صالحی: مطالعات ایرانشناسی در روسیه، یک فرصت استب

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: مطالعات ایرانشناسی در روسیه را یک فرصت تلقی میکنیم.
باشگاه خبرنگاران جوان سید عباس صالحی که بنا به دعوت رسمی همتای روسی و با هدف شرکت در یازدهمین مجمع بینالمللی فرهنگهای متحد به سنپترزبورگ سفر کرده است، در ادامه برنامههای این سفر در چارچوب توسعه مناسبات فرهنگی دوجانبه در انستیتو نسخ خطی آکادمی علوم روسیه حضور یافت.
صالحی ضمن بازدید از بخشهایی از نسخ خطی به 165 زبان که در این مرکز علمی پژوهشی در حال نگهداری هستند، نشستی صمیمی نیز با ایرانشناسان روس داشت.
خانم پاپوا که در 20 سال گذشته ریاست انستیتو نسخ خطی آکادمی علوم روسیه را برعهده داشته است، در سخنانی در این نشست بر علاقهمندی خود به تقویت همکاریها با دانشگاهها و مراکز علمی پژوهشی جمهوری اسلامی ایران تأکید کرد و یادآور شد که این مؤسسه سه هزار نسخه خطی قدیمی به زبان فارسی را میزبانی میکند.
چشمانداز مطالعات ایرانشناسی
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در سخنانی در این نشست پس از شنیدن دیدگاهها و پیشنهادی برخی ایرانشناسان روس، به وجود ظرفیتهای متقابل در دانشگاهها و بنیادهای دو کشور در زمینه مطالعات ایرانشناسی اشاره کرد. وی گفت: چشمانداز تقویت ایرانشناسی در ایران و روسیه در مناسبات با همدیگر میتواند با سه ضلع تقویت اطلاعات، گسترش ارتباطات و تقویت بنیه اقتصادی دیده شود.
صالحی با بیان اینکه ایرانشناسی روسیه برای جمهوری اسلامی ایران فرصت قابل توجه تلقی میشود، گفت: با توجه به روابط خوب رؤسای جمهور دو کشور با یکدیگر، میتوان به این بحث با نگاه جدیتری توجه شود.
مطالعات ایرانشناسی در روسیه، جذابیت خاصی دارد
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه مطالعات ایران شناسی در روسیه جذابیت خاصی دارد، از سنپترزبورگ به عنوان پایگاه مهم این مطالعات یاد کرد.
وی با اشاره به مطالعات خود در حوزه ایرانشناسی گفت: صدها ایرانشناس که در 200 سال گذشته از سنپترزبورگ برخاستهاند بنیه قوی برای ایرانشناسی پدید آورده است.
ایرانشناسی روسیه به دنبال تعامل است نه تسخیر و غارت
صالحی اظهار داشت: هزاران اثر علمی منتشر شده از ایرانشناسان روس در دو قرن اخیر نشان میدهد که مطالعات ایرانشناسی روسیه و سنپترزبورگ ناظر به کشف و فهم و تعامل و گفتوگو بوده است، نه کشف و تسخیر و غارت.
وی ادامه داد: از این منظر، این قدمت و سرمایه ایرانشناسی روسیه و سنپترزبورگ، فرصت و سرمایهای برای ایران محسوب میشود.
لزوم انجام اقدامات مشترک جدیتر
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم این سنت تاریخی را به سنت و آینده وصل کنیم باید کارهای مشترک جدیتری انجام دهیم.
سه راهکار برای تقویت همکاریها در حوزه ایرانشناسی
صالحی در ادامه به بیان سه راهکار مورد نظر خود در راستای تقویت همکاریها در حوزه ایرانشناسی پرداخت و با تأکید بر لزوم تقویت اطلاعات و ارتباطات طرفین به عنوان راهکار نخست گفت: پیش از این برخی دانشگاهها و بنیادهای علمی کشورمان در زمینه مطالعات ایرانشناسی با طرف روسی همکاری خود را آغاز کردهاند و میتوان این مناسبات را گسترش داد.
وی در این زمینه به طور مشخص به همکاریهای دانشگاه علامه طباطبایی با دانشگاه سنپترزبورگ اشاره کرد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به دهها دایرهالمعارف در ایران بعد از انقلاب اسلامی و انتشار مستمر مجلات در کشورمان گفت: باید خط ارتباطی بین این مطالعات در کشورمان با مراکز ایرانشناسی در روسیه و به ویژه سنپترزبورگ ایجاد کرد.
صالحی اظهار داشت: به نظر میآید، اقدامات رسانهای و خبررسانی از فعالیتهای ایرانشناسی در ایران و روسیه و به طور خاص در سنپترزبورگ، میتواند به تکمیل این اطلاعات کمک کند.
مأموریت به رایزنی فرهنگی ایران
وی به رایزنی فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران در روسیه مأموریت داد که قالب رسانه و زیرساخت اطلاعرسانی در حوزه ایرانشناسی بین مراکز مطالعاتی دو کشور را فراهم کند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: با توجه به وجود حجم زیادی از اسناد و مدارک در بخشهای ایرانشناسی در ایران و روسیه و انجام کارهای علمی روی این نسخ، این آثار میتوانند مبادله شوند؛ این موضوع از این منظر اهمیت دارد که بخش مهمی از منابع و اسناد مربوط به ایران در حوزه فدراسیون روسیه و کشورهای روسی زبان است و علاوه بر این، در ایران نیز منابع قابل توجهی وجود دارد که میتواند برای ایرانشناسی روسیه قابل استفاده باشد.
لزوم طرحریزی برنامه مشترک
صالحی در ادامه بر اهمیت تقویت همکاریهای مشترک تهران و مسکو در حوزه ایرانشناسی تأکید کرد و گفت: در راستای توسعه این همکاریها، اهمیت دارد که برنامه مشترکی برای همکاریها در دانشگاهها و بنیادهای دو کشور تعریف شود.
وی با بیان اینکه نکته مهم دیگر در همکاریهای مشترک، توجه به تربیت نسل جدید ایرانشناسی در روسیه است، گفت: از قبل از حضور در سنپترزبورگ مطلع بودم که نسل جوان روسیه در حال ادامه راه پیشکسوتان خود در مطالعات ایران شناسی است و این موضوع، موجب خوشحالی است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه بر لزوم تقویت بنیه علمی و مهارتی ایرانشناسان جوان روسیه و از میان برداشتن موانع فراروی آنها تأکید کرد.
برنامهریزی طرحهای مشترک
صالحی همچنین تعریف پروژههای مشترک در حوزه ایرانشناسی را راهکاری اثربخش در توسعه همکاریهای دوجانبه توصیف کرد و گفت: در بازدید از کتابخانه ملی روسیه و همچنین در زمان حضور در انستیتو نسخ خطی آکادمی علوم این کشور این پیشنهاد را مطرح کردیم که فهرستواره نسخ خطی فارسی که در روسیه نگهداری میشوند را تهیه کنیم که مورد استقبال هر دو مجموعه قرار گرفت.
لزوم تقویت بنیه اقتصادی ایرانشناسی
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، تقویت بنیه اقتصادی ایرانشناسی را ضلع سوم ارتقای مطالعات در این عرصه عنوان کرد و گفت: خوشبختانه روابط خوب سیاسی رهبران دو کشور میتواند فرصتهای خوبی را برای تقویت بنیه اقتصادی ایرانشناسی خلق کند.
وی افزود: اگرچه روابط دیپلماتیک ایران و روسیه 500 سال سابقه دارد، اما روابط اجتماعی و تاریخی دو ملت هزاران سال ادامه داشته است.
وی با بیان اینکه در معاهده جامع راهبری ایران و روسیه، توجه ویژهای به حوزههای علمی و فرهنگی شده است، گفت: به نظر میرسد حوزه ایرانشناسی میتواند شالودهای برای روابط پایدار دو ملت و روابط سیاسی دو دولت باشد.
صالحی گفت: در این راستا، وزارتخانههای فرهنگ در جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه باید تلاش کنند که طرحهای ایرانشناسی در پروژههای ملی دو کشور جایگاه مناسبی پیدا کند.
وی در این راستا پیشنهاد داد که دانشگاههای دو کشور از نظر بنیه اقتصادی و مالی، فرصتهایی برای یکدیگر در حوزه مطالعات ایرانشناسی ایجاد کنند.
پیشنهادهای مشخص وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این راستا شامل این موارد بود: اعطای بورسیههای تحصیلی و حمایت از پژوهشهای ایرانشناسی طرفین، اکتشافات باستانشناسانه مشترک و فراهم شدن زمینه سفرهای بیشتر پژوهشگران که فضای ایرانشناسی دو کشور را به یکدیگر نزدیکتر کند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی را در این بازدید مشاور عالی و سرپرست معاونت هنری این وزارتخانه، معاون سفارت جمهوری اسلامی ایران در روسیه و رایزن فرهنگی ایران در مسکو همراهی میکردند.
منبع: ایرنا