سینما یک خواب گذرا است / پیوند سینما و ادبیات وسیع است

نشست روز ملی سینما با عنوان نقش ادبیات فارسی در سینمای ایران امروز با حضور دکتر سعد خان، علی موسوی زاده، محمد سلیم ارزبان، احمد محیط طباطبایی، کیوان طباطبایی و جمعی از اصحاب رسانه در سالن فردوس موزه سینما برگزار شد.

دکتر‌محیط طباطبایی پژوهشگر ادبی مورخ و منتقد ادیب معاصر کشورمان که سخنرانی این مراسم را برعهده داشت، گفت: موزه سینمای ایران به این دلیل اهمیتی که دارد در عمر صد و بیست ساله خود تغییراتی داشته است. جایگاه سینمای ایران به عنوان یک جایگاه مهم ادبی هنری در جغرافیا است.

در ادامه این مراسم کلیپ کوتاهی از آثار به یادماندنی سینمای ایران به نمایش در آمد.

اهمیت ساخت فیلم‌های تاریخی ایرانی

سپس دکتر سعدخوان رییس موسسه فرهنگ اکو بیان کرد: مؤسسه اکو شامل ده کشور است که کشورهای مسلمان را تشکیل می‌دهد‌. هدف اصلی سازمان اکو ارتقاء فعالیت‌های اقتصادی بین کشورهای عضو است. همه ما می‌دانیم بدون همکاری فرهنگی امکان تعاملات اقتصادی وجود ندارد. موسسه ما زیر مجموعه اکو، یک موسسه فرهنگی است. هدف موسسه اکو این است که تعاملات خود را در زمینه فرهنگ و هنر ارتقاء دهد. همچنین هدفگذاری این سازمان این است که این ارتباط را میان هنرمندان، شاعران، بازیگران و... ارتقاء دهد.

وی ادامه‌داد: ایران در مقایسه با ده کشور عضو اکو سابقه درخشان تاریخی در سینما دارد. ایران فیلم‌های بسیار خوبی در حوزه مسائل اجتماعی، فرهنگی و تاریخی دارد. فیلم‌های تاریخی که ساخت ایران است اهمیت بسزایی دارند که مهم است در دیگر کشور ها به نمایش گذاشته شوند. تعدادی از فیلم‌های ایرانی تحت تاثیر جنگ ایران و عراق قرار گرفته اند. حتی فیلم‌های ما هم تحت تاثیر جنگ‌هایی که داشتیم قرار دارد. این موضوع خیلی اهمیت دارد که فیلم‌های ما با زیرنویس آماده و در کشورهای دیگر به نمایش گذاشته شوند. زیرنویس این فیلم‌ها انگلیسی هستند. اهمیت دارد که این فیلم‌ها به زبان ادو، ترکی و... دارای زیرنویس باشند. این از طریق همکاری از طریق ده کشور در زمینه زبان و ادبیات امکان پذیر است.

وی افزود: این روزها ما شاهد جنگ در غزه هستیم و مشاهده می‌کنیم کشور اسرائیل درحال جنابت تعداد بسیار زیادی از انسان‌های بی‌گناه است. ما در این مدت و یک سال گذشته، جهت‌گیری های سیاسی بسیاری دیدیم که این موضوع را محکوم کردند؛ ولی این موضوع بسیار اهمیت دارد که این ده کشور عضو اکو بتوانیم از طریق فیلم مسائل فلسطین را به تصویر بکشیم. همچنین اگر درباره زندگی اسماعیل هنیه و قتل ایشان فیلمی ساخته شود حتی می‌تواند پنجاه سال به نمایش گذاشته شود.

سعید خان بیان کرد: فیلم‌های اجتماعی مهم‌تر از تاریخی هستند و موسیقی، ادبیات و سینما بهترین وسایلی هستند که به ارتباط میان این ده کشور می‌تواند کمک کند. در چند ماه اخیر تلاش کردم زبان فارسی را یاد بگیرم و تا حدودی می‌توانم زبان فارسی را متوجه شوم. معتقدم با تماشای زبان فارسی و آموزش فارسی بتوانم در آینده با شما به زبان فارسی صحبت کنم. در واقع با تماشای فیلم‌های فارسی تنها زبان فارسی آشنا نمی‌شویم بلکه با سنت‌ها و آداب و رسوم ایران آشنا می‌شویم.

سینما یک خواب است / سینمای ایران همانند یک شعر است

محمدسلیم اوربان فیلمساز و فیلمنامه نویس و کشور ترکیه بیان کرد: خیلی خوشحالم که پس از گذشت هشت سال مجددا در ایران میان دوستان خود هستم و این برایم دوست‌داشتنی و هیجان انگیز است. آنچه که میان ترکیه و ایران مشترک است به فعالیت‌هایمان برمی‌گردد. امروز می‌خواهم به بهانه روز سینما درباره ادبیات و سینمای ایران صحبت کنم.

وی ادامه داد: هنر خواب و رویا و هنر سینمای ایران موضوع صحبت بنده است. هنر در حقیقت در مرکز زندگی قرار دارد و میان ما و هنر یک شیشه وجود دارد. هنر در مرکز زندگی انسان قرار گرفته است و سینما در پشت پنجره های بسته دری جدید را باز می‌کند.

وی افزود: مرکز زندگی کجاست؟ مرکز زندگی جایی است که انسان در آن حضور دارد، حتی اگر یک انسان حاضر باشد. آنچه که پشت آن در پنهان شده است دنیای سینما است. معتقدم سینما آن چیزی است که می‌توانیم دنیا را در آن پیدا کنیم اما آنچه که ما به آن دست پیدا می‌کنیم به این دنیا تعلق ندارد. سینما مانند یک خواب است. خواب مانند یک گذر و خواب مثل خود دنیا است. در حقیقت خواب چیزی است که انسان آن را حس و با عقل درک می‌کند.

وی بیان کرد: ارزش سینمای ایران شاید در آکادمی عرب و چارچوبی که در مورد آب صحبت می‌کند، صحبت نمی‌شود . یعنی جایگاهی که سینمای ایران دارد در غرب از آن صحبت نمی‌شود. در سینمای ایران درباره توانایی سینمای ایران و دلیل آن و بحث‌های سیاسی، اجتماعی صحبت می‌شود. هنر ایران با موسیقی، مینیاتور و صنعت خط خود ارتباط عمیق خود را حفظ کرده است. وقتی چنین فرهنگی ارتباط قوی با سینما و دیگر هنر های خود دارد در حقیقت کارگردان‌های ایرانی توانستند این زیبایی‌ها را ارائه دهند که یک نکته تاکیدی در فیلم‌های ایرانی است. سینمای ایران مانند یک شعر است.

باید ریشه سینما را در ادبیات جست وجو کرد

موسوی زاده مشاور و امور بین الملل بنیاد سعدی گفت: ادبیات پیشینه‌ای دراز دارد اما پیوند سینما و ادبیات به قدری وسیع است که باید ریشه سینما را در ادبیات جست‌وجو کرد. سینما به عنوان یک هنر چند رسانه‌ای و ادبیات به عنوان یک اشکال فرهنگی هردو به عنوان تاریخ و فرهنگ ادبیات یک ملت هستند.

وی ادامه‌داد: هر جا سخن از ایران می‌رود از زبان فارسی سخن گفته می‌شود. زبان‌ها در انتقال مفاهیم‌ملی متفاوت اند و برخی زبان ها پیوستگی بیشتری با هویت ملی دارند و برخی کمتر. امروز روش‌های آموزش زبان نسبت به ده سال پیش متفاوت است چه بسا به 50 سال پیش برسد.

دکتر سعدخوان رییس موسسه فرهنگ اکو، سلمان رستمی نماینده فرهنگی ایران در موسسه فرهنگی اکو، دکتر جابر وثیق نماینده انجمن سمن ها و انجمن دارکوب (گسترش زبان فارسی)، موسوی زاده مشاور و امور بین الملل بنیاد سعدی، دکتر محیط طباطبایی منتقد ادبی و سخنران، کیوان طباطبایی فیلمساز مستند ساز و محمدسلیم اوربان فیلمساز و فیلمنامه نویس و کشور ترکیه از حاضران این مراسم بودند.

شایان ذکر است در این مراسم بخش‌هایی از فیلم‌های مطرح سینمای ایران نمایش داده شد.

خبرنگار: زهرا بالاور