روایت اسحاق جهانگیری از پیش‌بینی‌ها درباره حرکت‌های اعتراضی زنان
روزنامه جمهوری اسلامی با اسحاق جهانگیری درباره وضعیت فعلی کشور گفت‌وگو کرده و از او پرسیده است اگر آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی امروز زنده بود برای حل بحران به وجود آمده چه می‌کرد.
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از روزنامه جمهوری اسلامی، بخش‌های مهم گفت‌وگوی اسحاق جهانگیری را در ادامه می‌خوانید:
- از ابتدای پیروزی انقلاب بنای کار امام بر این بود که همه چیز باید با نظر ملت باشد. به نسبتی که از این راهبرد اساسی و مهم فاصله گرفتیم، بخش‌هایی از مردم از نظام جدا شدند، و متاسفانه دیدگاه‌های افرادی در برخی از ارکان مهم نظارتی و سیاست‌گذاری حاکم شد که هیچ باوری به نظر و رای مردم نداشتند و کاملاً با مبانی و ظرفیت‌های نظام یعنی جمهوریت آن، در تعارض بودند.
- کشور ما در این 43 سال، با بحران‌ها و مشکلات و مسائل متعددی روبرو بوده است. اما عامل اصلی و مهم در عبور کشور از بحران‌ها، حضور موثر مردم در کنار مسئولین بود. حال آن شرایط را با شرایط و نارضایتی‌های عمومی امروز مقایسه کنیم. متاسفانه، شرایط فعلی که با فوت خانم مهسا امینی سر باز کرد، به دلیل عدم واکنش سنجیده و به موقع مسئولین ذیربط، و بی‌توجهی به افکار عمومی، به سرعت گسترده شد، و یک چالش جدی، واقعی و کم‌سابقه را به‌وجود آورد.
- کشور به‌طور جدی نیازمند اصلاحات اساسی به‌لحاظ ساختاری، سیاسی، نگرشی و مدیریتی است. حتی اگر کشور با بحران مواجه نباشد، باید خود را با الزامات روز و شرایط حال و آینده تطبیق داد.
- خودم در این‌جا بابت هر کاستی و نقصی که از دوران مسئولیت و با توجه به اختیاراتی که داشته‌ام به سهم خود در پیش‌گاه ملت ایران و شهدای والا مقام عذرخواهی می‌کنم، باید همه کسانی که در ادوار مختلف تا به امروز مسئولیت داشته‌اند، بابت کاستی‌ها و اشتباهات احتمالی، نه به صورت تاکتیکی بلکه واقعی عذرخواهی کنند و مسیر درست اصلاح واقعی را در پیش بگیریم.
- امروز هر انسان دغدغه‌مند نسبت به آینده ایران، چه در حکومت و چه در جامعه باشد، باید با فهم درست انتقادها، اعتراض‌ها و خواسته‌های ملت، ضرورت اصلاح و تغییر را بپذیرد و از افتادن کشور در چرخه خشونت به سهم خود جلوگیری کند.
- باید سخن همه مردم خصوصاً مردم معترض و ناراضی را به درستی شنید.
- اگر هاشمی رفسنجانی امروز بود به عنوان مدیری همه جانبه نگر و آینده‌نگر، با کوله باری از تجربه و شناخت عمیقی که از ایران و مسائل بحرانی آن داشت، به‌مثابه مشاوری دلسوز برای رهبری و جامعه، راه برون‌رفت از بحران کنونی را در جلب مشارکت تام و تمام مردم در حل مساله می‌دید.
- امروز هم همه باید خود را ملزم به قانون بدانند. حکومت در مرحله نخست و معترضین بعد از آن نباید با هیچ توجیهی عمل به قانون را از مبنای اداره کشور و رفتار خود خارج کنند.
- متاسفانه امروز اعتماد مردم و سرمایه اجتماعی آسیب‌های زیادی دیده و بازسازی آن ضرورت حیاتی دارد. اجرا و تحقق حقوق ملت در قانون اساسی از جمله حق مشارکت و نمایندگی همه اقشار جامعه در قدرت و تصمیم‌گیری می‌تواند در این مسیر مورد توجه باشد.
- اصل 27 قانون اساسی هم این حق را به مردم داده است که بتوانند اعتراض خود را اظهار کنند. حال که همه مسئولین هم اعلام کرده‌اند حق اعتراض مردم را قبول دارند، پس بهتر است هرچه زودتر بدون نگرانی سیاسی و امنیتی برای اجرای آن اقدام لازم را انجام دهند یا اخذ نظر مردم مطابق اصل 59 قانون اساسی در مسائل مهم کشور.
- در آمارهایی که امروز ازسوی مسئولین اعلام می‌شود، این تعداد بازداشتی، نگران‌کننده است. بهرحال، هر فرد زندانی دارای خانواده و فامیل، دوست و... است و نتیجه هر برخوردی، در مجموعه بزرگی انعکاس یافته، و نگرانی ایجاد می‌کند. دشمنان نیز همین را به فرصتی برای تبلیغ علیه کشور بدل کرده‌اند.
- باید در هر رخدادی به دلجویی از آسیب‌دیدگان و مردم پرداخت. در این دوره اعزام هیات منتخب رهبری به سیستان و بلوچستان، آنهم استانی با آن حجم از محرومیت، و مردمی کاملاً وفادار به ایران اقدامی مناسب بود. مسئولین و اعضای هیات باید با پیگیری و مذاکره با چهره‌های ذی‌نفوذ استان و نیز افراد صاحب‌نظری که در دوره‌های مختلف در این استان مسئولیت داشته‌اند، راهکارهای خود را تکمیل و مسئله احساس تبعیض مردم شریف بلوچ را به نحوی پایدار حل کنند. همین کار در مورد سایر مناطق کشور خصوصاً کردستان عزیز و نیز شهرستان ایذه می‌تواند انجام بگیرد.
- آزادی رسانه امروز جز مهمترین حقوق و مطالبات مردم است که در قانون اساسی هم به آن پرداخته شده است. اگر رسانه‌های تصویری، مکتوب و مجازی محدودیتی جز قانون نداشته باشند، مردمی که اعتراض و مطالبه‌هایی دارند، سخن خود را در رسانه‌های داخلی و یا در زبان نمایندگان واقعی خود می‌بینند. در این صورت است که دیگر ضرورتی برای اجتماعات و تحرک‌های اعتراضی تند نمی‌بینند و مرجعیت رسانه به خارج از کشور نمی‌رود.
- یک‌بار در ملاقاتی که با آیت‌الله هاشمی داشتم به این موضوع پرداختم که این میزان محدودیت برای زنان مشکل‌ساز است. اگر بخواهیم زنی با داشتن همه شایستگی‌ها در مدیریت کلان به‌کار بگیریم باید ملاحظات افراد و شخصیت‌های مختلف را مدنظر داشته باشیم. گویی ناراحت نشدن فلان شخصیت مهم است، ولی بی‌اعتمادی و ناامیدی نیمی از جمعیت کشور نه. او با صراحت این نظر را تایید کرد و با ناراحتی گفت با ناراحتی گفت من نگران روزی هستم که زنان کشور دست به اقدام تندی علیه ما بزنند.
- این یک واقعیت است که در زمانی که امکان مناسب‌تری برای برگشت به برجام وجود داشت، باید از آن فرصت استفاده می‌شد تا پیچیدگی‌ها و تحولات نوین بین‌المللی، امروز کار را سخت‌تر نکند. با این حال، هنوز هم دیر نشده، و همچنان مردم انتظار رفع سریع تحریم‌ها را دارند. نظرسنجی‌های پیش از اعتراضات نیز به خوبی این خواسته را نشان می‌دهند.