طرح هاب گازی ترکیه در حال اجرا شدن است
به گزارش خبرگزاری اقتصادایران به نقل از تاس، «رجب طیب اردوغان»، رئیس جمهور ترکیه پس از دیدار با همتای روس خود تاکید کرد که اگرچه مشکلات مربوط به ایجاد هاب گازی در جریان مذاکرات با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در سوچی مورد بحث قرار گرفت، اما بررسی این مشکلات در برنامه کاری دولت آنکارا گنجانده شده است و اجرای این طرح هم اکنون در دست اجراست.
به گفتته اردوغان، ما یک مرکز تجارت بین‌المللی برای گاز، مواد معدنی و سایر مواد در آتاشهیر (منطقه استانبول) ایجاد خواهیم کرد و این پروژه در مرحله برنامه ریزی و در حال انجام است.
در اکتبر 2022، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه پیشنهاد ایجاد چنین قطبی در ترکیه برای تغییر مسیر جریان‌های ترانزیت گاز از دست رفته از طریق خط لوله نورد استریم را ارائه کرد. ترکیه گفته است که تقریباً همه چیز برای شروع پروژه از نظر زیرساختی آماده است، اما اصلاحات قانونی لازم است. پارلمان ترکیه نیز اولین تصمیمات را در مورد فعالیت شرکت بوتاس، تولیدکننده نفت و گاز ترکیه و تعدادی از تأمین کنندگان دیگر در اوایل آوریل اتخاذ کرد.
در همین ارتباط نیز، پوتین در یک کنفرانس مطبوعاتی پس از گفتگو با رجب طیب اردوغان، رهبر ترکیه گفت که گازپروم پیش نویس نقشه راه را برای اجرای پروژه هاب گاز در ترکیه به بوتاس تحویل داده است. رهبر روسیه افزود: «تشکیل کارگروه مشترک و هماهنگی چارچوب قانونی در دستور کار قرار دارد.»
دیدار رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در شهر سوچی، نقطه عطفی در روابط ترکیه و روسیه در دوران جنگ اوکراین است. چرا که اردوغان تاکنون، بارها تلاش کرده خود را همچون رهبر قدرتمندی معرفی کند که با استفاده از تجربه دیپلماتیک و با تکیه بر روابط حسنه، مجوز صدور غلات از دریای سیاه به بازارهای جهانی را از پوتین می‌گیرد و مانع از بروز بحران غذایی می‌شود.
این بار نیز اردوغان با چنین دستور کاری به سوچی رفته بود و رسانه‌های وابسته به اتاق فکر حزب حاکم ترکیه، با ادبیاتی سرشار از غلو، اعلام کرده بودند که چشم بازارهای جهانی غذا به سوچی دوخته شده و اردوغان یگانه امید کشورهای جهان، برای انتقال غلات است. اما ولادمیر پوتین رئیس جمهور روسیه؛ آشکارا اعلام کرد که قصدی برای گشودن گذرگاه دریای سیاه ندارد و این پیشنهاد ترکیه را نمی‌پذیرد.
در عین حال، روابط تجاری ترکیه و روسیه در سال 2022 میلادی به اوج رسید. حجم تجارت دوجانبه که در سال 2021 به 34 میلیارد دلار رسیده بود، با رشدی بالا در سال 2022 به 68 میلیارد دلار افزایش یافت. البته در این میان لازم است از یاد نبریم که تراز مالی به شدت به نفع روسیه بوده و واردات ترکیه از روسیه به حدود 60 میلیارد دلار رسید و صادرکنندگان ترک؛ تنها 7 میلیارد دلار به روسیه کالا فرستادند. چنین چیزی نشان دهنده این واقعیت است که ترکیه، یکی از مهمترین بازارهای انرژی روسیه است. هدفگذاری افزایش مبادلات به سطح 100 میلیارد دلار که دو طرف 10 سال پیش تعیین کرده بودند، رویایی دور به نظر نمی‌رسد.
مرور سخنان اردوغان در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با پوتین در شهر سوچی، اثبات کننده این واقعیت است که ترکیه به شکلی عملگرایانه به دنبال استفاده از مزایای اقتصادی ارتباط با روسیه است و در حوزه‌هایی همچون گاز طبیعی، انرژی هسته‌ای، گردشگری، فعالیت پیمانکاران ترک و برخی همکاری‌های دفاعی و امنیتی، از دانش و تجارب روسیه بهره می‌برد اما در همه پرونده‌های منطقه‌ای از جمله دریای سیاه و اوکراین، از منظر رویکرد سیاسی و دفاعی کلان، در کنار آمریکا و دیگر اعضای ناتو است.