سوء استفاده مدعیان طب سنتی از اعتقادات مردم

به گزارش ایسنا، دکتر مرتضی مجاهدی - عضو هیأت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل و معاون تعالی دفتر طب ایرانی و مکمل وزارت بهداشت با بیان این مطلب و اشاره به ضرورت توسعه طب سنتی و مکمل در کشور، گفت: در چند دهه اخیر با تأکیدات و برنامه‌های استراتژیک سازمان جهانی بهداشت، همه کشورها ملزم به توسعه عملی طب‌های مکمل و طب‌های سنتی خود شدند که از جمله ایران هم مشمول این برنامه بود و از سویی درخواست‌ها و تقاضاهای داخل کشور از سمت متولیان طب سنتی و عموم مردم افزایش یافت و باعث شد که نظام سلامت ما و مجموعه نظام توجه ویژه‌ای به احیای علمی و آکادمیک طب ایرانی کنند.

وی تصریح کرد: بر این اساس از سال 1386 رشته طب سنتی ایرانی در تعدادی از دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور شکل گرفت و آموزش طب سنتی ایرانی به شکل هدفمند و علمی آغاز شد که تاکنون هم ادامه دارد و در کنار آموزش‌ها؛ تولید مستندات علمی، شواهد بالینی و نتایج پژوهش‌ها در خصوص اثبات میزان اثربخشی روش‌های تشخیص درمان طب ایرانی هم انجام می‌شود.

عضو هیأت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل در خصوص رویکرد محافل علمی دنیا و سازمان جهانی بهداشت نسبت به توسعه طب‌های مکمل و جایگزین گفت: چند دهه‌ای است که سازمان جهانی بهداشت در راه توسعه علمی و نظام‌مند طب‌های سنتی استراتژی‌های 10 ساله می‌نویسد، شرح وظایف اعضا را جهت توسعه هرچه بیشتر و علمی‌تر طب‌های سنتی مشخص و تأکید می‌کند که طب رایج محدودیت‌ها و هزینه‌های سنگینی دارد، در برخی جاها در دسترس نیست و در بعضی از بیماری‌ها به اندازه لازم مؤثر نیست. از آن‌طرف دسترسی عموم مردم و نگرش فرهنگی بسیاری از جوامع به طب‌های سنتی و مکمل خودشان بیشتر است و افراد با هزینه کمتر می‌توانند با رعایت اصول سبک زندگی مرتبط با طب‌های سنتی یا استفاده از درمان‌های ساده به نتایج خوبی برسند.

وی افزود: همه این موارد را سازمان جهانی بهداشت وابسته به این دانسته که نظام‌های سلامت کشورها مستندات و شواهد علمی لازم برای درمان‌های سنتی و مکمل را تولید کنند، کارآزمایی‌های بالینی، تجربیات بالینی، کارهای آزمایشگاهی و فعالیت‌های پژوهشی را انجام بدهند و با مستندات علمی، توانمندی و اثربخشی این روش‌ها را به جامعه علمی ارائه دهند و در نظام سلامت خود بگنجانند.

مجاهدی با بیان اینکه بسیاری از دانشگاه‌های کشورهای توسعه یافته مبحثی به نام Integrative medicine یا طب تلفیقی را مطرح کرده‌اند، اظهار داشت: در بخش‌های بیمارستانی این کشورها، وقتی بیمار مراجعه می‌کند، پس از تشخیص بیماری، گروهی از متخصصین طب سنتی و رایج همفکری کرده و برای مدیریت درمان آن بیماری با ترکیبی از روش‌های طب مکمل و طب رایج، به توافق می‌رسند و خدمات سلامت در یک فضای علمی خوب و با طب تلفیقی به بیماران ارائه می‌شود.

این پزشک و متخصص طب ایرانی با بیان اینکه بعضی از کشورها مثل چین، کره و برخی از کشورهای آسیای جنوب شرقی و حتی کشورهای اروپایی آمریکایی در این زمینه پیشرو هستند، اظهار داشت: در برخی از کشورها این جریان توسط محققینی که حتی ممکن است بومی کشورهای خاستگاه آن طب نباشند مدیریت می‌شود و در حال توسعه علمی است.

وی تصریح کرد: در ایران برخلاف پیشرفت‌هایی که در چند سال اخیر داشته‌ایم و اقداماتی که تاکنون صورت گرفته است، به خاطر حاشیه‌هایی که ایجاد شده یک مقدار از برنامه عقب هستیم؛ حتی نظام سلامت ما در خصوص دستورالعمل‌ها و ملزوماتی که سازمان جهانی بهداشت در استراتژی‌های هر دهه خود در توسعه طب سنتی ارائه می‌دهد، عقب است.

عضو هیأت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل با اشاره به اینکه در کشور ما درخواست جامعه برای دریافت خدمات طب سنتی بسیار بالا است، اما به دلیل عدم سازماندهی و نظارت مناسب در نظام سلامت، زمینه برای فعالیت‌های درمانی غیر قانونی فراهم شده‌است، گفت: متأسفانه ما در کف جامعه شاهد یک جریان بی‌نظم و آشفته‌ای هستیم که با ادعای طب سنتی یا طب اسلامی و با سوء استفاده از اعتقادات مذهبی مردم در حالی‌که نه آموزش علمی دیده‌اند و نه مجوز قانونی دارند، در امر درمان دخالت می‌کنند.

دکتر مجاهدی خاطرنشان کرد: این مشکل به این دلیل ایجاد شده که تولیت نظام سلامت ما از سال‌های گذشته، این تقاضای بالا را پیش‌بینی نمی‌کرد و در حال حاضر محافل علمی و قانونی ما پاسخگوی نیازهای مردم نیستند.