سرانجام میدان گازی آرش / ادعای عربستان باد هواست!
مدت زمان زیادی است که عربستان و کویت، بر سر میدان گازی آرش، ادعاهایی را مطرح کرده اند که به گفته بسیاری از کارشناسان، فقط در حد حرف است.
میدان نفتی و گازی آرش، یک میدان مشترک میان 2 کشور ایران، عربستان و کویت است که 2 کشور کویت و عربستان ادعای مالکیت بیشتری نبست به آن دارند.
رئیس موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی گفت: بحث‌هایی مطرح می‌شود که کویت و عربستان شرکتی تاسیس کرده‌اند ولی اگر کاری روی زمین و هر گونه اقدامی در زمینه حفاری صورت گیرد احتمالا هم دستگاه دیپلماسی و هم وزارت نفت مداخله خواهند کرد.
صادق جوکار، درباره سرانجام توسعه میدان گازی آرش اظهار داشت: ما در گذشته توافقاتی در زمینه مرز با کشورهای عربستان و کویت داشتیم. اگر تعیین حدود اتفاق نیفتد عمدتا بعید است کشورهایی مثل کویت و عربستان به صورت یکجانبه بتوانند میدان را توسعه دهند.
وی افزود: احتمالا ما باید با توافق به سمت اینکه به صورت مشترک میدان را توسعه دهیم، برویم.
رئیس موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی گفت: مثلا ممکن است در مورد میدان نفتی و گازی خزر هم ادعاهایی وجود داشته باشد اما واقعیت اینکه تا زمانی که بین تمامی کشورهای مدعی توافق حاصل نشود هیچ کار توسعه‌ای در میدان انجام نخواهد شد.
وی تاکید کرد: قطعا این اتفاق نمی‌افتد که دو کشور عربستان و کویت بتوانند به صورت مستقل میدان را توسعه دهند و ما ساکت بمانیم، ترندهای ژئوپلیتیک منطقه هم این را نشان نمی‌دهد.
جوکار بیان داشت: بحث‌هایی مطرح می‌شود که کویت و عربستان شرکتی تاسیس کرده‌اند ولی اگر کاری روی زمین و هر گونه اقدامی در زمینه حفاری صورت گیرد احتمالا هم دستگاه دیپلماسی و هم وزارت نفت مداخله خواهند کرد.
وی خاطرنشان کرد: فعلا کشورهای عراق و عربستان حرف‌هایی اما بعید است که بدون توافق پلیتیکال کاری روی میدان انجام شود.
میدان مشترک گازی آرش در شمال خلیج فارس، در پیچیده‌ترین جغرافیای سیاسی دریایی جهان میان کشورهای ایران و کویت واقع شده است.
ذخیره درجا گاز طبیعی میدان آرش حدود 20 تریلیون فوت مکعب و ذخیره نفت خام درجای این میدان نیز نزدیک به 310 میلیون بشکه برآورد می‌شود که سهم ایران را حدود 40 درصد تخمین زده‌اند. عدم توافق میان ایران و کویت موجب شده است تا سرنوشت بهره‌برداری از میدان آرش در هاله‌ای از ابهام قرار بگیرد.
پیچیدگی‌های جغرافیای سیاسی در شمال خلیج فارس، مسائل تکنیکی و فنی بسیار زیاد، همینطور اختلاف حقوقی و برداشت‌های متفاوت از قوانین بین‌المللی و دریایی موجب شده است که اختلافات بر سر این میدان انرژی مهم برطرف نشود.
در مقاطعی دولت کویت و در زمان‌هایی دولت ایران به دنبال آغاز بهره‌برداری از ذخایر انرژی این منطقه حساس بود که به دلیل برطرف نشدن اختلافات و عدم امضای قراردادی دوجانبه به بعدها موکول شده است.
متأسفانه تسلط بریتانیا در قرن‌های 19 و 20 در منطقه خلیج فارس منجر به آن شده که شکل‌گیری برخی کشورهای منطقه همراه با به وجود آمدن اختلافات متعدد و استخوان‌های لای زخم شود، به گونه‌ای که ده‌ها اختلاف مرزی و دریایی مختلف میان کشورهای حوزه خلیج فارس وجود دارد و میدان آرش یکی از آن ده‌ها مورد اختلافی است. هرچند کشورهای منطقه تلاش دارند با کاهش تنش‌ها و تداوم اصل توسعه روابط به دنبال حل و فصل اختلافات و گسترش همکاری‌ها حرکت کنند.
از سویی قطع روابط 7 ساله ما با عربستان منجر به آن شد در مقاطعی دولت کویت با سو استفاده از این تنش ایران با سعودی‌ها بر سر میدان آرش، با ریاض هم پیمان شده تا توان دیپلماتیک خود را برای حل مسئله‌شان با ایران ارتقا دهند.