صف وام ازدواج طولانی‌تر می‌شود؟

به گزارش مشرق، یکی از مشوق‌ها و کمک‌های دولت‌ها برای ازدواج جوانان، اعطای تسهیلات ازدواج با بهره کم بوده است که در هر دوره‌ای اما و اگرهایی زیای داشته است.

از جمله مسائلی که همیشه در روند اعطای این وام برای جوانان در شرف ازدواج وجود داشته است، تضمین‌هایی که بانک‌ها می‌خواهند و صف طولانی افرادی که همیشه در لیست انتظار هستند، بوده به‌طوری که گاهی زوجین چند سال بعد از ازدواج‌شان موفق به دریافت این وام می‌شوند.

براساس گزارش‌های بانک مرکزی تا پایان آذر ماه امسال بیش از 280 هزار نفر در صف دریافت وام ازدواج بوده‌اند. این در صورتی است که با توجه به دستورات پنجگانه رئیس جمهور که در 14 تیرماه امسال به رئیس کل بانک مرکزی ابلاغ شد و طبق بند 4 آن باید صف انتظار گیرندگان وام، تا پایان تابستان سال جاری به صفر می‌رسید. اما براساس آمار بانک مرکزی نه تنها این آمار به صفر نرسیده بلکه به نقل از برخی منابع 30 هزار نفر دیگر هم به این صف اضافه شده است.

22 هزار نفر کمتر از سال گذشته وام گرفتند با استناد به جدیدترین داده‌های بانک مرکزی، بانک‌های کشور از ابتدای سال جاری تا پایان آذر ماه امسال، بیش از 126 هزار و 295 میلیارد تومان وام ازدواج پرداخت کرده‌اند که این رقم 28 درصد بیشتر از میزان ثبت شده تا پایان آذر ماه سال گذشته بوده است.

با این وجود تعداد متقاضیانی که این وام را دریافت کرده‌اند، در 9 ماهه ابتدایی سال 1401، 720 هزار نفر بودند اما در 9 ماهه ابتدایی امسال به 618 هزار و 779 نفر کاهش یافته است. به عبارت دیگر، تعداد افرادی که موفق به دریافت وام ازدواج شده‌اند، در سال جاری بیشتر از 14 درصد کاهش یافته است.

برخی از مدیران شبکه بانکی علت محقق نشدن این دستور رئیس جمهور را کمبود منابع مالی می‌دانند؛ این در صورتی است که براساس ماده 68 قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت «به منظور حمایت از ازدواج جوانان، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلف است از محل پس انداز و جاری قرض الحسنه نظام بانکی، تسهیلات قرض الحسنه ازدواج به کلیه زوج هایی که تاکنون تسهیلات ازدواج دریافت نکرده اند با اولویت نخست پرداخت کند.»، باید این وام از ردیف منابع موجود در حساب‌های پس‌انداز و جاری قرض‌الحسنه بانک‌ها، پرداخت شود.

وقتی بانک‌ها همکاری نمی‌کند، افزایش فایده ندارد

در همین رابطه مرضیه دختر مجرد 28 ساله به خبرنگار توانا گفت: «افزایش60 درصدی وام ازدواج در سال آینده مشکل ازدواج جوانان را حل نمی‌کند. در ضمن از اطرافیانم که در صف گرفتن وام بودن شنیدم که چقدر زمان‌بر هست و خیلی‌ها بعد از ازدواج‌شان گرفتن. بعضی‌هشون که بچه هم داشتن و گرفتن. این طور وام گرفتن که برای ازدواج فایده‌ای ندارد.»

رامین 31 ساله هم که در شرف ازدواج است بیان کرد: «خوبه که شرط سنی حذف شود، اونی که سن بالاتری دارد به حمایت بیشتری نیاز دارد»، او تاکید دارد: وقتی ضامن پیدا نمی شود و بانک‌ها هم همکاری نمی‌کنند، افزایش وام فایده‌ای ندارد.»

کمبود منابع علت طولانی شدن صف وام ازدواج

پیش‌تر محمدرضا جمشیدی دبیرکل کانون بانک‌ها و موسسات اعتباری خصوصی درباره طولانی شدن صف دریافت وام ازدواج گفت: «حجم سپرده‌های قرض‌الحسنه مردم کاهش پیدا کرده است به همین دلیل صف دریافت وام ازدواج طولانی شده است.»

سید غنی نظری خانقاه نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس و عضو کمیته تحقیق و تفحص از بانک های دولتی با بیان اینکه آمار و اطلاعات مربوط به تسهیلات اعطایی به کارکنان بانک ها در اختیار دولت است، اظهار داشت: «درست در زمانی که میزان تسهیلات اعطایی فقط یکی از بانک‌ها به کارکنان خود بیش از 30 هزار میلیارد تومان است، مردم برای دریافت وام ازدواج از همان بانک با مشکلات متعددی مواجه هستند.»

با توجه به کاهش منابع قرض‌الحسنه و افزایش صف وام ازدواج، رحیم زارع سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه سال 1403، از افزایش 65 درصدی وام ازدواج در سال جدید خبر داده است. طبق مصوبه کمیسیون تلفیق در صورت تصویب در صحن علنی مجلس وام ازدواج برای زوجین زیر 23 سال 350 میلیون تومان و بالای 23 سال 300 میلیون تومان با دوره بازپرداخت 10 ساله خواهد بود.

این در صورتی است که برآورد مبلغ وام ازدواج در لایحه بودجه 1403 کمتر از این میزان است، احمد امیرآبادی فراهانی نماینده قم در مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون تلفیق بودجه سال 1403 هم خاطرنشان می‌کند: دولت در لایحه بودجه وام ازدواج را برای هر نفر از زوجین 200 میلیون تومان و برای زوج‌هایی که زوج کمتر از 25 سال و زوجه کمتر از 23 سال سن داشته باشد 250 میلیون تومان در نظر گرفته بود.

افزایش بدون فکر فقط صف‌ها را طولانی‌تر می‌کند

افزایش وام ازدواج برای جوانان گام خوب و موثری است ولی این تصمیم باید جامع و با در نظر گرفتن تمام موانع موجود باشد. افزایش وام به تنهایی راه حل مناسبی برای جوانان در شرف ازدواج نیست و حتی ممکن است مشکلات بیشتری را برای آنها به وجود آورد. وقتی مشکلات گذشته این تسهیلات برطرف نشده است؛ برداشتن گام بزرگتر در این زمینه بدون در نظر گرفتن میزان سپرده‌ای که بانک‌ها برای پرداخت این وام دارند نه تنها کارگشا نخواهد بود بلکه باعث می‌شود صف دریافت وام ازدواج طولانی‌تر شود و افراد کمتری بتوانند این وام را دریافت کنند.