عقبنشینی قیمتی سکه و دلار
در پی انتشار گزارش بانک مرکزی درباره تامین بیش از 35میلیارد دلار ارز برای واردات و کاهش انتظارات تورمی، بازار ارز و طلا روز گذشته با عقبنشینی قیمتها همراه شد. دلار، سکه و طلای 18 عیار همزمان کاهش یافتند و نشانههایی از بازگشت آرامش و تعدیل انتظارات در بازار نمایان شد.
در معاملات روز گذشته، ارز و طلا با کاهش قیمت همراه شدند. دلار با کاهش 350 تومانی از 108 هزار و 350 تومان به 108 هزار تومان بازگشت. سکه امامی نیز با کاهش 600 هزار تومانی از 111میلیون و 810 هزار تومان به 111میلیون و 210 هزار تومان رسید. طلای 18 عیار هم با افت 43 هزار تومانی در سطح 10میلیون و 482 هزار تومان معامله شد. این همزمانی کاهش در بازارهای ارز و طلا، نشان از تعدیل انتظارات در میان معاملهگران و بازگشت نسبی ثبات به بازار دارد.
یکی از مهمترین محرکهای افت نرخها، انتشار گزارش رسمی از سوی بانک مرکزی درباره تامین ارز برای واردات بود. طبق اعلام این نهاد، از ابتدای سال تاکنون بیش از 35.3میلیارد دلار ارز برای واردات کالاها و خدمات تامین شده است که از این رقم، حدود 25میلیارد دلار مربوط به گروههای صنعتی و بازرگانی بوده است. در میان بخشهای صنعتی، صنایع حملونقل و خودرو با بیش از 5میلیارد دلار بیشترین سهم را از ارز تخصیصی داشتهاند و پس از آن صنایع برق و الکترونیک (3.3میلیارد دلار)، ماشینآلات تولید (3میلیارد دلار) و شیمیایی و پلیمری (2.6میلیارد دلار) قرار دارند. کارشناسان معتقدند انتشار این آمار، بهویژه در شرایطی که بازار آزاد در هفتههای گذشته تحت فشار تقاضای احتیاطی قرار گرفته بود، سیگنال مثبتی از کفایت ذخایر ارزی و تداوم عرضه در مرکز مبادله به بازار ارسال کرده و به کاهش انتظارات تورمی در کوتاهمدت کمک کرده است. در کنار گروههای صنعتی، بانک مرکزی اعلام کرده که بیش از 9میلیارد و 190میلیون دلار نیز برای واردات کالاهای اساسی و دارو اختصاص یافته است.
در میان آنها، ذرت (2.1میلیارد دلار)، دانههای روغنی (1.2میلیارد دلار) و روغن نباتی و پالم (1.1میلیارد دلار) بیشترین سهم را دارند. این حجم از تامین ارز برای کالاهای اساسی، به گفته تحلیلگران، میتواند به تثبیت قیمت مواد غذایی و کاهش فشار تورمی در بخش مصرفی منجر شود و از سوی دیگر، چشمانداز ثبات نسبی نرخ ارز را در بازار رسمی تقویت کند. با این حال، در بعد سیاسی، اظهارات اخیر مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره همکاری ایران با بازرسان سازمان ملل، بهعنوان عاملی بیرونی در شکلدهی به فضای انتظاری بازارها تاثیرگذار بود. رافائل گروسی در تازهترین اظهارات خود هشدار داده است که نمیتوان عضو پیمان NPT بود اما به تعهدات خود عمل نکرد و از ایران خواسته همکاری خود را با آژانس بهطور جدی افزایش دهد. این موضعگیری، بهویژه در فضای ژئوپلیتیک حساس خاورمیانه، بار دیگر ریسکهای سیاسی را بهعنوان متغیری تاثیرگذار بر بازار ارز در کانون توجه فعالان قرار داد. هرچند واکنش اولیه بازار محدود بود، اما در صورت تداوم تنشهای لفظی، میتواند در روزهای آینده به افزایش نوسانات منجر شود.
در مجموع، بازار روز گذشته شاهد تعدیل طبیعی پس از رشدهای پیدرپی بود. به گفته فعالان، بخشی از تقاضاهای احتیاطی هفته گذشته با اطمینان از تداوم عرضه ارز فروکش کرده و معاملهگران کوتاهمدت نیز با هدف شناسایی سود، از موقعیتهای خرید خارج شدهاند. در بازار سکه، فاصله میان نرخ سکه و ارزش ذاتی آن که در روزهای قبل تا حدود 3میلیون تومان افزایش یافته بود، با افت اخیر کاهش یافت و حباب سکه در مسیر تعدیل قرار گرفت.
طلای 18 عیار نیز با توجه به ثبات نسبی طلای جهانی و کاهش نرخ دلار، کاهش محدودی را تجربه کرد. با توجه به دادههای منتشرشده و سیاستهای ارزی اخیر، انتظار میرود بازار در کوتاهمدت در محدوده فعلی نوسان کند و نوسانات شدید تنها در صورت بروز شوکهای سیاسی یا ارزی جدید محتمل باشد. به گفته کارشناسان، تا زمانی که روند تامین ارز تداوم یابد و نشانهای از محدودیت عرضه در مرکز مبادله مشاهده نشود، احتمال بازگشت نرخ دلار به سطوح بالاتر از 110 هزار تومان محدود خواهد بود. در مقابل، تداوم خبرهای مثبت از سمت تجارت خارجی و تعدیل ریسکهای سیاسی میتواند زمینه را برای حرکت بازار به سمت تعادل پایدارتر فراهم کند.