زیگزاگ قیمت نفت
قیمت جهانی نفت طی دو هفته گذشته فراز و فرودهایی درخور تامل را تجربه کرده است. احتمال افزایش نرخ بهره بانکی در آمریکا، رکود و تکانه‌های اقتصادی در چین، نگرانی از تاثیرات توفان در سواحل آمریکا و احتمال اختلال در فعالیت پالایشی در کنار کاهش پی‌در‌پی چاه‌های فعال نفتی در این کشور را می‌توان از عوامل اصلی تلاطم بازار و رفت و برگشت قیمت‌ها برشمرد.
قیمت جهانی نفت در روز گذشته به دلایلی همچون نگرانی بازارهای مالی در خصوص اعلام احتمال افزایش بیشتر نرخ بهره بانکی در ایالات متحده و چشم انداز افت تقاضا در بازار انرژی، کاهش یافت. رویترز در همین رابطه نوشت، رشد نرخ بهره در کنار ریزش تقاضای جهانی نفت با پیشی گرفتن از نگرانی‌ها درباره تاثیر توفان حاره ای در سواحل آمریکا بر حجم عرضه، موجب کاهش قیمت شاخص های اصلی نفت در روز گذشته شد. بهای نفت خام شاخص برنت دریای شمال در ساعات ابتدایی روز سه شنبه با 19 سنت معادل 2/ 0درصد کاهش به 84 دلار و 23 سنت به ازای هر بشکه رسید. روز گذشته نفت خام شاخص وست تگزاس اینترمدییت آمریکا (WTI) نیز با 24 سنت معادل 3/ 0درصد کاهش، در قیمت 79 دلار و 86 سنت برای هر بشکه معامله شد.
نقش موثر نرخ بهره بانکی بر بازار نفت
این هفته سرمایه‌گذاران حوزه انرژی در انتظار دریافت داده های جدید اقتصادی ایالات متحده خواهند بود، اطلاعاتی که به روشن شدن سیر رشد یا کاهش نرخ بهره بانکی برای باقی‌مانده سال‌جاری و حتی سال آینده کمک خواهد کرد. در همین چارچوب، پاول رئیس فدرال رزرو ایالات متحده، به تازگی اعلام کرد بانک مرکزی آمریکا ممکن است با هدف شکستن مقاومت تورم، دست به اقداماتی مانند افزایش مجدد نرخ بهره بانکی بزند. در همین رابطه، لئون لی از تحلیلگران ارشد «سی ام سی مارکتز» گفت: در این مرحله حفظ روند صعودی مورد نظر برای قیمت نفت که در ماه ژوئیه شاهد آن بودیم، می‌تواند دشوار باشد. اقتصاد ایالات متحده و اروپا در سه ماه چهارم سال 2023 و تا هنگام رسیدن نرخ بهره بانکی به قله حداکثری، با فشار فزاینده ای روبه رو خواهد بود.
اقتصاد چین و بازار نفت
در شرایط کنونی، رشد اقتصاد کلان اژدهای زرد به دلایلی مانند استمرار رکود در حوزه مسکن، کاهش قدرت خرید مصرف‌کنندگان و رشد اعتبار منفی شرکت‌ها و افراد، دچار تزلزل شده و این موضوع دولت چین را وادار کرده به منظور کاهش تکانه ها در دومین اقتصاد بزرگ جهان و از مصرف‌کنندگان اصلی نفت، دست به اصلاحات اساسی در نظام بانکی و اقتصادی این کشور بزند. به عنوان نمونه، این کشور در آخرین تلاش برای بهبود بازارهای متلاطم خود، بهای تمبر مالیاتی را در معاملات سهام 50درصد کاهش داد.
تحلیلگران عقیده دارند افزایش ناچیز نرخ بهره توسط بانک مرکزی چین در هفته گذشته، دورنمای اقتصاد این کشور را برای سرمایه‌گذاران روشن نکرده است. با این حال اما، اقدامات اخیر دولت چین می‌تواند امیدهایی ایجاد کند. از سوی دیگر، کارشناسان بانک ملی استرالیا روز سه شنبه گذشته اعلام کردند با وجود اینکه به دنبال کاهش تولید نفت اوپک پلاس، قیمت نفت خام شاخص برنت دریای شمال و وست تگزاس اینترمدییت آمریکا از ابتدای سه ماه سوم، به ترتیب حدود 12 و 13درصد افزایش یافته، چشم انداز بهبود اقتصادی چین کماکان نگران کننده است.
افزایش قیمت نفت در روز 28 اوت
گفتنی است قیمت نفت در روز دوشنبه مورخ 28 اوت افزایشی شد تا جایی که قیمت نفت خام شاخص برنت دریای شمال روز دوشنبه صبح با 40 سنت معادل 5/ 0درصد افزایش، به 84 دلار و 88 سنت برای هر بشکه رسید. نفت خام شاخص وست تگزاس اینترمدییت آمریکا (WTI) نیز در این روز با 42 سنت معادل 5/ 0درصد افزایش، با قیمت 80 دلار و 25 سنت در هر بشکه معامله شد. اول هانسن، رئیس بخش کالای استراتژیک در بانک ساکسو گفت: هم اکنون توجه ناظران بازار انرژی بیشتر معطوف به عواملی مانند اقدامات راهبردی چین برای حمایت از اقتصاد این کشور، توفان حاره ای که در حال حرکت به سمت فلوریداست و امکان افزایش قیمت نفت برنت به بالای 85 دلار در هر بشکه است. دلیل آنکه وقوع توفان های خلیجی در ایالات متحده می‌تواند بر بازارهای نفت تاثیر گذار باشد این است که بر اساس شواهد، این گونه توفان ها می‌توانند به صورت بالقوه در روند فعالیت تاسیسات و پالایشگاه های فراساحلی این کشور اختلال ایجاد کنند.
شایان ذکر است شرکت‌های نفتی فعال در ایالات متحده، تعداد چاه های فعال نفت خود را برای نهمین ماه پیاپی در ماه اوت نیز کاهش داده اند. لازم به تاکید است که اظهارات اخیر جرومی پاول رئیس بانک فدرال رزرو آمریکا، مبنی بر اینکه بانک مرکزی این کشور در نظر دارد برای مهار تورم بالا، مبادرت به افزایش بیشتر نرخ سود بانکی کند، سبب شد قیمت‌های نفت خام شاخص برنت دریای شمال و نفت خام آمریکا برای دومین هفته پیاپی کاهشی شوند.
کاهش ذخیره سازی و عرضه اوپک
با کاهش ذخیره سازی های نفت و عرضه از سوی ائتلاف سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و متحدانش (اوپک پلاس)، قیمت جهانی این کالای استراتژیک، همچنان بالای 80 دلار در هر بشکه باقی مانده است. تحلیلگران بازار نفت پیش‌بینی کردند عربستان سعودی کاهش تولید نفت داوطلبانه خود را به میزان یک میلیون بشکه در روز تا ماه اکتبر و برای سومین ماه پیاپی ادامه دهد، چرا که این کشور هدف حمایت بیشتر از بازار نفت را دنبال می‌کند. سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و متحدانش (اوپک پلاس) اوایل ماه ژوئن برای کاهش عرضه تا پایان سال 2024 موافقت کردند. در آن زمان، دولت سعودی راهبرد کاهش داوطلبانه تولید نفت خود را اعلام کرد که با این اقدام تولید نفت این کشور به پایین ترین سطح در حدود یک دهه اخیر، یعنی برابر با 9 میلیون بشکه در روز رسید. گفتنی است، وزارت انرژی عربستان اوایل اوت نیز کاهش داوطلبانه تولید نفت خود را برای ماه سپتامبر تمدید کرد.
ریاض اعلام کرد که کاهش تولید ممکن است ادامه یابد یا اینکه ادامه یافته و همزمان به مقدار آن نیز افزوده شود. ریچارد برنز از تحلیلگران موسسه مشاوره انرژی اسپکتس، گفت: پیش‌بینی ما این است که عربستان سعودی دست کم تا ماه اکتبر کاهش تولید و عرضه نفت خود را تمدید کند. وی افزود: عربستان سعودی به دنبال ریزش بازار نفت در نیمه نخست 2023، راهبرد محتاطانه تری را در پیش گرفته و در نظر دارد پیش از خاتمه بخشیدن به تمدید کاهش داوطلبانه، سطح ذخیره سازی های جهان را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. درآمد نفتی عربستان سعودی در نیمه نخست سال‌جاری نسبت به مدت مشابه سال 2022، 25درصد کاهش داشته است. این کشور در این بازه زمانی 126 میلیارد دلار از محل صادرات نفت درآمد داشته و فقط در ماه ژوئن سال‌جاری، معادل 11 میلیارد دلار درآمد نفتی کمتری را نسبت به ژوئن سال گذشته تجربه کرده است.
به اعتقاد کارشناسان، کاهش قیمت نفت در بازار جهانی از یکسو و اقدام داوطلبانه دولت عربستان در پایین آوردن یک میلیون بشکه ای صادرات این کشور که قرار است تا ماه اکتبر ادامه پیدا کند، از جمله دلایل کاهش درآمد نفتی سعودی ها بوده است. داده های بازار نفت حاکی از آن است که قیمت نفت خام شاخص برنت دریای شمال در ژوئیه حدود 15درصد نسبت به ژوئن افزایش یافت، که در نوع خود بالاترین رشد ماهانه قیمت از ژانویه 2022 تاکنون بوده است. واقعیت این است که به دلیل افزایش نگرانی‌ها بابت سطح تقاضا در چین، قیمت نفت در اوت حدود سه‌درصد نسبت به ماه قبل از آن کاهش یافته است.
به اعتقاد ناظران بازار نفت، چین مبادرت به ذخیره سازی های نفتی بی سابقه ای کرده است که در ابتدای سال 2023 تکمیل شده اند. از سوی دیگر، افزایش قیمت‌های نفت سبب شده تا پالایشگاه های این کشور، بزرگ‌ترین واردکننده نفت جهان، خرید خود را کاهش دهند. شاخص بخش تولید کارخانه ای در چین در اواخر این هفته منتشر می‌شود و می‌تواند اطلاعات بیشتری در مورد شرایط دومین اقتصاد بزرگ دنیا در اختیار سرمایه‌گذاران قرار دهد. پیش‌بینی می‌شود این شاخص احتمالا برای پنجمین ماه پیاپی در محدوده رکود قرار خواهد گرفت.
--> اخبار مرتبط