عرضه خودرو در بورس و سکوت شورای رقابت

اگرچه شورای رقابت دستور توقف عرضه خودرو را صادر کرده بود اما در سکوت این شورا، دیروز برنامه عرضه خودرو در بورس تا پایان سال تعیین شد.

به گزارش خبرنگار مهر، حدود یک ماه پیش بود که شورای رقابت به صورت رسمی اعلام کرد قصد بازگشت به صنعت خودروسازی کشور را دارد؛ پس از آن این شورا طی مکاتبه‌ای با سازمان بورس خواستار لغو عرضه خودروها از طریق سازوکار بورس کالا و بازگشت فرایند قرعه کشی شد؛ با این حال سازمان بورس از این خواسته شورای رقابت تمکین نکرد و اعلام کرد که عرضه خودرو در بورس تداوم خواهد داشت.

در ادامه و با بالا گرفتن جدال میان دستگاه‌ها، شورای رقابت با برگزاری جلسات فشرده کارگروه تخصصی خودرو، در نهایت دستورالعمل تنظیم قیمت خودرو را منتشر کرد. یکی از بندهای مهم این دستورالعمل مربوط به لغو عرضه خودرو اعم از وارداتی، مونتاژی و تولید داخل از طریق بورس و فروش خودرو از طریق سامانه یکپارچه تخصیص خودرو در قالب قرعه کشی بود.

پس از انتشار این دستورالعمل، سازمان بورس بلافاصله اعلام کرد که در برابر این دستورالعمل کوتاه نخواهد آمد و عرضه خودرو در بورس تداوم خواهد یافت که در همین راستا سه شنبه هفته گذشته، شورای عالی بورس به صورت رسمی اعلام کرد که خودروهایی که از قبل در بورس پذیرش شده‌اند، همچنان از طریق همین سازوکار به فروش خواهند رسید و طبق تاکید مجید عشقی رئیس سازمان بورس، این شیوه عرضه منافاتی با دستورالعمل شورای رقابت هم ندارد زیرا بر اساس بند ج ماده 36 قانون احکام دائمی کالاهایی که در بورس پذیرش می‌شوند مشمول هر نوع نظام قیمت گذاری نمی‌شوند و طبق ضوابط بورس با آنها رفتار می‌شود.

در ادامه نیز کمیسیون تلفیق بودجه 1402 مجلس تصویب کرد که سال آینده با تعیین قیمت پایه خودروها توسط شورای رقابت، عرضه‌ها از طریق بورس باید انجام و 85 درصد از مابه‌التفاوت قیمت پایه و قیمت نهایی خودرو نیز به خزانه دولت به منظور توسعه ناوگان حمل‌ونقل عمومی درون‌شهری واریز شود. البته این مصوبه برای اجرا باید در صحن مجلس به تصویب نهایی برسد.

با شروع هفته جاری نیز بورس کالا همچون ماه‌های گذشته اسامی خودروهایی که قرار است از طریق بازار سرمایه عرضه شوند را اعلام کرد که در یک مورد اعلام شد که شرکت ایران خودرو تا پایان سال بالغ بر 29 هزار و 500 دستگاه خودرو در بورس عرضه خواهد کرد. (جزئیات بیشتر)

سکوت شورای رقابت

پی گیرهای خبرنگار مهر از شورای رقابت در مورد نظر این نهاد در خصوص عرضه‌ها تا به این لحظه بی نتیجه بوده است؛ منتهی به نظر می‌رسد با توجه به اعلام قاطعانه شورای عالی بورس مبنی بر تداوم عرضه‌ها و تاکید احسان خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی و سخنگوی اقتصادی دولت مبنی بر کامل نبودن دستورالعمل شورای رقابت، نظر بدنه دولت تداوم عرضه خودرو در بورس است.

آنطور که خاندوزی اعلام کرده بود «دولت در حال رایزنی با مراجع قانونی همچون مجلس است تا مشابه رویه‌ای که کمیسیون تلفیق مجلس در مورد عرضه خودروها در بورس کالا تصویب کرد، به عنوان رویکرد قانونی در دستور کار قرار گیرد.»

بنابراین با توجه به سکوت شورای رقابت و مصوبه کمیسیون تلفیق مجلس، به نظر می‌رسد عرضه خودرو در بورس متوقف نشود و با اصلاحاتی مانند تعیین قیمت پایه توسط شورای رقابت همچنان بورس میزبان بخش اعظمی از خودروها بماند.

نکته مهم دیگر اینکه با توجه به شواهد و قرائن و سکوت این شورا در قبال بازگشت خودروها به بورس کالا، به نظر می‌رسد هدف از بازگشت شورای رقابت از همان ابتدا تغییر قیمت کارخانه‌ای خودروها بود و عرضه در بورس به عنوان مورد حاشیه‌ای قرار بود این موضوع را پوشش دهد.