیر طنز 77، ببخشید شما، 90 شب، پلاک 14، نقطه چین، جایزه بزرگ، شب‌های برره، باغ مظفر، مرد هزار چهره، مرد دو هزار چهره، درحاشیه 1 و درحاشیه 2 را برای شبکه سه کارگردانی کرده‌است.
مهران غفوریان، سعید آقاخانی و رضا عطاران نیز از جمله کمدی‌سازان موفق این شبکه در سال‌های دور هستند.
جدی نگیرید
شبکه سه در کنار پخش سریال‌های طنز، گوشه چشمی هم به طنزهای آیتمی داشته است. ببخشید شما و جنگ 77 ساخته مهران مدیری، خنده بازار ساخته شهاب عباسی و جدی نگیرید ساخته سعید توکل و صادق عبداللهی جزو کارهایی بودند که در قالب آیتم‌های کوتاه نمایشی لحظات شادی را رقم می‌زدند. در بین این مجموعه‌ها جدی نگیرید قدمت بیشتری دارد. بیشتر بازیگران این مجموعه هنرمندانی بودند که در برنامه رادیویی جمعه ایرانی و صبح جمعه با شما فعالیت داشتند. افرادی مثل مهران امامیه، زنده‌یاد منوچهر نوذری، علیرضا جاوید نیا و عباس محبی هر کدام در جدی نگیرید ایفاگر تیپ‌ها مختلف بودند. مهران امامیه در قالب تیپ سق سیاه با تعریف و تمجیدهایش دیگران را چشم می‌زد. عباس محبی هم شخصیت محوری آیتم ماجرای ملات آباد بود. بهروز مقدم که گزارشگر برنامه بود میکروفون به دست سراغ هنرمندان می‌رفت و از آنها می‌پرسید که چه چیزهایی را در زندگی‌شان جدی نمی‌گیرند.
جای هنرمندانی چون منوچهر نوذری، عارف لرستانی، مرتضی احمدی، پوپک گلدره، خشایار الوند، فتحعلی اویسی، حسن جوهرچی، ملکه رنجبر که با این شبکه همکاری داشتند بین ما خالی است.
*س_برچسب‌ها_س*
