صندوق املاک و مستغلات حباب مسکن را کاهش می‌دهد؟
نخستین صندوق املاک و مستغلات کشور تاسیس شده و قرار است بزودی پس از پذیره‌نویسی فعالیت خود را شروع کند. در این گزارش از نگاه کارشناسان مختلف حوزه مسکن و بازار سرمایه، به کارکرد‌ها و نقاط ضعف و قوت این صندوق‌ها پرداخته‌ایم.
27 شهریور بود که اعلام شد پس از صدور موافقت اصولی صندوق سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات (REIT) توسط سازمان بورس و اوراق بهادار، اولین صندوق نزد اداره ثبت شرکت‌ها به ثبت رسید.
نخستین صندوق املاک و مستغلات کشور بر روی یک ملک اداری با متراژ مفید حدود 900 متر مربع و عمر حدود 14 سال در خیابان ملاصدرای تهران تاسیس شده است.
14 شهریور بود که آقای ناصرپور معاون نظارت بر نهاد‌های مالی سازمان بورس در حاشیه سمیناری گفته بود: در چند ماه ابتدایی امسال چند نوع صندوق جدید به بازار معرفی شد. یکی از آن‌ها، صندوق املاک و مستغلات است که در حال حاضر موافقت اصولی 5 صندوق صادر شده است.
خرید خرد در حوزه مسکن امکان‌پذیر شد
در خصوص صندوق املاک و مستغلات مسئولان و کارشناسان بازار سرمایه نکاتی را بیان کرده‌اند.
آقای داوود حمزه مدیرعامل شرکت گروه مدیریت ارزش صندوق بازنشستگی کشور گفت: صندوق املاک و مستغلات (REIT) عملاً نوعی سرمایه‌گذاری خرد در در حوزه املاک و مستغلات توسط مردم است به این صورت که افراد می‌توانند به جای خرید یک واحد کامل ملک، اعم از مسکونی، تجاری یا اداری نسبت به خرید بخش کوچکی از یک ملک با سرمایه‌گذاری‌های خرد خود اقدام نمایند.
در رابطه با اثرگذاری صندوق املاک و مستغلات بر بازار مسکن، کارشناس این حوزه مواردی را مطرح کرد.
آقای اوتادی کارشناس حوزه مسکن گفت: در زمان رونق بورس صحبت از راه‌اندازی تالار مسکن بود اما در شرایط فعلی به صورت واقعی نیاز به بازار مسکن داریم؛ چراکه وعده‌های دولت در خصوص مسکن به طور کامل تاکنون تحقق پیدا نکرده است. به نظر می‌رسد تعداد کمی به بازار بورس اعتماد دارند و افراد کمی به صندوق املاک و مستغلات ورود خواهند کرد و افرادی هم که در این حوزه ورود کنند به سبب سرمایه‌گذاری در حوزه مسکن است، نه این که مسکنی را مالک شوند.
او گفت: بنابراین با توجه به شرایط بازار سرمایه و میزان اعتماد و آشنایی افراد فکر می‌کنم این صندوق تاثیر چندانی بر بازار مسکن و حباب قیمتی مسکن نخواهند داشت و بیشتر بحث سود سرمایه‌گذاری در این بازار است.
اما کارشناسان حوزه بازار سرمایه و آشناتر به این فضا نظر متفاوت‌تری دارد.
آقای کوروش آسایش کارشناس بازار سرمایه در خصوص صندوق املاک و مستغلات به مواردی اشاره کرد.
سوال: صندوق املاک و مستغلات که به تازگی ثبت شده قرار است در کدام بخش فعال شود؟
آسایش: این صندوق قرار است در فرابورس پذیرش و معامله شود
سوال: افراد از این صندوق چگونه می‌توانند بهره ببرند؟
آسایش: صندوق ثبت شده اولین صندوقی است که عملا بر روی بازار املاک به این شکل فعالیت دارد. افرادیی که توانایی سرمایه گذاری در بازار املاک و مستغلات را ندارند می‌توانند با مبالغ کمتری بخش کوچکی از یک واحد که می‌تواند اداری یا تجاری و... باشد را خریداری کنند که از دو جهت بازدهی برای افراد دارد. یک افزایش قیمت‌های احتمالی در بازار مسکن که می‌تواند بر دارایی افراد اثر بگذارد و بعد نیز از اجاره این ملک‌ها می‌توانند بهره ببرند.
سوال: مزیت‌های صندوق املاک و مستغلات چیست؟
آسایش: وجود این صندوق‌ها از جهت متخلف دارای اهمیت است. یک اینکه در بازار سرمایه سبد سرمایه‌گذاری افراد را می‌توانند متنوع‌تر کند و افرادی که دوست دارند در حوزه مسکن فعالیت داشته باشند می‌توانند وارد بازار سرمایه شوند. مورد بعد اینکه افرادی که مبلغ‌های کمی دارند می‌تواند صاحب بخشی از ملک شوند و در این حوزه سرمایه‌گذاری کنند.
اگر تعداد این صندوق‌ها افزایش پیدا کند قطعا رقابت و جذابیت بیشتر می‌شود. با این صندوق قیمت‌های مسکن می‌تواند با توجه به سابقه بورس شفاف‌تر و قیمت‌های بورسی بر بازار مسکن اثرگذار باشد و در نهایت می‌تواند سبب کاهش حباب بازار مسکن شود. سابقه خوب صندوق‌های دیگر تاکید کننده بر این نکات است.
8 شهریور نیز وزیر اقتصاد آقای احسان خاندوزی گفته بود یکی از اقدامات در دستور کار وزارت اقتصاد، راه اندازی تالار املاک و مستغلات در بورس کالاست تا سایه شفافیت در این بخش نیز پررنگ‌تر شود.
حال باید منتظر ماند و دید که آیا وعده وزیر اقتصاد در خصوص ایجاد تالاری جدید در بورس کالا با موضوع مسکن تحقق پیدا می‌کند و آیا صندوق های املاک و مستغلات و سایر ابزارهای مالی با موضوع مسکن در صورت راه‌اندازی تالاری جدید در حوزه مسکن در بورس کالا می تواند علاوه بر شفافیت، بر حباب قیمتی بازار مسکن اثر گذار باشد یا خیر.
باشگاه خبرنگاران جوان اقتصادی بورس