عرب: پاشنه آشیل جهاد تبیین محیط دانشگاه است / عباسی‌مهر: در نوع روابطمان با دانشجو دچار غفلت شدیم / فیروزآبادی: دانشجو به اندیشه جذب خواهد شد + فیلم

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، برگزاری نشست «اَمر وَلی» با موضوع تحلیل پیرامون بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار اخیر با دانشجویان با حضور مرتضی فیروزآبادی؛ دبیر اسبق جنبش عدالتخواه دانشجویی، مهدی عباسی مهر؛ مدیر سیاسی نهادنمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها و حجت الاسلام مجتبی عرب؛ مسئول اسبق بسیج دانشجویی دانشگاه شریف در محل حسینیه هنر برگزار شد.

مجتبی عرب گفت: مهمترین تعریضی که از بیانات رهبری خطاب به تشکل‌های دانشجویی به عنوان مخاطب اصلی مطرح گردیده، این است که فرمانده می‌گوید انگار شما در موقعیت مبارزه و سنگرتان ننشسته‌اید! رهبری با تشکیلاتی روبرو هستند که به آن فرمان داده‌اند، توصیه که نکرده‌اند، زیرا نسبت دانشجوی تشکلی با رهبری، استاد مشاور که نیست! نسبت فرمانده (ولی) با سرباز (مطیع) برقرار است. در کل دیدار‌های دانشجویی، رهبری توقعات‌شان را به این اندازه صریح اشاره نکرده و به تشکل‌ها اینگونه تلنگر نزده‌اند. وی افزود: لذا نهیب بیدارکننده رهبری (چه برای دانشجویان تشکلی و چه برای آن‌هایی که نسبت به فضای دانشگاه مسئولیت دارند و موثر هستند) باید تلخ و هشداردهنده باشد که بیدار شویم و بدانیم که خوب کار نکرده‌ایم. ما باید بدون رودربایستی و احساسی شدن، تلاش خود را تبدیل به یک بازآرایی و تلاش مضاعف انجام دهیم تا امر امام روی زمین نماند؛ چرا که فرمان رهبری یعنی نسبت ما با امام زمان (عج). عرب ادامه داد: اگر ما تشکلی داشته باشیم که در حال مبارزه برای تحقق یکسری اهداف و فرامین کوتاه مدت یا بلندمدت می‌باشد، قاعدتا این فرصت به گزارش و تحلیل‌های منبعث از این میدان داده می‌شود (ولو تحلیل‌هایی که از کف میدان می‌خواهد برسد و بگوید فلان تحلیل کلانی که حتی از رهبری صادر شده است، با واقع میدان نمی‌خواند) طبق متن صریح رهبری در دیدار دانشجویی، ایشان دوگانه‌ای را می‌سازند: دوگانه "آرمان" و "مصلحت". تصریح رهبری اینگونه است: من مسئولین را برای پیگیری مصلحت می‌خواهم و جنبش دانشجویی را برای پیگیری آرمان؛ از مجموع این دو نیز برآیند خوبی برای کشور ایجاد می‌شود؛ البته نه به معنای اینکه جنبش دانشجویی بدون تفکر و بی تفاوت نسبت به مصلحت باشد و نه اینکه کسی که مسئول می‌شود، تنها به مصلحت بپردازد و نه چیز دیگر. وی گفت: در دهه 90 و به ویژه در دو سه سال اخیر، بیان "بازگشت به مسئله اهمیت آرمان خواهی در جنبش دانشجویی" به این وضوح در کلام رهبری دیده نشده و ایشان در دیدار اخیر، به‌طور خاص به آن پرداخته و مسائلی، چون عدالت (به دلیل وجود برخی شبهه‌ها) مورد تاکید جدی قرار گرفته است. عرب عنوان کرد: همچنین، ضرورت توجه به درون دانشگاه به عنوان تذکر مهم رهبری نیز از وجوه خاص دیدار امسال بود که از آن به عنوان یک دستور مهم باید تلقی کنیم که مسیر‌ها را می‌تواند تغییر دهد و فرمان تشکل‌ها و طلبه‌ها و موثرین و مسئولین فضای دانشجویی را با تغییرات جدی مواجه کند.

مرتضی فیروزآبادی گفت: مهمترین مسئله‌ای که فرامتن فرمایشات رهبری می‌باشد و در همه جملات ایشان در سنوات گذشته وجود داشته است، ضرورت احساس مسئولیت فضای دانشجویی نسبت به شرایط کشور می‌باشد. این خیلی مهم است که کسی خودش را برای چیزی مسئول بداند؛ زیرا پشت مسئولیت، پاسخگویی می‌باشد و می‌داند که لااقل باید پاسخ امکانات و مناصبی که در یک تشکل در اختیارش گذاشته‌اند را به درگاه الهی بدهد و جوابگوی عملکرد خود در نزد خداوند باشد. وی افزود: این احساس مسئولیت بسیار مهم است، چون معنای آن اقدام و عمل می‌باشد و پشت این نیز مختصاتی وجود دارد که باید تلاش کنیم رفتار‌ها و کنش‌های فعلی جنبش دانشجویی، بیش از آنکه جنس تماشاگرانه داشته باشد، از جنس بازیگرانه باشد؛ چرا که تماشاگر، صحنه‌ی یک مسابقه یا فیلم را از بیرون می‌بیند و بدون درک موقعیت و طلبکارانه، نظر و فرمایشات زیادی می‌دهد و همیشه نقاد هست، اما در میدان بودن و نقش‌آفرینی کردن، ماجرای دیگری دارد؛ بدیهی است که بین کسی که بازی می‌کند و کسی که تحلیل و تماشا می‌کند، تفاوت بسیاری وجود دارد. وی ادامه داد: ما باید به جنبش دانشجویی کمک کنیم که بازی کند و با سنجش اثر خود، احساس مسئولیتش را بروز داده و گفتمان‌هایی همچون "گفتمان اوقات فراغتی" که بازیکن بودن و بازیگر بودن جنبش دانشجویی در عرصه مسائل کشور را تبدیل به تماشاچی بودن کرده است، نقد شود و بازنگری جدی در آن صورت گیرد. تشکل دانشجویی جای اوقات فراغت به آن معنا نیست و مأموریت و مسئولیت‌های مهمی را به عهده دارد. در همین دیدار و نیز دیدار‌های قبلی، ایرادی که رهبری از مسئولین گرفتند بر جنبش دانشجویی نیز وارد است و آن مربوط به "گفتمان رشد" می‌باشد. همانطور که رهبری خطاب به فلان مسئول می‌فرماید: وظیفه امروز را باید انجام داد و فلان کار را برای صندلی آینده نباید کرد، برای جنبش دانشجویی هم مطرح است چرا که اینجا جایی نیست که اقدام و برنامه‌ریزی برای آینده شخصی صورت گیرد؛ البته کسی که در میدان می‌باشد، رشد می‌کند، اما این ربطی به آن ندارد که ما میدان نقش آفرینی را به زمین تمرین یا عرصه تماشاچی بودن تقلیل بدهیم. فیروزآبادی افزود: طبق بیانات رهبری که در این دیدار نیز به عنوان مطالبه آرمانی فرمودند، "ما می‌خواهیم کشور را بر مبنای تعالیم دینی اداره کنیم". ما امروز در مقطع خاصی قرار داریم و در نقطه‌ای هستیم که مهم می‌باشد جمهوری اسلامی برای مسئله‌های مختلف، چه پاسخی را انتخاب می‌کند؛ یعنی مهم است که در سطح گفتمانی این انتخاب‌ها بر اساس مبنا و شریعت را انجام می‌دهیم یا صحنه را واگذار می‌کنیم به گفتمان‌ها و مبانی غربی و غیراسلامی؛ لذا تفاوت‌های این دو انتخاب به ویژه در مسئله عدالت و کرامت انسان بسیار مهم می‌باشد و در تمام مؤلفه‌هایی که به مفهوم و هویت جمهوری اسلامی گره خورده نیز مهم است. همواره در تذکرات رهبری، فراز و فرود داشته‌ایم. در هر دیداری بسته به شرایط و اولویت‌های کشور، برخی مطالب پررنگ‌تر و دارای ضریب شده‌اند، اما رئوس ثابتی وجود دارند که در سنوات اخیر، تکرار شده و امروز نیاز است که فعالین دانشجویی طرح کننده بحث درباره آن‌ها باشند و بررسی کنند که چرا این نقاط ثابت، هرسال تکرار می‌شود و پیشرفت آن برای حضرت‌آقا ملموس نیست. وی گفت: یکی از موارد مهم، تاکید بر مسئله معرفت، مبانی و مباحث فکری موضوع می‌باشد. یک مسئله دیگر، توجه به دانشگاه است و مسئله سازنده‌بودن و رو به جلو بودن رفتار فضای دانشجویی و نیز مماس شدن با مسائل کشور و اعلام موضع و نظر و تبیین می‌باشد. همچنین مسئله مهم دیگری که امسال پررنگ بود و رهبر معظم انقلاب در دو جا آن را بیان کردند، یک نوع انتظار "ابراز نظر ایجابی سازنده‌ی قابل استفاده در دستگاه تصمیم‌گیری کشور" و اشاره به اینکه رسالت یک جوان فقط پرتاب کردن یک شعار نیست بلکه فکر و اندیشه و راهکار دادن است. فیروزآبادی عنوان کرد: امسال نیز توقع ایشان این بود که حرف‌ها و پیشنهاداتِ مطرح شده، بطور کامل بررسی شده باشد. ایشان در تصریح خودشان نسبت به مقوله آرمان، تاکید داشتند که فکر و برنامه‌ریزی برای آینده باید توسط جوانان و به ویژه دانشجویان تشکلی انجام بگیرد. اما دستورکار مفید، بحث کردن درباره این است که چرا توقعات و اوامر رهبری پیش نمی‌رود و اگر پیش می‌رود، تشکل‌ها گزارش دهند و برای رهبری نمایان گردد؛ هرچند ذات تکرار مهم می‌باشد.

مهدی عباسی گفت: جمهوری اسلامی در نوع تعامل خودش با نخبگان، صاحب یک ایده و نظریه است که تمام نظریه‌های غربی و شرقی را به چالش کشیده است. چیزی که امروز در عرصه حکمرانی در نظام جمهوری اسلامی می‌بینیم و نمونه‌ای نظیر آن در در دوره معاصر وجود ندارد، این است که رهبر کشور، هرسال با دانشجویان (آن هم بی واسطه) دیدار برگزار کرده و پای صحبت‌های آنان می‌نشیند. در بررسی و تحلیل این مهم فراتر از مباحثی، چون آزاداندیشی، انتقادپذیری، تعامل و گفتگو و... این نکته قابل ذکر است که فلسفه‌ای پشت این دیدار‌ها وجود دارد. وی افزود: منطق رهبر معظم انقلاب اینگونه است و ایشان از زمان ریاست جمهوری‌شان تا به حال، بیش از 250 دیدار با دانشجویان و دانشگاهیان داشته اند؛ فلذا این منطق، مربوط به امروز و دیروز نیست و ایشان همیشه تعامل و ارتباط با دانشگاه را برقرار کرده و نکته مهم اینجاست که این رابطه هیچ‌گاه تحت تاثیر فضا و شرایط زمانه نبوده است و حتی در دوران کرونا که محدودیت‌هایی وجود داشت، تاکید داشتند که "اگر قرار است همه دیدار‌های من لغو شود، برنامه دانشجویی من نباید لغو شود" وی گفت: می‌توان یکی از نقاط تجلی "رابطه امام و امت" به معنای واقعی کلمه و حرکت انقلابی باسرعت و با پیشران‌های غیرقابل اندازه‌گیری در مقیاس نظام‌های سیاسی و تحلیل‌های ما نسبت به آن‌ها را در همین "دیدار دانشجویی" دید. اینجا صرفا محل نقد، آزاداندیشی، پاسخ به شبهات دانشجویان، عرضه آرمان‌ها و درجه آرمان‌خواهی نسل جوان ما و طرح مباحث کلان نیست؛ اینجا محفلی است که مرکز ثقل و کنار هم قرار گرفتن این موارد مهم می‌باشد: 1. تعیین سطح اولویت‌ها و ارزش‌هایی که نظام به دنبال آن است. 2. در مقام یک امام و کسی که برای رسیدن به افق‌ها و قله‌ها، خود در معرض ارتباط مستقیم با نسل جوان و نخبه قرار می‌گیرد. 3. در مقام یک جریان کنشگر و یک نسل سازنده و آینده‌ساز عباسی افزود: رهبری در این دیدار به مانند بسیاری از دیدار‌های گذشته‌شان اشاره داشتند که چه بسا افرادی که در سال‌های گذشته همین مباحث و مطالباتی را که اکنون مطرح است و شما بیان می‌کنید، ارائه کرده و حال آن‌ها خودشان در مقام مسئول کشوری می‌باشند؛ لذا دانشگاه بسیار مهم است بطوریکه می‌توان گفت داشته و نداشته انقلاب اسلامی در اجتماع و اداره جامعه و کشور، دانشگاه می‌باشد و سرمایه انسانی و نیروی پیشران و خلاقی که می‌تواند این اولویت‌ها و آرمان‌ها را دنبال بکند، تجلی آن "تشکل دانشجویی" می‌باشد. به عبارتی، "آینده نظام و آینده انقلاب اسلامی" در این جلسه حاضر است. وی گفت: ما راجع به فضایی صحبت می‌کنیم که فضای مهمی می‌باشد. اگر از یک زاویه منطقی به آن نگاه کنیم باید بگوییم که حرف‌ها و مطالبی که حضرت امام و رهبر انقلاب در خصوص دانشگاه گفته اند، شعار نیست. اینجا جایی است که قالب‌ها شکل می‌گیرد و گفتمان‌ها پا می‌گیرد و جایی است که حرف جدید و روح جدید به انقلاب دمیده می‌شود. بسیاری از گفتمان‌های دو دهه اخیر در همین دیدار‌ها پا گرفته است. وی افزود: نکته جالب این است که تفاوت زیادی بین نکاتی که رهبری در دیدار دانشجویی اخیر با دیدار‌های دانشجویی گذشته‌شان (حتی دوران ریاست‌جمهوری وی) وجود ندارد و فرق جدی نیست. در واقع جنس نگاه و نوع رویکرد یکی است هرچند با توجه به اقتضائات زمانه و شرایط خاص، تغییراتی در فرمایشات ایشان وجود دارد و اولویت‌ها بالا و پایین گردیده، اما خط اصلی فراموش نشده و یکی است.