سرگرد ارتشی که نگین درخشان دنیای فوتبال شد / برترین گلزن قرن بیستم در حسرت قهرمانی جهان + عکس
فرانس پوشکاش مجارستانی که سابقه حضور در ارتش را هم داشت، در دهه 50 با برخی بزرگان دیگر تیمی رویایی ساخته بودند و تنها باختشان در فینال جام جهانی 1954 بزرگترین حسرت زندگی فوتبالی آن ها شد.
سرویس ورزش مشرق - جام جهانی 1954 اگر چه با قهرمانی دراماتیک آلمان غربی و در یک روز بارانی به پایان رسید اما بدون شک تیم شگفتی ساز و پر ستاره جام تیمی نبود جز مجارستان. تیم طلایی مجارستان، بزرگانی چون فرانس پوشکاش، سلطان چیبور، جوزف بوژیک و گیولا گروسیک و ساندور پیتر کوچیس را در ترکیب خود داشت و حتی در مرحله گروهی هم آلمان قهرمان را با نتیجه جالب توجه 8 بر 3 شکست داد.
فرانس پوشکاش (Ferenc Puskas) اسطوره فوتبال مجارستان که در سال 1927 به دنیا آمد، در آن جام به عنوان بهترین بازیکن مسابقات شناخته شد. پوشکاش موفق شد 84 گل ملی خودش را در 85 بازی ملی برای مجارستان به ثمر برساند که رکورد بینظیری محسوب میشود؛ تقریباً به طور میانگین 1 گل در هر بازی.
وی که سابقه حضور در ارتش را داشت و به "سرگرد تیزرو" معروف بود به عنوان نگین تیم افسانه ای مجارستان در سال 1953 نقش به سزایی در شهرت این تیم داشت، تیمی که به عنوان اولین تیم خارجی موفق شد انگلیس را در ورزشگاه ویمبلی لندن شکست بدهد. وی در تیم رئال مادرید که قهرمان 3 دوره جام باشگاه های اروپا (1959، 1960، 1966) شد، عضویت داشت.
پوشکاش همچنین در دو جام جهانی هم بازی کرد و در سال 1954 همانگونه که اشاره شد تا یک قدمی قهرمانی در این رقابت ها نیز پیش رفت. مجارستان در فینال آن رقابت ها با گل پوشکاش ابتدا از آلمان غربی پیش افتاد اما در نهایت در حالی که پوشکاش از ناحیه زانو هم آسیب دیده بود، نتیجه را 3 بر 2 برابر تیمی که در ابتدای همین مسابقات با نتیجه 8 بر 3 شکست داده بود، واگذار کرد.پوشکاش با مجارستان بین سال های 1950 تا 1956 رکورد فوق العاده ای با 43 برد، 7 تساوی، 1 باخت به ثبت رساند و در این راه مدال طلای بازی های المپیک 1952 هلسینکی را به دست آورد و در المپیک 4 گل به ثمر رساند. یک باخت این تیم در آن دوره در فینال جام جهانی 1954 رخ داد. پوشکاش در رقابت های لیگ مجارستان برای هونود بازی کرد و با آن 5 عنوان قهرمانی لیگ را به دست آورد. هنگامی که در سال 1956 با هونود در جاده بود، شورش مجارستان توسط شوروی سرکوب شد و پوشکاش تصمیم گرفت به مجارستان باز گردد. پس از دو سال محرومیت از سوی فیفا، او به رئال مادرید اسپانیا بازگشت. پوشکاش با آنها علاوه بر 3 قهرمانی در اروپا، 5 قهرمانی متوالی لیگ (1961-1965) و جام حذفی اسپانیا 1962 را به دست آورد و جام بین قاره ای 1960 شدند.
پوشکاش سال 1961 به عضویت اسپانیا درآمد و در جام جهانی 1962 شیلی حضور یافت و 3 بازی برای اسپانیا انجام داد. وی در مجموع یکسال برای اسپانیا بازی کرد و 4 بار به میدان رفت و موفق نشد گلی به ثمر برساند.
این اسطوره فوتبال پس از جدایی از مادرید در سال 1966 به مربیگری روی آورد و در استرالیا، کانادا، شیلی، مصر، یونان، مجارستان، پاراگوئه، اسپانیا و ایالات متحده مربیگری کرد. بزرگترین موفقیتهای او با پاناتینایکوس به دست آمد که این تیم را به فینال جام ملتهای اروپا 1971 و دو قهرمانی لیگ (1971 و 1972) رساند. باشگاههای او در سالهای 1979 (AEK Athina)، 1986 (Sol de Amrica) و 1991 (South Melbourne Hellas) عناوین لیگ بیشتری کسب کردند.
او در آخرین روزهای دوران فعالیتش مدت کوتاهی به عنوان سرمربی مجارستان بود. پوشکاش در طول زندگی خود جوایز بین المللی زیادی دریافت کرد. همچنین در سال 2002 نپستادیون، ورزشگاه تیم ملی مجارستان، به افتخار او نامگذاری شد.
* جایزه زیباترین گل سال به نام پوشکاش
جایزه پوشکاش فیفا (به انگلیسی: FIFA Pusks Award) جایزهای است که در تاریخ 20 اکتبر 2009 توسط سپ بلاتر رئیس کل فیفا برای اهدا به زننده (زن یا مرد) بهترین گل (زیباترین و قابل توجهترین) سال جهان تعیین گردید. نام این جایزه به افتخار فرانس پوشکاش برترین گلزن قرن بیستم نامگذاری شد. برنده اولین جایزه پوشکاش هم کریس رونالدو بود که سال 2009 به خاطر گل زیبایش با پیراهن منچستر یونایتد به پورتو دریافت کرد.
پوشکاش سرانجام در سن 79 سالگی و چند ماه بعد از جام جهانی 2006 چشم از دنیا فرو بست.
ساندور پیتر کوچیس (Sndor Pter Kocsis) هم عضو تیم طلایی مجارستان و هم دوره بزرگانی چون فرانس پوشکاش، سلطان چیبور، جوزف بوژیک و گیولا گروسیک بود. وی متولد 1929 میلادی، فرزند بوداپست مجارستان که در 49 سالگی درگذشت. وی همراه با کوبالا از ستارگان دهه 50 میلادی بارسلونا بود و مردم کاتالونیا او را ستاره مجار صدا میکردند.
کوچیس که به سرطلایی معروف بود، در تیم ملی 68 بازی و 75 گل را به نام خود ثبت کرد و در جام جهانی 1954 با 11 گل زده آقای گل مسابقات شد.
نام کوچیس (با گویش جنوبی مجار: کوکیچ) برای آنها که تاریخ جام جهانی را دنبال می کنند با "نبرد برن" همراه میشود و تداعی کننده یکی از خشن ترین بازیهای تاریخ فوتبال دنیا است. در این بازی که بین مجارستان و برزیل برگزار شد و با برتری 4 بر 2 مجارها به پایان رسید و بعدها به همان "نبرد برن" شهرت یافت، 3 کارت قرمز ثبت شد که با توجه به استانداردهای قوانین امروز می توانست چندین برابر باشد. حتی پس از سوت پایان درگیری بین دو تیم ادامه داشت.
بازی هلند و پرتغال در جام جهانی 2006 در تاریخ جام های جهانی بیشترین کارت قرمز را داشته اما دیدار برزیل و مجارستان به دلیل خشونت های پس از بازی و نیز استانداردهای فوتبالی آن زمان خشن ترین بازی تاریخ لقب گرفته است.
وی در آخرین سال بازیگری خود به عنوان میهمان در تیم والنسیا بازی کرد که طی آن یک گل هم به بارسلونا زد تا شاید برای همیشه مورد غضب هواداران بارسلونا باشد، این را در موزه نیوکمپ و انبوه دست نوشته های قدیمی علیه او میتوانید ردیابی کنید.
او در تیمهای ارکولس و آلیکانته نیز به عنوان مربی فعالیت کرد اما در سالهای آخر عمرش به علت فعالیت در یکی از گروه های مخالف جریان مارکسیستی در مجارستان از کار برکنار شد و دیگر هرگز به دنیای فوتبال بازنگشت. او در بخشی از خاطرات خود نوشته است: در جام جهانی دو بار هت تریک کردم، این برای من عین خوشبختی است و بعد از آن در این دنیا چیزی نمی خواستم و دلیلی برای ادامه زندگی نداشتم! وی به همراه ژوست فونتین (فرانسه)، گرد مولر (آلمانغربی) و گابریل باتیستوتا (آرژانتین) بازیکنانی بودند که دو بار در یک جام جهانی موفق به هت تریک شدهاند. همچنین جزو بازیکنانی است که در یک بازی جام جهانی پوکر (زدن 4 گل در یک بازی) کرده است. البته گابریل باتیستوتا که گلزنترین بازیکن تاریخ فوتبال آرژانتین است، تنها بازیکنی است که موفق شده در دو دوره جام جهانی هت تریک کند.