محوطه تاریخی سازه های آبی شوشتر تعطیل شد

سازه های آبی شوشتر به دلیل شرایط ناپایدار دیواره غربی تا اطلاع ثانوی تعطیل شد. کارشناسان میراث فرهنگی از سالها قبل درباره ناپایداری این بخش از میراث جهانی هشدار داده بودند.

به گزارش خبرنگار مهر، سازه‌های آبی، با عنوان «نظام آبی تاریخی شوشتر» به صورت یک جا به عنوان دهمین اثر ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو با شماره 1315 به ثبت رسیده است. این بنای تاریخی که در استان خوزستان واقع شده در چند ماه اخیر دچار چالش‌هایی در ضلع غربی بوده است.

در چند روز اخیر نیز گردشگرانی که برای بازدید از این مجموعه جهانی رفته‌اند، به درب بسته این مجموعه جهانی برخورد کرده‌اند که نشان می‌داد شرایط این سازه‌ها آماده پذیرش گردشگران نیست.

در واقع ستاد مدیریت بحران استانداری خوزستان اعلام کرده که با توجه به شرایط ناپایدار جداره غربی به استناد مصوبه این ستاد، مسیر دسترسی به قسمت غربی مجموعه تا اطلاع ثانوی مسدود است. همچنین در روزهای اخیر یک نوجوان بر اثر سقوط در این محوطه باستانی جان خود را از دست داد.

جدا از اینکه هیچ اطلاع رسانی قبلی توسط پایگاه جهانی سازه‌های آبی شوشتر به گردشگران این مجموعه نشده است، باید گفت، هشدارها برای رانش دیواره غربی از مدتها پیش اعلام شده بود اما کسی توجهی نداشت.

در سال 97 مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی گردشگری خوزستان نسبت به خطر رانش در دیواره غربی سازه‌های آبی شوشتر هشدار داد. حکمت الله موسوی گفته بود: در صورتی که دیوار غربی سازه‌های آبی شوشتر ریزش کند این حادثه قطعا آثار و تبعات آن موقعیت تاریخی و تمدنی ایران اسلامی را خدشه دار می‌کند.

محمدحسین ارسطو زاده مدیر پایگاه تاریخی شوشتر نیز با اشاره به اینکه شاهد گذاری ها در بنای آبی تاریخی شوشتر نشان می‌دهد که دیواره غربی در حال حاضر 1.5 سانتیمتر به حرکت درآمده و جابجا شده است، گفته بود: طول این دیواره تقریبا 600 متر است که به آسیاب‌ها مشرف است و طبیعتا روی این دیوار بناهای مسکونی وجود دارد که اغلب آنها از خطری که آنها را تهدید می‌کند مطلع هستند.

دو سال پیش هم عبدالعظیم امیر شاه کرمی عضو هیأت علمی دانشگاه امیرکبیر پیشنهاداتش در خصوص مرمت سازه‌های آبی شوشتر را این گونه مطرح کرد و گفت: پایین‌تر از آسیاب‌ها در رودخانه گرگر یک پل و جاده‌ای هست که باید یک سرریز سنگی یا بتنی در آنجا احداث کرد تا شبیه یک حوضچه آرامش عمل کند و سبب شود آبشارها به کف بستر رودخانه گرگر و آسیاب‌ها صدمه نزنند. پس گام نخست ایجاد حوضچه آرامش است که سبب می‌شود آب همیشه در یک ارتفاعی حدود 7الی8 متر باقی بماند. ارتفاع آب در این محدوده کم است وقتی آب تونل‌ها زیاد می‌شود، فشار بیشتر به کف رودخانه وارد می‌شود و خاک آن را کنده و گود می‌کند، به همین ترتیب دیوارهای اطراف شروع به ریزش و فروریختن می‌کند و سپس نوبت آسیاب‌ها می‌رسد. پس با ایجاد حوضچه آرامش بستر رودخانه تثبیت می‌شود. گام دوم این است که جداره‌ها تثبیت شوند. جداره غربی و شرقی هر دو نیاز به تثبیت دارند و گام سوم مرمت بسیار دقیق آسیاب‌ها است تا آبی که از تونل‌ها عبور می‌کند باعث ریزش آنها نشود.