شرق یادش رفت که دنبال سربازگیری لاریجانی بود!

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، شرق می‌نویسد: در اطلاعیه پنج خطی علی لاریجانی در تکذیب فعالیت انتخاباتی مجلس آینده کنایه مهمی وجود داشت که آن را برجسته می‌کرد. کنایه‌ای که آن را با عبارت «خالص سازی» مشخص کرد. برای مشخص شدن اینکه لاریجانی درباره خالص‌سازی چه گفت، باید به این سخنرانی وی رجوع کرد و تقابل آن را با اندیشه جریان پایداری که فرزندان معنوی آیت‌الله مصباح هستند، واکاوی کرد. نسبت جریان پایداری با «طبقه متنسک» که به «پوسته دین» چسبیده به اسلام علاقه‌مند است، اما «اسلام و تربیت اسلامی را نفهمیده» چیست؟ و چرا آینده دولت رئیسی به سمت خالص سازی بیشتر حرکت خواهد کرد؟ در اطلاعیه لاریجانی کد‌های مختلف گنجانده شده بود. اما دو کد از آن‌ها ما را به تفکر جریان پایداری‌ها می‌رساند. جریانی که امروز در کنار رئیس‌دولت قرار گرفته است. همان‌ها که به بهانه برکناری فاطمی امین از وزارت صمت حالا کمر به «تجزیه لیست انتخاباتی سال 98» اصولگرایان و پیاده کردن قالیباف از قطار ریاست مجلس بستند.

لاریجانی عامدانه از واژه «جریان» برای تفکر «خالص سازی» استفاده کرد، تا مخاطب را به سوی «جریان پایداری» رهنمون کند. در ادامه نیز کد خود را با یک ارجاع به سخنرانی دوم اردیبهشت 1402 در نشست مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه اسلامی که با عنوان «شهید مطهری و امتداد اجتماعی فلسفه و حکمت اسلامی» برگزار شده بود، تکمیل کرد.

لاریجانی در ابتدای حرف‌هایش در این سخنرانی از طبقه‌ای حرف می‌زند که آیت‌الله مطهری آن را «طبقه متنسک» جاهلی می‌خواند. طبقه‌ای که در دنیای اسلام پدید آمده و از نظر استاد مطهری به «پوسته اسلام» چسبیده است. همان‌ها که «به جای آنکه اسلام را معیار حق و باطل زمان قرار دهند، سلیقه و روح حاکم در زمان را معیار اسلام قرار می‌دهند». سپس صراحتا می‌گوید: «امروز هم در جامعه ما هستند کسانی که با روح اسلام و تربیت اسلامی آشنا نیستند، ولی به اسلام علاقه‌مند هستند.»

لاریجانی سپس با شیبی ملایم در این سخنرانی به موضوع وظایف حکومت اسلامی از منظر دیدگاه شهید مطهری پرداخته و از اهمیت «توسعه و اقتصاد» در نگاه استاد حرف می‌زند. او نقل قول می‌کند که از نظر شهید مطهری «تقوا و ایمان» بسیار مهم است، اما جای همه چیز را نمی‌گیرد. بعد آرام آرام بحث‌های روز را مطرح کرده و با نقل قولی از شهید مطهری معتقد است که «جامعه» اگر «آزاد نباشد تا انتخاب کند، رشد نمی‌کند». به گفته علی لاریجانی آیت‌الله مطهری «تحمیل وکیل ولو صالح به منزله این است که هیچ وقت استعداد مردم به فعلیت نمی‌رسد و تجربه و عقل اجتماعی پیدا نمی‌کند.

داماد شهید مطهری در ادامه «شعار خالص سازی» را مانعی برای ساختن تمدن اسلامی می‌خواند. لاریجانی می‌گوید: «به اعتقاد استاد مطهری شعار خالص سازی در حکومت به معنای محروم کردن جامعه از اندیشه‌ها و توانمندی‌های گسترده مردم است. با این‌گونه روش‌ها تمدن جدید سامان پیدا نمی‌کند. ممکن است دستاورد شود. اما تمدن شکل نمی‌گیرد. پس اگر قبلا شما شاهد تمدن قوی اسلامی بودید این طور نبود که تصنعی گرایش‌های مختلف را به کار بگیرند».

نویسنده شرق می‌افزاید: «در مقاله «ناب‌گرایی گریزناپذیر» که در سالنامه روزنامه «شرق» منتشر شد با برشمردن شرایط نوشته بودیم «مجموعه این عوامل منجر به این می‌شود که دولت به سمت و سویی خاص کشیده شود. سمت وسویی که فکر می‌کند به جای ایجاد ائتلاف‌های بزرگ‌تر و بیرونی، باید به سمت درون و تکیه بیشتر بر حلقه وفاداران مسیر را ادامه دهد. دلایل متعددی وجود دارد که زمینه‌ساز حرکت دولت به سمت فرقه‌گرایی و بسته‌تر شدن خواهد شد.

در نهایت نیز مجموعه این عوامل به اضافه «گسترش شکاف‌های درون اصولگرایان» که در ماجرای استیضاح فاطمی امین و دریافت خودرو‌های شاسی‌بلند به روشنی آشکار شد، شرایطی را برای دولت رئیسی رقم می‌زند که بازتولید دو سال پایانی دولت احمدی‌نژاد است. نشانه‌ها به ما می‌گوید که آن‌ها به جای اجماع سازی و ساخت ائتلاف‌های بیرونی و بیشتر، به زودی به سمت «ناب‌گرایی» و خالص کردن دولت از دو جریان دیگر (وابستگان به نهاد‌ها و جریان مخبر) حرکت می‌کنند». در واقع پیش‌بینی من این بود (و هست) که پایداری نه فقط لاریجانی، بلکه قالیباف و مخبر را هم مشمول پروژه خالص سازی خواهد کرد. درباره مخبر البته تنها این شبهه وجود دارد که ممکن است توانایی پایداری برای چنین اقدامی کافی نبوده و موفق نشود.

تحلیل روزنامه غربگرای شرق، از ابعاد مختلف مخدوش است. نخست این که بحث میان دو طیف درون نظام، ربطی به معارضان نظام ندارد. دوم این که، مجادله لاریجانی با خبرگزاری تسنیم، هیچ ربطی به تیتر غلط‌انداز «تقابل شاگردان مصباح با آیت‌الله مطهری» ندارد؛ ضمن این که نه تسنیم نماینده فکری آیت‌اله مصباح است و نه داماد شهید مطهری بودن، نمایندگی آن شهید والامقام را می‌کند. ثالثاً رهبر معظم انقلاب، از مرحوم آیت‌اله مصباح (ره) به عنوان مطهری زمانه یاد کردند. رابعاً ویژگی مشترک هر دو علامه بزرگوار هم از یک طرف عمق ژرف‌اندیشی و بصیرت دینی، و از سوی دیگر درگیری و معارضه با جریان نفاق و التقاط بوده التقاطی که امروز در قالب برخی مدعیان اعتدال و اصلاحات جلوه‌گر شده است. ویژگی مهم شهید مطهری که او را معضوب - ونه محبوب - گروهک‌های گوناگون نفاق کرد، صراحت در موضع‌گیری و مرزبندی با گروه‌های التقاطی بود؛ چیزی که برخی مدعیان امروز اعتدال و اصلاحات، درست خلاف آن را عمل کرده‌اند.

خامساً شامورتی‌بازی امروز روزنامه شرق با ژست حمایت از آقای لاریجانی در حالی است که همین روزنامه، آذرماه 1394، از قول غلامحسین کرباسچی (دبیر کل کارگزاران) و درباره چهره‌هایی مانند لاریجانی، از تعبیر سربازگیری استفاده کرده و نوشته بود: ما بعد از پیروزی در انتخابات 1392، روش نامعقول به کار نگرفتیم. دولت (روحانی) از طرف مقابل یارگیری کرده، مثلاً در سیاست خارجی و برجام، در مجموع بازی طرفداران دولت در گروه‌های سیاسی به واسطه همین سربازگیری از جبهه مقابل بوده و در مجلس هم می‌تواند اتفاق بیفتد.»

متأسفانه آقای لاریجانی برخلاف واکنش به خبر تسنیم، در قبال این مدل مواضع مدعیان اصلاح‌طلبی موضعی نداشته است.