مادورو در تله پروپاگاندا
با استقرار بزرگترین ناو هواپیمابر ایالات متحده در کارائیب، رئیسجمهور ترامپ اقدامات بیشتری را برای فشار بر ونزوئلا و آماده شدن برای احتمال یک کارزار نظامی گستردهتر تصویب کرد. برخی افراد مطلع میگویند ترامپ طرحهای سیا برای اقدامات مخفی در داخل ونزوئلا را امضا کرده است؛ عملیاتی که میتواند بهمنظور آمادهسازی برای اقدامات بیشتر باشد. در عین حال، این افراد مطلع گفتند که ترامپ دور جدیدی...
«تایلر پیجر»، «جولیان بارنز» و «اریک اشمیت» در گزارش دیروز چهارشنبه برای نیویورکتایمز نوشتند، مشخص نیست که این اقدامات مخفی چه میتوانند باشند یا چه زمانی ممکن است انجام شوند. ترامپ هنوز مجوز اعزام نیروهای رزمی زمینی به ونزوئلا را نداده است. بنابراین مرحله بعدی کارزار فشار فزاینده بر دولت مادورو میتواند خرابکاری یا نوعی عملیات سایبری، روانی یا اطلاعاتی باشد.
رئیسجمهور آمریکا تصمیمی در مورد مسیر گستردهتر اقدامات مورد نظر در ونزوئلا نگرفته و هدف نهایی خود را فراتر از جلوگیری از جریان مواد مخدر از منطقه، به طور آشکار بیان نکرده است. برنامهریزان نظامی و سیا گزینههای متعددی را برای احتمالات مختلف آماده کردهاند. برنامهریزان نظامی فهرستهایی از مراکز بالقوه مواد مخدر که ممکن است مورد حمله قرار گیرند، تهیه کردهاند. پنتاگون همچنین در حال برنامهریزی برای حمله به واحدهای نظامی نزدیک به مادورو است. ترامپ هفته گذشته دو جلسه در «اتاق وضعیت» کاخ سفید برگزار کرد تا درمورد ونزوئلا بحث و گزینهها را با مشاوران ارشد خود بررسی کند.
هرگونه اقدام پنهانی توسط سیا احتمالا قبل از چنین حملات نظامی انجام خواهد شد. با وجود اینکه ترامپ به سیا گفته آماده عملیات مخفی متعدد و احتمالی در درون ونزوئلا باشد، اما افرادی که در جریان این موضوع قرار گرفتهاند، میگویند ترامپ پس از قطع مذاکرات با ونزوئلا در ماه گذشته، برای مدت کوتاهی، مذاکرات پشت پردهای را با مادورو آغاز کرد. در این مذاکرات غیررسمی، مادورو تمایل خود را برای ارائه دسترسی به ثروت نفتی کشورش به شرکتهای انرژی آمریکایی نشان داد. ترامپ روز یکشنبه به نوعی این مذاکرات را تایید کرد. ترامپ گفت: «ما ممکن است مذاکراتی با مادورو داشته باشیم و خواهیم دید که نتیجه چه خواهد شد.»
درحالیکه ترامپ در ملأ عام در مورد نقش ونزوئلا در تجارت مواد مخدر یا مهاجرت غیرقانونی تاکید میکند، در خفا در مورد ذخایر عظیم نفتی این کشور و دسترسی شرکتهای آمریکایی به آنها صحبت میکند. به گفته افراد مطلع، مقامات ونزوئلا به آمریکاییها گفتهاند که مادورو ممکن است پس از یک دوره گذار دو تا سه ساله، مایل به کنارهگیری باشد. هرگونه تاخیر در کنارهگیری مادورو از قدرت، برای کاخ سفید غیرقابل قبول است. اما بهرغم بنبست ظاهری، مذاکرات پشت پرده نشان میدهد که دستیابی به یک راهحل دیپلماتیک هنوز امکانپذیر است.
به نوشته گزارشگران نیویورکتایمز، افرادی که در جریان این مذاکرات قرار گرفتهاند، میگویند مشخص نیست که رئیسجمهور چه نتیجهای را ترجیح میدهد. ترامپ میتواند با یک توافق دیپلماتیک برای دسترسی بیشتر شرکتهای آمریکایی به منابع نفتی ونزوئلا موافقت کند یا میتواند برای قطعنامهای که به مادورو اجازه میدهد داوطلبانه از قدرت کنارهگیری کند، تلاش کند یا میتواند دیکتاتور ونزوئلا را به زور برکنار کند. حتی با وجود نامشخص بودن پایان بازی، کاخ سفید استراتژی افزایش فشار بر مادورو را در پیش گرفته است. این افزایش عظیم نیروهای دریایی آمریکا در کارائیب که «عملیات نیزه جنوبی» نام دارد، بزرگترین افزایش از زمان بحران موشکی کوبا و محاصره کوبا در سال1962 است. وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد که از 24نوامبر، کارتل «دو لوس سولز» را بهعنوان یک سازمان تروریستی معرفی خواهد کرد. درحالیکه کارتل مذکور به معنای سنتی یک کارتل نیست، اما راهی برای دولت ترامپ است تا بخش وسیعی از دولت مادورو را بهعنوان یک سازمان تروریستی معرفی کند و بهطور بالقوه راه را برای اقدام نظامی هموار کند.
فعال شدن ماشین تبلیغاتی ونزوئلا
«مکس سالتمن» و «ایسا کاردونا» هم در گزارش دیروز چهارشنبه در سیانان به جنبه دیگری از تحولات ونزوئلا اشاره کردند. آنها با اشاره به کاریکاتوری از رئیسجمهور ونزوئلا نوشتند، این نه یک یک پرنده است و نه یک هواپیما! آیا این سوپرمن نیست؟ نه، این «سوپر سبیل»، شخصیت کارتونی نیکولاس مادورو، رهبر ونزوئلا، است که برای نجات این کشور آمریکای جنوبی از خطر آمده است. «سوپر سبیل» که از سال2021 از تلویزیون دولتی ونزوئلا پخش میشود، تنها بخشی از تبلیغات این کشور است، آن هم درحالیکه کشتیهای جنگی ایالات متحده در نزدیکی سواحل ونزوئلا استقرار یافته و دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، به برکناری مادورو فکر میکند.
در یکی از قسمتهای ماه سپتامبر برنامه «سوپر سبیل» که اندکی پس از آغاز کارزار ترامپ برای حمله هوایی به قایقهای حامل مواد مخدر در سواحل ونزوئلا پخش شد، این ابرقهرمان کارتونی لباس همیشگی خود را از تن درآورد و یونیفرم نظامی پوشید، شمشیری در غلاف به دست گرفت و اعلام کرد که ونزوئلا «فرهنگ جنگطلبی» ندارد. با این حال، بهرغم ظاهر جدید سوپر سبیل، دولت ونزوئلا از زمان افزایش تنشها با ایالات متحده، پیامهای ضد و نقیضی ارسال کرده و همزمان از شهروندان خواسته است که برای اقدام آماده شوند و در عین حال اصرار دارد که همه چیز خوب است. ناهماهنگی بین شدت بحران در کارائیب و پیامهای رژیم در خیابانهای کاراکاس قابل مشاهده است. برخلاف کمپینهای سراسری قبلی، در ونزوئلا هیچ بیلبورد، بنر، نقاشی دیواری یا گرافیتی در پایتخت دیده نشده که خواستار حمایت از مواضع جنگی رژیم باشد، حتی در محلههایی که پایگاههای دولت محسوب میشوند.
به گفته «آندرس کانیزالز»، محقق و روزنامهنگار ونزوئلایی، مادورو که پیش از ماه اوت بیشتر در فضاهای بسته دیده میشد، از زمان افزایش تنشها با ایالات متحده، تقریبا هر روز سخنرانی و حضور عمومی داشته و اغلب در محاصره نیروهای امنیتی قابلتوجهی دیده میشود. مادورو وظیفه نمایش قدرت نظامی ونزوئلا در مواجهه با تهدیدهای ترامپ را بر عهده نگرفته است. او در عوض خود را بهعنوان یک صلحطلب به تصویر کشیده است. حتی آهنگ «تصور کن» جان لنون را در یک رویداد عمومی خواند و از ترامپ خواست که برای مذاکره رو در رو به میز مذاکره بیاید.
نقطه مقابل مادورو در دستگاه تبلیغاتی ونزوئلا، «دیوسدادو کابلو»، وزیر کشور و مجری یکی از محبوبترین برنامههای گفتوگو محور تلویزیون دولتی این کشور -«با چماق بزن»- است. در یک قسمت معمولی چهار ساعته، کابلو بین حمله به سیاستمداران مخالف، گفتن جوک و تبلیغ موضع دولت سرگردان است. از جمله این مواضع، این است که اقدامات ایالات متحده در کارائیب، بهرغم آنچه دولت ترامپ اصرار دارد، هیچ ارتباطی با مواد مخدر ندارد. کابلو هفته گذشته در یکی از قسمتها اعلام کرد: «هیچ تنشی بین ونزوئلا و ایالات متحده وجود ندارد. در اینجا تجاوز ایالات متحده علیه ونزوئلا وجود دارد. این تجاوز هیچ ربطی به مواد مخدر، تروریسم یا باندهای جنایتکار ندارد، بلکه به تصرف منابع طبیعی ونزوئلا مربوط میشود.»
در هر قسمت، وزیر کشور انتقاداتی از دولت مادورو، معمولا از سوی سیاستمداران جمهوریخواه در ایالات متحده را میخواند، سپس با پخش فایل صوتی از هوگو چاوز، رئیسجمهور فقید، که ایالات متحده را به تلاش برای حمله به ونزوئلا ترغیب میکند، پاسخ میدهد. «خاویر کورالس»، دانشمند علوم سیاسی، که در مورد سیاست ونزوئلا مینویسد، به سیانان گفت که کابلو مدتهاست بهعنوان بخشی از گارد قدیمی رژیم، شهرت تهاجمی برای خود دست و پا کرده است. کورالس گفت: «او یک قلدر است. جنبه خاصی از کابلو وجود دارد که ما در سایر حکومتهای استبدادی میشناسیم، نیاز به کسی که نه تنها رئیسجمهور را ستایش کند، بلکه رئیسجمهور را نیز مورد انتقاد قرار دهد. کابلو فوقالعاده است.» در هفتههای اخیر، ارتش ونزوئلا ویدئوهای متعددی را در رسانههای اجتماعی منتشر کرده است که نشان میدهد سربازان برای جنگ آماده میشوند، که معمولا با موسیقی دراماتیک تنظیم شدهاند. فیلمها نشان میدهد که سربازان در حال تمرین تیراندازی، استحکامات ضد تانک در کاراکاس و اعضای شبهنظامیان با سلاحهایشان ژست گرفتهاند.