روسیه و چین به خاطر ما خودشان را به مخمصه نمی‌اندازند
محمدجواد ظریف، وزیر خارجه پیشین کشورمان یکی از سخنرانان مراسم بیست‌ویکمین سالگرد تاسیس مجموعه دنیای‌اقتصاد بود. ظریف در سخنرانی‌اش با تبریک به مدیر مسوول و کارکنان این رسانه گفت: «آگاهی، فهم، شناخت و درک در جهان امروز برای تصمیم‌گیری و برای راهبری جامعه به سمت درست یک ضرورت غیرقابل اجتناب است.» وی افزود: «نقش رسانه در ارائه این آگاهی، نقشی غیرقابل تصور و غیرقابل انکار است و این نقش...
ظریف با اشاره به اینکه خبرنگاران تلاش می‌کنند با انواع فشارها و ناملایمات، اخبار را در اختیار ما بگذارند تا بتوانیم تصمیم درست بگیریم، یعنی حکومت‌ها بتوانند تصمیم درست بگیرند، ادامه داد: «شناخت نادرست از شرایط داخلی و خارجی، پایه همه تصمیم‌گیری‌های غلط است. رهبر هیچ کشوری نمی‌خواهد کشورش را به سمت ناملایمات هدایت کند. زمانی که دولت آمریکا با حمله به این کشور و آن کشور، تریلیاردها دلار برای مردم آمریکا خسارت به بار آورد، حتما نمی‌خواست به مردم کشورش ضرر بزند، بلکه بر اثر یک ادراک غلط و فهم نادرست از شرایط بین‌المللی، اقداماتی را انجام داد که نتیجه آن خسارت به مردم بود.»
وزیر خارجه پیشین کشورمان با تاکید بر اینکه عدم شناخت واقعیات در صحنه بین‌المللی این خسارت ادراکی را رقم می‌زند، توضیح داد: «ما اگر بتوانیم با شناخت صحیح جوامع بین‌المللی مواجه شویم و دنیا را این‌گونه که هست، بشناسیم آن وقت بسیاری از تصمیم‌گیری‌هایمان متفاوت خواهد بود.»
به گفته این دیپلمات باسابقه ایران، اگر رسانه‌های امروز را نگاه کنیم از آقای حسین شریعتمداری گرفته تا چپ‌ترین رسانه کشور نسبت به حرکت روسیه در اجلاس مراکش ناراحت هستند و همه اظهار ناراحتی می‌کنند. ظریف با بیان اینکه اما چرا اصلا ما باید ناراحت باشیم، تاکید کرد: «ما یک ادراک غلط از نوع روابط جهانی و روابط خودمان با روسیه داریم؛ بر اساس این ادراک عمل کردیم و بر اساس همان ادراک از روسیه نیز توقع داریم، عمل کند. در صورتی که اصولا روسیه بر اساس ادراک ما عمل نکرده است، از روز اول عمل نکرده، امروز عمل نمی‌کند و در آینده هم عمل نخواهد کرد.»
وزیر خارجه دولت روحانی تشریح کرد: «دنیا، دنیای مردانگی، جوانمردی و نامردی نیست و ما اگر همین ادراک اولیه را نسبت به دنیا پیدا کنیم، نه برای روسیه غش می‌کنیم و نه از روسیه متنفر می‌شویم. یعنی نه روسیه‌ستیز می‌شویم و نه روسیه‌پرست.»
وی افزود: «فقط نیاز است که ما همین یک ادراک را داشته باشیم که جهان از وضعیت دو قطبی که در آن آمریکا در برابر شوروی قرار گرفته بود و هر کدام از دو طرف آمادگی داشتند برای یارانشان هزینه بدهند تا بتوانند در رقابت ژئواستراتژیک با همدیگر مقابله کنند، عبور کرده است.»
ظریف در ادامه گفت: «دکتر جهانگیری گفتند که رئیس‌جمهور چین بعد از اینکه 200میلیارد دلار سرمایه از چین خارج شد، به سانفرانسیسکو می‌رود و به آقای بایدن می‌گوید ما قصد دعوا با شما را نداریم. ما از ابتدا می‌دانستیم که چین قصد دعوا با آمریکا را ندارد. اگر فکر می‌کردیم که چین قصد دعوا با آمریکا دارد، اشتباه می‌کردیم و توقعاتی از چین می‌داشتیم که غلط می‌شد. اگر فکر کنیم که روسیه و چین به خاطر ما خود را به مخمصه می‌اندازند یا به خاطر ما، منافعشان را با کشورهای حاشیه خلیج‌فارس به خطر می‌اندازند، اشتباه کرده‌ایم. اگر ما این کار را کرده‌ایم، به خاطر توقعی که از روسیه داشتیم باید در نگرش خودمان تجدیدنظر کنیم نه اینکه از روسیه توقع دیگری داشته باشیم.»
به گفته این دیپلمات سابق کشورمان، جهان پساجنگ سرد، جهان دیگری است. اگر این جهان را نشناسیم توقعات و محاسباتمان غلط می‌شود و اشتباهات استراتژیک می‌کنیم که این اشتباهات استراتژیک جبران‌ناپذیر خواهد بود. وی همچنین افزود: «این جهان را باید بشناسیم؛ جهان، جهان متکثر و متنوعی شده و قدرت، ابعاد متنوعی پیدا کرده است. نمی‌توان در این جهان فقط با یک بُعد قدرت چه سیاسی باشد، چه نظامی و چه اقتصادی امور را پیش برد. تک‌ساحتی نمی‌توان با جهان کنونی برخورد کرد.»
ظریف با بیان این موضوع که قدرت اندیشه‌ها، قدرت تصورات، قدرت نگرش‌ها و قدرت بینش‌ها، همه و همه برای آینده جهان تصمیم‌ساز و تعیین‌کننده هستند، تاکید کرد: «اگر ما این قدرت‌ها را از دست بدهیم به هوای اینکه یک قدرت قدیمی را به‌دست آوریم، آن زمان است که در همه ابعاد قدرت ضرر خواهیم کرد. این واقعیات بدیهی را که در جامعه بین‌المللی اتفاق می‌افتد، نه ما شناختیم و نه بسیاری از رهبران دنیا شناختند. آقای بوش پسر هم نشناخت و اشتباه کرد؛ آقای کلینتون هم نشناخت و اشتباه کرد و دنیا را به جنگ کشاند. ترامپ هم اشتباه کرد. باراک اوباما نیز در مراحلی اشتباه کرد و سپس تلاش کرد خودش را اصلاح کند.»
دیپلمات باسابقه کشورمان در نهایت توضیح داد: «فهم غلط به ناکارآمدی و شرایطی که قابل پیش‌بینی نیست، می‌انجامد. لذا ما باید همواره سپاسگزار کسانی باشیم که در عرصه فهماندن و در عرصه ایجاد درک صحیح ازخودگذشتگی می‌کنند. امروز روزنامه‌نگاری از مشاغل پرخطر کشور است؛ به خاطر اینکه روزنامه‌نگاران با مشکلات متعددی مواجه هستند و اینجا است که ما باید از آنها تقدیر کنیم. به‌ویژه زمانی که بخش خصوصی وارد این حوزه مهم راهبردی در روابط بین‌الملل می‌شود.»
--> اخبار مرتبط