جمعه 14 اردیبهشت 1403

رد پای قرآن در آثار سینمایی و تلویزیونی / ظرفیتی فراوان و استفاده‌ای قلیل

وب‌گاه الف مشاهده در مرجع
رد پای قرآن در آثار سینمایی و تلویزیونی / ظرفیتی فراوان و استفاده‌ای قلیل

قرآن در تمام دنیا برای تمامی افراد به‌عنوان کتابی با محتوای متعالی شناخته می‌شود، محتوایی که بسیاری از آن در قالب داستان‌هایی روان بیان شده تا قابلیت فهم بیشتری داشته باشد.

خبرگزاری فارس نوشت: قرآن بزرگ‌ترین کتابی است که می‌تواند تبدیل به منبعی برای الهامات هنری هنرمندان مسلمان باشد، کتابی که محتوای آن به شکل داستانی بیان شده و قابل فهم و روشن است. در مقابل تولیدات تصویری مذهبی نیز می‌تواند برای مخاطب جذابیت ویژه‌ای داشته باشد و هم از طرفی به هدف هنر متعالی نزدیک باشد. در تمام دنیا این تولیدات مذهبی و با توجه به مفاهیم کتب آسمانی به صورت ویژه‌ای وجود دارد، اما در ایران شاید این تولیدات به اندازه انگشتان دو دست هم نرسد.

نقش مهم فرج‌الله سلحشور

مرحوم سلحشور نقشی جدی در تولیدات قرآنی تلویزیون دارد، شاید حتی شروع کننده این مسیر و سازنده آثار مهمش مرحوم سلحشور باشد.

یوسف پیامبر؛ اقتباسی از احسن القصص قرآن

یوسف پیامبر شاید یکی از پرمخاطب‌ترین و البته بهترین پروژه‌های قرآنی تاریخ سینما و تلویزیون ایران است. سریالی که بارها از تلویزیون پخش شد و کشورهای بسیاری هم خواهان پخش آن شدند. پخش این سریال جمعه 7 تیرماه 1387 شروع شد، سریالی که در زمان پخش خود به معنای واقعی خیابان خلوت کن بود. در این سریال 46 بازیگر اصلی و بیش از 150 بازیگر فرعی به ایفای نقش پرداختند. کشورهای تاجیکستان، پاکستان، افغانستان و شبکه‌های بین‌المللی مثل الکوثر، آی فیلم و جام جم نیز اقدام به پخش یوسف پیامبر کرده‌اند. به گفته مسئولان رسانه ملی این سریال در 60 کشور بیننده داشت. قرآن هم داستان حضرت یوسف (ع) به عنوان زیباترین قصه‌اش می‌داند و همین زیبایی و رسایی داستان باعث موفقیت چشمگیر این سریال شده است.

مردان آنجلس، ورود آثار ایرانی به مصر

مردان آنجلس در سال 1375 از شبکه یک سیما پخش شد. داستان این فیلم بر گرفته از آیات 9 تا 26 سوره کهف است.

این سریال در فضای روم باستان شکل گرفته است، شیوایی آن باعث شد تا ساخته فرج‌الله سلحشور تبدیل به اولین فیلم ایرانی پخش شده از شبکه‌های مصری باشد.

مریم مقدس (ع)، درخشان در سینما و تلویزیون

«مریم مقدس» به کارگردانی و نویسندگی شهریار بحرانی ساخته شده است، این فیلم از زمان تولد حضرت مریم (س) تا سخن گفت عیسی مسیح (ع) در گهواره را روایت می‌کند.

شاید تصویرپردازی‌ها و طراحی‌صحنه این سریال جز نکات به یاد ماندنی آن باشد، «مریم مقدس» اول روی پرده سینما اکران و سپس از شبکه یک سیما در قالب یک سریال پخش شد.

صاحبدلان، یک اقتباس واقعی

صاحبدلان نام سریالی به کارگردانی محمدحسین لطیفی است که در رمضان سال 1385 از شبکه یک سیما پخش شد. داستان فیلم ماجراهای یک پیرمرد مومن پس از ورود یک جلد قرآن عتیقه به زندگی‌اش را روایت می‌کند. اتفاقات و جریان‌هایی که برای پیرمرد با بازی حسین محجوب پیش می‌آید، برگرفته از داستان‌های پیامبران در قرآن است.

شاید این سریال به معنای واقعی اقتباس از داستان‌های قرآنی باشد، جایی که این داستان‌ها منبع الهامی می‌شود برای اتفاقات سریال که در قالبی دیگر اتفاق می‌افتد.

سینمایی «ملک سلیمان» شاید تنها نماینده هنر هفتم

شهریار بحرانی در سال 1386 خبر از ساخت 3 گانه‌ای داد که فقط قسمت اول آن ساخته شد، فیلمی که به نوعی اولین تجربه حرفه‌ای فیلمسازی دیجیتال در سینمای ایران بود. فیلم سینمایی «ملک سلیمان» که بر اساس داستان حضرت سلیمان (ع) در قرآن ساخته شد و تبدیل به اثر فاخری شد که در سینمای ایران به یادگار ماند.

امین زندگانی نقش حضرت سلیمان (ع) را در این فیلم ایفا کرد‌؛ ملک سلیمان در دوره 28 جشنواره قیلم فجر با 9 نامزدی در این عنوان رکورد دار شد.

شیدا؛ فیلمی با محوریت خود قرآن

«شیدا» در هفدهمین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد. این فیلم سینمایی که کارگردانی آن را کمال تبریزی بر عهده دارد، عاشقانه‌ای که می‌توان آن را به‌عنوان یک فیلم قرآنی معرفی کرد. پارسا پیروزفر و لیلا حاتمی بازی در نقش‌های اصلی این فیلم را برعهده دارند.

داستان فیلم «شیدا» درباره رزمنده‌ای به نام فرهاد است که در جنگ مجروح شده و موقتا بینایی‌اش را از دست داده و برای همین به بیمارستانی صحرایی منتقل می‌شود که در آن پرستاری به نام شیدا از مشاهده مقاومت فرهاد در تحمل درد شگفت‌زده می‌شود و به تدریج می‌فهمد که می‌تواند با تلاوت قرآن، التیام‌بخش او باشد. مراقبت شیدا از فرهاد به مرور پیوندی عاطفی بین آنها ایجاد می‌کند که مرخص شدن ناگهانی فرهاد از بیمارستان، منجر به جدایی‌شان می‌شود. فرهاد در جستجوی شیدا به جبهه برمی‌گردد، ولی با پذیرش قطعنامه 598 جنگ تمام می‌شود...