سویا ابزار جدید چین برای جنگ با آمریکا
چین، بزرگ‌ترین واردکننده سویا در جهان، در فصل جاری هیچ خریدی از آمریکا نداشته و بازارهای جدیدی را در آمریکای جنوبی جایگزین کرده است؛ اقدامی که به‌عنوان اهرمی در مذاکرات با واشنگتن تعبیر می‌شود.
به گزارش مشرق به نقل از بلومبرگ، چین در فصل جاری از خرید هرگونه محموله‌ی سویا از ایالات متحده خودداری کرده و به‌جای آن، تأمین نیازهای خود را از کشورهای آمریکای جنوبی دنبال می‌کند؛ اقدامی که فشار سنگینی بر کشاورزان آمریکایی وارد کرده و به ابزاری مؤثر در مذاکرات تجاری میان پکن و واشنگتن تبدیل شده است.
بر اساس این گزارش، دانه سویا به جدیدترین محور تنش در جنگ تجاری چین و آمریکا تبدیل شده است. این در حالی است که چین، به‌عنوان بزرگ‌ترین واردکننده سویا در جهان، در فصل جاری حتی یک محموله از کشاورزان آمریکایی خریداری نکرده که این موضوع، اتفاقی کم‌سابقه و زیان‌بار برای کشاورزانی است که بخش عمده‌ای از محصولات خود را همواره به بازار چین عرضه می‌کردند.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا نیز اعلام کرده است که قصد دارد این موضوع را در نشست آتی همکاری اقتصادی آسیا - اقیانوسیه (APEC) به‌صورت مستقیم با رئیس‌جمهور چین، شی جین‌پینگ، مطرح کند.
در همین حال، وزیر خزانه‌داری آمریکا و برخی دیگر از مقامات دولت این کشور اذعان کرده‌اند که پکن از موضوع سویا به‌عنوان اهرم فشار در مذاکرات تجاری بهره می‌برد؛ موضوعی که ضعف آشکار آمریکا در تأمین پایدار بازارهای صادراتی را نمایان‌تر می‌سازد.
طبق گزارش بلومبرگ، چین امسال تأمین دانه‌های روغنی مورد نیاز صنایع خوراک دام و روغن‌کشی خود را به کشورهای آمریکای جنوبی، از جمله برزیل و آرژانتین سپرده است؛ کشورهایی که به‌سرعت در حال پر کردن جای خالی آمریکا هستند.
این در حالی است که بر اساس آمار، آمریکا در سال 2024 حدود یک‌پنجم از واردات سویای چین را تأمین کرده بود؛ سهمی به ارزش بیش از 12 میلیارد دلار که بیش از نیمی از کل صادرات سویای آمریکا را شامل می‌شد.
به نوشته بلومبرگ، حذف بازار چین از زنجیره فروش کشاورزان آمریکایی، نه‌تنها تعداد خریداران بالقوه را کاهش داده، بلکه قیمت‌ها را نیز تحت فشار قرار داده است. در مناطق مختلف غرب میانه آمریکا، کشاورزان با نگرانی شاهد پر شدن سیلوها و مخازن ذخیره در آستانه فصل برداشت هستند. این وضعیت نه‌تنها کشاورزان، بلکه زیرساخت‌های مرتبط از جمله سیلوها، کارخانه‌های فرآوری و خطوط ریلی حمل بار را نیز با مشکل مواجه کرده است.
بر اساس اظهارات سناتورهای جمهوری‌خواه که در اواخر سپتامبر اعلام شد، چین هیچ نشانه‌ای از تمایل برای ازسرگیری خرید سویا از آمریکا در آینده‌ی نزدیک ندارد.
در حالی که ترامپ اعلام کرده منابع حاصل از تعرفه‌ها صرف حمایت از کشاورزان خواهد شد، تعطیلی دولت فدرال، روند اجرای این وعده را نیز با مشکل مواجه کرده است.
از سوی دیگر، چین با در اختیار داشتن ذخایر بالاتر از میانگین سویا در داخل کشور و همچنین استفاده از ذخایر استراتژیک دولتی، توانسته نیاز صنعت دام و خوراک حیوانات خود را تأمین کرده و بدون فشار، تا اوایل سال 2026 از خریدهای خارجی چشم‌پوشی کند. این وضعیت، قدرت تصمیم‌گیری و استقلال اقتصادی پکن در مقابل فشارهای خارجی را بیش‌ازپیش تقویت کرده است.
سویا یکی از اقلام کلیدی در سبد غذایی چین به‌شمار می‌رود. بیش‌تر واردات این محصول به تولید آرد خوراک دام، به‌ویژه در صنعت پرورش خوک، اختصاص دارد؛ صنعتی که نقش اصلی در تأمین گوشت و پروتئین مورد نیاز مردم این کشور ایفا می‌کند. همچنین روغن سویا در آشپزی و تولید مواد غذایی به‌طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد و حتی بخش‌هایی از این محصول در صنایع سوخت‌های زیستی و محصولات صنعتی نیز مصرف می‌شود.
بلومبرگ در بخش دیگری از گزارش خود یادآور می‌شود که در دوره نخست ریاست‌جمهوری ترامپ، چین برای نخستین بار خرید سویای آمریکایی را به‌طور چشمگیر کاهش داد که همین اقدام، از جمله عوامل مؤثر در وادار کردن واشنگتن به پذیرش «توافق فاز نخست» در سال‌های بعد بود؛ توافقی که چین در آن متعهد شد ده‌ها میلیارد دلار کالای کشاورزی، از جمله سویا، از آمریکا خریداری کند.
اکنون و با تشدید دوباره فشارهای تجاری از سوی آمریکا، به‌نظر می‌رسد چین همان ابزار گذشته را بار دیگر به کار گرفته است؛ این بار نیز دانه‌های سویا به نقطه‌ای حیاتی در معادلات قدرت میان دو اقتصاد بزرگ جهان تبدیل شده‌اند.
