رقابت عطاویچ با مک‌دونالد دیگر رویا نیست
عطاویچ، برند آشنایی برای علاقه‌مندان به پیتزاها و ساندویچ‌های فست‌فودی است که از اوایل دهه هشتاد فعالیت خود را در ایران آغاز کرد.
رپرتاژ آگهی: این رستوران زنجیره‌ای طی دو سال اخیر موفق شده شعب خود را در کشورهایی مثل ترکیه و آلمان هم افتتاح کند و نخستین قدم‌ها را برای ورود به بازارهای جهانی بردارد. عطاویچ در مهرماه امسال گزارش سال 1401 خود را منتشر کرد که براساس آن این برند با بیش از 50 شعبه در ایران و خارج از کشور، بزرگترین رستوران زنجیره‌ای ایران هم محسوب می‌شود.
به این بهانه با میلاد گودرزی، مدیرعامل عطاویچ گفت‌وگویی داشتیم تا بیشتر با این کسب‌وکار ایرانی آشنا شوید.
1) نقطه شروع عطاویچ به عنوان یک فست‌فود زنجیره‌ای از کجا آغاز شده و شما از چه زمانی وارد این مجموعه شدید؟
ماجرای تاسیس عطاویچ، از یک مغازه 24 متری در سال 1379 در کوچه نسترن تهران با مدیریت بنیانگذار عطاویچ یعنی آقای عطا قطبی شروع می‌شود. در آن زمان آقای قطبی با توجه به تجربه‌ای که از همکاری با مادرش در فروش و ارائه غذا به مدارس پیدا کرده بود توانسته بود مغازه‌ای را برای فروش ساندویچ، اجاره و راه‌اندازی کند. این مغازه 24 متری به نوعی سنگ‌بنای عطاویچ فعلی هم محسوب می‌شود.
زمانی که من به مجموعه عطاویچ وارد شدم، چهار شعبه از عطاویچ در شهر تهران شروع به فعالیت کرده بود، پس از ورود من به این مجموعه به دلیل دوستی و رفاقتی که با آقای قطبی از زمان دبیرستان داشتم، خیلی زود هماهنگی مورد نظر میان ما به وجود آمد و با توجه به رشته تحصیلی و تخصصی که کسب کرده بودم، کارهای سازماندهی عطاویچ را با راه‌اندازی تیم‌های بازرسی و پشتیبانی شروع کردم. در ادامه کارهایی همچون تدوین استانداردهای اولیه و مستند‌سازی داده‌ها انجام شد.
مهم‌ترین نقاط عطف فعالیت عطاویچ در چه دوره‌هایی رقم خورده است؟
عطاویچ طی بیش از دو دهه فعالیت خود نقاط عطف زیادی داشته است اما به شکل مصداقی و در بخش منوهای غذا، می‌توانم به ورود ساندویچ‌های غول برگر عطاویچ اشاره کنم که توجه علاقه‌مندان زیادی را به خود جلب کرد. یکی از نقاط برجسته فعالیت عطاویچ اما به سال 1393 برمی‌گردد که در این سال یک ری‌برندینگ اساسی در عطاویچ صورت گرفت که تنها بر روی تغییر لوگو و فونت محدود نشد و هر آنچه در مجموعه شعب وجود داشت از نوع طبخ غذاها و ظاهر پیش‌غذاها و نوشیدنی‌ها گرفته تا پوشش کارکنان، نوع رفتار آنها و... همگی به شکل یکپارچه‌ای استانداردسازی شد.
نقطه عطف بعدی اما در دوران شیوع جهانی ویروس کرونا رخ داد که تمامی کسب‌وکارهای جهان را تحت تاثیر خود قرار داد و طبیعتا عطاویچ هم از این قضیه مستثنی نبود. ما در در این دوران سعی کردیم تا با راهکارهایی همچون استریل کامل غذاها و رعایت تمامی پروتکل‌های بهداشتی این تهدید جهانی را از سر بگذرانیم که آمارها نشان‌دهنده موفقیت عطاویچ در این موضوع است. طی سال گذشته هم عطاویچ موفق شد شعب خارج از کشور خود را در دو کشور آلمان و ترکیه راه‌اندازی کند و اولین گام‌ها را برای ورود به بازارهای جهانی بردارد.
2) در حال حاضر چه تعداد شعب در ایران و خارج از کشور دارید؟ عملکرد این شعب چگونه رصد و نظارت می‌شود؟
عطاویچ هم اکنون در ایران 51 شعبه فعال در تهران و شهرهای مختلف کشور دارد. در خارج از کشور هم چهار شعبه در آلمان در حال فعالیت است که در حال راه‌اندازی 10 شعبه دیگر هم هستیم. عطاویچ در کشور ترکیه هم 21 شعبه فعال دارد و به زودی پنج شعبه دیگر به این فهرست اضافه می‌شود.
سیستم رصد و نظارت بر شعب عطاویچ فرآیندهای مختلفی دارد که شامل انواع بازرسی‌های محسوس و غیرمحسوس می‌شود. بخش بعدی نظارت‌ها، به بررسی نظرات و بازخوردهای مردم و همچنین امتیازاتی که مشتریان در پلتفرم‌های مختلف به شعب می‌دهند، اختصاص دارد. این نظرات و امتیازات برای ما بسیار ارزشمند هستند و با دقت و توجه بالایی پیگیری می‌شوند.
یکی از فعالیت‌هایی که در عطاویچ به طور دائم دنبال می‌شود، برگزاری دوره‌های آموزشی تخصصی برای پرسنل و کارکنان شعب است که در این دوره‌ها استانداردهای تدوین شده عطاویچ به افراد آموزش داده می‌شود و پس از آن تست‌های مختلفی از آنها گرفته می‌شود.
3) اصولا روند انتخاب شهرها برای راه‌اندازی شعب عطاویچ به چه شکل انجام می‌شود؟ به چه داده‌ها و آمارهایی برای این کار توجه می‌کنید؟
هنگام انتخاب شهر برای تاسیس و راه‌اندازی یک شعبه جدید عطاویچ، عواملی مثل میزان جمعیت، درصد جوانی جمعیت ساکن و همینطور میزان توریست پذیری و گردشگری شهرها مورد بررسی و تحقیق قرار می‌گیرد. برخی مواقع شهرهای کوچک و کم‌جمعیتی وجود دارد که به دلیل تعداد زیاد مسافرانی که در سال می‌پذیرند، می‌تواند گزینه خوبی برای راه‌اندازی شعب عطاویچ باشد.
4) چه شد که به فکر راه‌اندازی شعب عطاویچ در خارج از کشور افتادید، این تصمیم چه چالش‌ها و سختی‌هایی برای شما داشته است؟
واقعیت این است که آقای قطبی از همان ابتدای راه‌اندازی عطاویچ، رویای حضور در بازارهای جهانی را داشت و به دنبال رقابت با برندهای بزرگی همچون مک‌دونالد بود. در حال حاضر گام‌های ابتدایی تحقق این ریوا با تاسیس شعب عطاویچ در ترکیه و آلمان برداشته شده و به دنبال توسعه شعب خود در کشورها و قار‌ه‌های دیگر هم هستیم.
5) برای سایر فعالان صنعت غذا که به دنبال گشایش بازارهای جدید در خارج از کشور هستند چه توصیه‌هایی دارید؟
قبل از توصیه، من باید یکی از تجربیات ناموفقی که در طول دوران کاری خود در عطاویچ داشتیم بیان کنم، این تجربه بر می‌گردد به چندین سال پیش در اواسط دهه پیشین که برای اولین بار شعب خارج از کشور عطاویچ را در ترکیه راه‌اندازی کردیم. این تجربه به دلیل عدم توجه به موضوع زیرساخت‌ها و نکات سخت‌افزاری آن، موفقیت‌آمیز نبود و پس از مدتی این شعب تعطیل شد. همین تجربه باعث شد تا در یکی دو سال اخیر و هنگام راه‌اندازی شعب تمامی جوانب ممکن را زیر نظر بگیریم و دیگر تک‌بعدی به موضوع نگاه نکنیم.
توصیه‌ای که من به سایر فعالان بازار دارم، کسب اطلاعات و داده‌های زیاد از جوامع میزبان است، اینکه مردم در آن کشورها چه ذائقه‌ای دارند و چه فرهنگ‌ها و قوانین حقوقی مشخصی در این جوامع حاکم است. نکته دیگر، ایجاد زنجیره تامین است که می‌تواند به کسب‌وکارها و شرکت‌ها برای کسب درآمد و سود بیشتر کمک زیادی کند.
6) شما به تازگی گزارش سالانه‌ای را از فعالیت‌های سال 1401 خود منتشر کردید، معمولا کسب‌وکارهای این حوزه چنین گزارش‌هایی را منتشر نمی‌کنند، هدف شما از این گزارش چه بود؟
گزارش سالانه به نوعی پنجر‌ه‌ای شفاف از عملکرد کسب‌وکارها برای مشتریان، مصرف‌کنندگان و شرکای هر مجموعه‌ای باز می‌کند. برای ما مهم بود که در این دوران جدید که با تاسیس شعب خارج از کشور عطاویچ شروع شده، بتوانیم عملکرد، دستاوردها و چالش‌هایی که با آن مواجه‌ایم را به طور شفاف به اطلاع تمامی مردم برسانیم.
7) یکی از نقاط برجسته گزارش سالانه عطاویچ، آماری است که از میزان تورم مواد اولیه غذایی و درصد پایین‌تر افزایش قیمت غذاهای خود ارائه کرده‌اید، کمی در مورد این آمار توضیح دهید؟ و اینکه چه سازوکاری در اختیار دارید که چنین موضوعی به کاهش استانداردها و کیفیت غذاها منجر نشود؟
تورم و شرایط اقتصادی جامعه، کار ما را برای ارائه خدمات بهینه و مناسب به مردم بسیار سخت کرده، آماری که ما استخراج کردیم نشان می‌دهد که در سال گذشته قیمت مواد اولیه به طور میانگین بیش از 77 درصد افزایش داشته، در برخی از مواد مثل روغن‌های خوراکی این رقم به بیش از 200 درصد می‌رسید. ولی تدابیری که پیش از این در مجموعه عطاویچ اتخاذ شده بود مثل ایجاد کارخانه تولید گوشت و تولید برخی از مواد اولیه این اجازه را به ما داد تا با کاهش حاشیه سود این مجموعه‌های تولیدی، به عرضه غذاها با میانگینی کمتر از تورم سالانه ادامه دهیم. غذاهای عطاویچ در سال گذشته اندکی بیشتر از 50 درصد افزایش قیمت را تجربه کرد که از میانگین افزایش قیمت مواد اولیه رقم کمتری بود. همچنین ما در سال گذشته حدود 17 میلیارد تومان به مشتریان خود از طریق پلتفرم‌های مختلف تخفیف دادیم.
8) آیا در بررسی خود از میزان فروش و نوع غذاها تغییر خاصی را در رفتار مصرف‌کنندگان در سال 1401 و قدرت خرید آنان مشاهده کردید؟
در مورد میزان قدرت خرید، آنچه مشخص و واضح است، کاهش قدرت خرید مردم و شهروندان جامعه است که در بسیاری از آمارهای اقتصادی خودش را نشان می‌دهد. اما در مورد استقبال یا عدم پذیرش برخی از غذاها یا ذائقه‌ها، این نکته را می‌توانم ذکر کنم که علاقه به چاشنی‌ها، ادویه‌ها و سس‌های متنوع بیشتر شده و مردم نسبت به کیفیت مواد اولیه و غذای خود حساس‌تر شده‌اند.
9) شما کارخانه ایران گوشت را برای تولید گوشت مصرفی خود تاسیس کردید، چه شد که به این نتیجه رسیدید تا یک واحد تولید ویژه برای خود راه‌اندازی کنید و آیا این موضوع می‌تواند در مورد سایر اقلام مثل سس‌ها یا نان و خمیر پیتزا رخ دهد؟
یکی از چالش‌هایی که در دوران کاری خود با آن مواجه شدیم، نبود کیفیت یکسان و مشابه در مواد اولیه غذایی و به خصوص در گوشت و مرغ بود. این موضوع باعث می‌شد تا اختلاف سطحی بین برخی غذاها یا غذاهای برخی از شعب به وجود بیاید. از سوی دیگر برخی اوقات با موضوعاتی مثل کمبود و نایاب شدن گوشت و مرغ در بازار روبرو می‌شدیم. همین دلایل باعث شد تا کارخانه‌ای مخصوص برای تولید گوشت راه‌اندازی کنیم.
10) منوی غذاهای عطاویچ یا دستور پخت غذاها تا چه حد متنوع و منعطف است؟ آیا در همه شهرها این منو و نحوه پخت ثابت است یا براساس ذائقه خاص مردم یک شهر یا منطقه تغییر می‌کند؟
منوی غذایی عطاویچ در تمامی شعب ثابت و طبق استانداردهای مدون عطاویچ پخت می‌شود، اما در برخی از شهرها به دلیل تفاوت فرهنگ و ذائقه مردم، شعب می‌توانند یکسری از غذاهای متناسب با این فرهنگ‌ها را در منوی خود بگنجانند. این موضوع البته پس از هماهنگی با دفتر مرکزی عطاویچ و تحت نظارت این دفتر صورت می‌گیرد. تیم تحقیق و توسعه عطاویچ در این زمینه مطالعات گسترده‌ای را قبل از هر تغییری انجام داده و این موضوعات را به طور کامل بررسی می‌کند.
11) برندهای بزرگی مثل مک‌دونالد، کی‌اف‌سی و... در این بازار فعالیت می‌کنند، عطاویچ چه جایگاهی برای خود در بازار جهانی متصور است و به طور مشخص تا چه حد به استانداردهای جهانی نزدیک شده است؟
رقابت با این برندها در روزگاری برای من رویای دور دستی بود اما واقعیت این است که در حال حاضر و براساس تجربه شعب جدیدی که در آلمان و ترکیه تاسیس کرده‌ایم، به جرات می‌گویم که عملکرد خود را در بازارهای جهانی، هم‌رده و در حد و اندازه برندهای بزرگی مثل مک دونالد میبینم. این شعب دقیقا مطابق با استانداردهای جهانی طراحی و در حال فعالیت هستند. برای همین آینده بسیار روشنی برای فعالیت عطاویچ در بازارهای جهانی متصورم.
12) اهداف بلند مدت و کوتاه مدت عطاویچ شامل چه برنامه‌هایی می‌شود؟
عطاویچ برای سال‌های آینده اهداف مشخصی مثل: تقویت پلتفرم فروش آنلاین وبسایت عطاویچ، به‌روزرسانی زیرساخت و ارتقای کیفی تجهیزات شعب، راه‌اندازی شعب جدید در تهران و افزایش شعب در سایر استان‌های ایران و توسعه جغرافیایی به سایر کشورها را برای خود طرح‌ریزی کرده که برای هر کدام استراتژی‌های خاصی هم تدوین شده است.
تولید محتوای بخش «وب گردی» توسط این مجموعه صورت نگرفته و انتشار این مطلب به معنی تایید محتوای آن نیست.
