شبکه نمایش خانگی غوطه‌ور در آشفتگی بی‌انتها

به گزارش مشرق، اگر یادتان باشد در جشن صد سالگی سینما که من در سال 77 دبیر آن بودم، بیانیه‌ای خواندم. آنجا جمله‌ای گفتم که بعدها خیلی برجسته شد؛ آن روز گفتم صدای پای ابتذال می‌آید و هشدار دادم که دیری نمی‌پاید که این ابتذال پیکره سینمای ایران را بگیرد. امروز پلتفرم‌ها آثار مخربی از جهت هنری و ساختاری دارند که نسبتی با سینما، مردم، زندگی مردم و اندیشه و فرهنگ هویت بومی ما ندارد.» این‌ها بخشی از صحبت‌های مجید مجیدی کارگردان نام آشنای سینمای ایران درباره موضوعی است که در ماه‌های اخیر بسیاری از مخاطبان و کارشناسان رسانه به آن نقد جدی داشته‌اند؛ ابتذال در مفهوم و ساختار تولیدات نمایش خانگی.

مجید مجیدی: امروز پلتفرم‌ها آثار مخربی از جهت هنری و ساختاری دارند که نسبتی با سینما، مردم، زندگی مردم و اندیشه و فرهنگ هویت بومی ما ندارد

تا همین یکسال قبل بسیاری از کارشناسان اعتقاد جدی داشتند که صوت و تصویر فراگیر در کشور نیازمند یک حکمران مقتدر و قوی است اما آنچه این روزها در نمایش خانگی و مفهوم مدیریتی آن (صوت و تصویر فراگیر) می‌گذرد نشانه‌هایی از عدم تمرکز و چندگانگی در تصمیمات حکمران این حوزه است.

سکانس رقص «در انتهای شب»، انتشار محتواهای متعدد در حمایت از اسرائیل در یک پلتفرم خاص، اعتراضات به حضور یک اینفلوئنسر اینستاگرامی حامی اغتشاشات 1401 به عنوان کارگردان در «گل یا پوچ»، انتشار سریال مسئله دار حشاشین، اعتراضات فراگیر نسبت به شوخی‌های متعدد جنسی قسمت یک از فصل دوم «جوکر»، محتوا و دیالوگ‌های نامتعارف در «دفتر یادداشت»، سفیدنمایی قاتل و توهین به معلمان در «افعی تهران»، قصه نامتعارف «رهایم کن»، توقیف سریال «غربت» با دستور دادستانی، رفتار ناشایست و خارج از عرف بازیکن و مربی سابق تیم ملی فوتبال در «سرگیجه»، توقیف طولانی مدت سریال «شبکه مخفی زنان» به دستور دادستانی، توقیف مستند مسابقه «13 شمالی» تنها بخشی از اتفاقاتی است که در سال‌های اخیر در دوگانگی تصمیمات حکمران صوت و تصویر پس از انتشار و عدم مراقبت و نظارت کافی توقیف شده‌اند. بیشتر بخوانید:

جذب حداکثری اغتشاشگران در پلت‌فرم پرحاشیه / فعال ضدامنیتی شورش‌های 1401 با فیلیمو همکار شد + تصاویر

تمسخر شهادت هنیه توسط کارگردان «گل یا پوچ» فیلیمو

موارد فوق و بسیاری از نواقص مدیریتی در صوت و تصویر فراگیر باعث شده تا همچون مجید مجیدی که چندی پیش نسبت به شنیده شدن صدای پای ابتذال در نمایش خانگی هشدار دهند، بسیاری از کارشناسان نیز به بیان انتقاداتی نسبت به نحوه نظارت بر تولید و انتشار محتوا در شبکه نمایش خانگی بپردازند.

علی اکبر عبدالعلی زاده روزنامه‌نگار پیشکسوت در این زمینه معتقد است که: «متأسفانه بخش‌های نظارتی، بازوهای اجرایی کافی ندارد، یعنی آرا و احکام آن‌ها ضمانت اجرایی ندارد. از یک سو، ساترا در حوزه سریال‌ها در حال فعالیت است. از سوی دیگر، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بخشی از این نظارت را در آثار سینمایی بر عهده دارد، اما متأسفانه از این دو ناحیه اقدام عملی و خروجی منطقی نمی‌بینیم. چون به نظر می‌رسد که این‌ها اصلاً بازوی اجرایی جدی ندارند. در حوزه صدور مجوز هم که مهم‌ترین بازوی اجرایی موجود ساترا به عنوان نهاد تنظیم‌گر است می‌بینیم که به دلیل نبود قوانین مدون نوعی خلع سلاح اجرایی صورت گرفته است.»

در شرایطی که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با تغییر مدیریتی مواجه شده و نه بازوی نظارتی این وزارتخانه در کنترل فیلم‌های سینمایی و محتواهای ترجمه شده چندان موفق بوده و نه ساترا به‌عنوان بازوی نظارتی سازمان صدا و سیما در تنظیم‌گری محتوای سریال‌ها، رئالیتی‌شوها و تاک‌شوهای این فضا توانسته پیشگیرانه عمل کند، بیش از هر چیز مفهوم کلی حکم‌رانی صوت و تصویر فراگیر مخدوش شده است و شاید لازم باشد مجلس به‌عنوان نهاد قانون گذار لایحه جامعه صیانت از فضای مجازی و صوت و تصویر فراگیر را تصویب کند تا در موارد اینچنینی نه ساترا (سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر) مدعی باشد که به دلیل قانونی آرا آن ضمانت اجرایی ندارد و نه سازمان سینمایی از زیر مسئولیت نظارت بر محتوای آثار سینمایی بارگذاری شده به خصوص آثار خارجی شانه خالی کند. اما شاید تا قبل از انجام این موارد سوال داشته باشید که وضع فعلی شبکه نمایش خانگی چگونه است، علی اکبر عبدالعلی زاده معتقد است که «ما دچار یک آشفتگی بی‌انتها شده‌ایم که یک بخشش حاصل عدم شکل‌گیری ساختارهای نظارتی است و بخش عمده و مهمش فقدان قانون، بازوی اجرایی و ضمانت اجرایی است.»

منبع: فارس