عاقبت تلخ تسلط نزدیکان همتی بر 3 بانک خصوصی / از جهش 5 برابری زیان تا تعلیق مداوم نماد در بورس

سرویس اقتصاد مشرق - عبدالناصر همتی کاندیدای ناکام اصلاح طلبان در انتخابات ریاست جمهوری امسال، در هفته های اخیر تلاش کرده با ژست مخالف دولت، دوباره نگاه ها و توجهات را به سمت خود جلب کند و با انتشار مطالبی یکطرفه از وقایع پولی و اقتصادی کشور، نام خود را در رسانه ها و افکار عمومی زنده نگه دارد.

یکی از موضوعاتی که در حملات جدید رییس کل سابق بانک مرکزی و رکورددار رشد تورم و نقدینگی به چشم می خورد، تلاش برای ارائه تصویر و تحلیلی مثبت از وضعیت بانک ها در دوره فعالیت وی است، در حالی که آمارها نشان می دهد او و تیم تحت امرش، یکی از اسفناک ترین آمارها را در این بخش به ثبت رسانده اند.

همتی در یکی از مطالب اخیر خود مدعی شده بود که با تلاش مداوم وی در زمان خروج از بانک مرکزی، اضافه برداشت بانک ها به 30 همت (هزار میلیارد تومان) کاهش یافته بود اما 27 دی ماه، اضافه برداشت بانک‌ها به 127 هزار میلیارد تومان افزایش یافته است.

بیشتر بخوانید: خشم همتی از افزایش 34 درصدی تجارت خارجی کشور در دولت سیزدهم + نمودار

آمار غلط همتی برای حمله به دولت رئیسی / بدهی بانکی در زمان همتی کم نشد؛ بلکه با دولت تهاتر شد + جدول

تجارت مشکوک یار غار عبدالناصر همتی با انگلیسی‌ها و حامیان اسرائیل + سند

در حالی که آمارها نشان می دهد یکی از اقدامات قابل تامل همتی در دوران ریاست بر بانک مرکزی، تبدیل اضافه برداشت برخی بانک‌ها به خط اعتباری بود چرا که بانک‌هایی که اضافه برداشت کرده‌اند مشمول جریمه 34 درصدی می‌شوند و این بانک‌ها برای جبران بدهی خود، حاضر به جذب سپرده با نرخ‌های سود بالاتر از متوسط نرخ‌ها در شبکه بانکی بودند. بنابراین این روش، به معنای وصول و یا کاهش واقعی اضافه برداشت بانک‌ها نیست بلکه تبدیل اضافه برداشت به خط اعتباری است.

اما یکی از اتفاقات مهمی که در دوران رییس کل سابق بانکی مرکزی رخ داد و کمتر مورد توجه قرار گرفته است، نقش مخرب او و یاران نزدیکش در اداره 3 بانک خصوصی بود.

در سال 1398، مسئولان وقت بانک مرکزی بویژه همتی، با ادعای ضرورت آغاز اقدامات اصلاحی، اقدام به خلع ید سهامداران 3 بانک خصوصی یعنی آینده، سرمایه و دی کرده و با اخذ اختیارات خاص، رأسا برای این 3 بانک مدیرعامل و هیات مدیره تعیین کردند.

به نام سهامداران خرد و به کام نزدیکان همتی

اگرچه تصور می شد با هدایت و حمایت مسئولان وقت بانک مرکزی، قرار است سهامداران خرد و سپرده گذاران این بانک ها، با آرامش بیشتری منتظر سوددهی بانک باشند، اما با این وجود، روند کلی حاکی از سیر نزولی و رشد شدید زیان، به علت کم کاری مدیران منصوب شده داشت.

اولین نام در میان بانک های تصاحب شده توسط نزدیکان همتی، آینده است. آمارها نشان می دهد از زمانی که تیم نزدیک به رییس کل سابق بانک مرکزی که حتی برخی از آنها بر خلاف دستورالعمل های مصوب بانک مرکزی و شورای عالی امنیت ملی، فاقد تجربه مدیریتی بانکی یا دارای اقامت کشورهای اروپایی بودند، مدیریت بانک را تحویل گرفتند، رقم زیان انباشته آینده حدود 17 هزار میلیارد تومان بود اما این میزان با رشد 382 درصدی، حالا به 81 هزار و 955 میلیارد تومان رسیده است.

به عبارتی دیگر، زیان انباشته این بانک در دوره مدیریت تیم همتی 4.8 برابر شده و اگر قرار بود تحول مد نظر رییس کل سابق بانک مرکزی در این بانک، افزوده شدن حدودا 5 برابری زیان باشد چه نیازی به اخذ مجوزهای خاص و انتخاب هیات مدیره ای با ابهامات ویژه بود!؟

به نظر می رسد همتی با این اقدام، تنها میخواست تیم اسپانسرینگ خود برای انتخابات 1400 را در این بانک مستقر کند تا در زمان موعود، لطف ویژه اش جبران شود.

بخصوص آنکه با تعلیق نماد بانک در ماه های گذشته و عدم انجام اقدام فوری و جدی برای حل این مشکل، مشخص شد پس از پایان دوره دو ساله انتصاب هیات مدیره فعلی، قرار نیست اقدام موثری برای حل مشکلات بانک برداشته شود.

آب رفتن تدریجی «سرمایه» مردم

بانک سرمایه ازجمله بانک‌های غیردولتی است که یکی از بالاترین زیان انباشته را بین بانک‌های کشور دارد. براساس صورت‌مالی 9 ماهه نخست امسال، زیان انباشته این بانک به رقم عجیب 38 هزار و 503 میلیارد تومان رسیده است.

براساس توضیحات حسابرس صورت‌مالی، مانده مطالبات غیرجاری بانک سرمایه در 6ماهه نخست سال جاری معادل 90درصد کل تسهیلات اعطایی بانک بوده و اقدامات بانک جهت وصول مطالبات، علی‌رغم پرداخت مبلغ 335 میلیارد تومان جهت هزینه‌های دادرسی و وصول مطالبات، چندان نتیجه‌بخش نبوده است.

طبق اطلاعات صورت مالی بانک سرمایه، مطالبات معوق (غیرجاری) 67 شخص حقیقی و حقوقی تا 6 ماهه نخست سال جاری، 22 هزار میلیارد تومان بوده است.

همچنین در توضیحات حسابرس صورت مالی آمده مانده بدهی به بانک مرکزی بابت اضافه برداشت در پایان 6 ماهه نخست امسال، بالغ بر 27 هزار میلیارد تومان است. همچنین سرمایه نظارتی بانک تا مبلغ منفی 37.5 میلیارد تومان کاهش یافته است. همچنین درجه اهرمی به منفی 247 درصد و کفایت سرمایه به منفی 403 درصد رسیده است.

درحال حاضر زیان انباشته این بانک معادل 96 برابر سرمایه شده و همان‌گونه که از صورت‌های مالی بانک مشهود است، طی دوره مورد گزارش درآمد بانک از تسهیلات اعطایی و سود سپرده‌گذاری نزدیک به 161 میلیارد تومان و سود پرداختی به سپرده‌های بانکی 1491 میلیارد تومان بوده و به‌عبارتی، سود پرداختی به سپرده‌ها حدود 1330میلیارد تومان بیشتر از درآمد تسهیلات بوده که این مقدار را بانک از جیب خود پرداخت کرده است.

دغدغه خانواده شهدا و ابهامات فروش اموال ارزشمند

مدیریت بانک دی هم مانند دو بانک سرمایه و آینده، در نیمه دوم سال 98 با نظر و دستور مسئولان بانک مرکزی بخصوص همتی تعیین شد. براساس صورت مالی حسابرسی نشده این بانک، مدیریت جدید، اقدام به فروش دارایی‌های ارزشمند بانک برای جبران زیان کرده و با فروش اموال، بالغ بر 6432 میلیارد تومان درآمد کسب کرده است که این اقدام، در ظاهر موجب کاهش زیان انباشته بانک از 12 هزار میلیارد تومان به 6.7 هزار میلیارد تومان کاهش شده است.

اما نکته‌ای که در این میان وجود دارد، ساختار مالی و دارایی بانک است و در صورت ادامه این روند، بانک با فروش پی‌درپی دارایی‌ها، خالی از دارایی های ارزشمند خواهد شد در حالی که چشمان هزاران نفر از خانواده شهدا به عنوان سهامداران خرد این بانک، در انتظار یک اقدام زیربنایی و اساسی برای حفظ دارایی ها و سهام آن است بویژه آنها در خصوص نماد و وضعیت بانک در بورس هم ابهامات و سوالات جدی زیادی وجود دارد که همتی و یارانش، تا آخرین روز اقدامی در جهت پاسخگویی به این موضوعات انجام ندادند.

رفاقت مداری و عدم توجه به مصالح کشور و سهامداران خرد بانک ها، تنها نتیجه دخالت رییس کل سابق بانک مرکزی در برخی بانک های خصوصی نبود و تمامی اقشار جامعه، از این مدیریت سیاسی و غیرکارشناسی ضربه خوردند بخصوص آنکه همتی در 2 سال و 10 ماهی که بر کرسی ریاست بانک مرکزی تکیه زد، نرخ ارز را 2.5 برابر کرد و رکورد تورم را در دهه های اخیر شکست.

به همین خاطر است که توصیه کارشناسان آن است که مسئولان اقتصادی دولت قبل بخصوص رییس کل سابق بانک مرکزی به جای تلاش برای دیده شدن به هر قیمت حتی آمارهای غلط و تحلیل های غیرواقعی، ضمن طلب بخشش از مردم کشورمان، دفاعیه خود را جهت ارائه به دستگاه قضایی آماده کند.