مردی که هرگز از آموختن بازنایستاد
مهدیه خواجویی در چهل و سومین مجلدات از مجموعه شخصیت‌های مانا به زندگی و شخصیت زنده‌یاد ابوالقاسم گرجی پرداخته است؛ مردی که در تمام عمرش به فکر آموختن بود.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، چهل و سومین شماره از مجموعه کتاب‌های «شخصیت‌های مانا» با نگاهی به زندگی زنده‌یاد ابوالقاسم گرجی از سوی انتشارات سوره مهر روانه بازار کتاب شد. این اثر که به قلم مهدیه خواجویی نوشته شده، نگاهی دارد به زندگی مردی که تمام سال‌های عمرش را وقف آموختن در حوزه‌های مختلف از جمله علوم دینی، فلسفه و حکمت و فقه کرده بود.
مرحوم گرجی از دانش‌آموختگان ممتاز حوزه علمیه نجف و از شاگردان مبرز مرحوم آیت‌الله خویی و مرحوم کاشف‌الغطا بود و اجازه اجتهاد از این دو بزرگوار داشت.
او در خانواده‌ای متدین در تهران دیده به جهان گشود. التزام خانواده به رعایت حدود الهی، مانع از حضور گرجی در مدارس جدید شد؛ بنابراین پدر، او را به مکتب‌خانه فرستاد. پس از اتمام مکتب‌خانه، مرحوم گرجی راهی نجف شد و در آنجا از بزرگان حوزه علمیه آموخت. او پس از بازگشت به تهران ابتدا به عنوان استاد دانشکده الهیات و مدتی به عنوان نوزدهمین رئیس دانشگاه تهران فعالیت کرد.
خدمات درخشان شاگرد برتراند راسل به زبان فارسیگرجی از نویسندگان پرنویس و فعال بوده است. بیشتر نگاشته‌های او مربوط به علوم حوزوی و برخی از آنها آثار تازه‌ای است که پیش از آن انجام نشده است.
در بخش‌هایی از این کتاب می‌خوانیم:
او نمونه برجسته‌ای از تربیت یافتگان نظام ارجمند تحصیلی و علم‌طلبی حوزه در قرن اخیر بود. نظامی که سابقه‌ای هزار و صد ساله بدون وقفه و لاینقطع دارد و بر اساس نظام استاد شاگردی، حیاتی "متسلسل و متداوم" در آن محفوظ است. در محیط حوزه استعداد باروری همچون او به خوبی می‌توانست شکفته شود. به طوری که بسیاری از بزرگان حوزوی تأکید کرده‌ا‌ند، اگر گرجی و دیگرانی چند در حوزه‌های علمیه می‌ماندند، امروز در شمار مراجع اعلم بودند. اما آنان با کوشش در مسیری نوجویی و تازه‌طلبی، خدمت و تعلیم و تربیت در دانشگاه را ترجیح دادند و عمر خود را وقف راهنمایی دانشجویان و دانشگاهیان کردند.
او محققی بی‌مانند بود و در کار تدریس نیز بی‌همتا بود و بسیاری از استادان دانشمند امروز در هر دو محیط حوزه و دانشگاه تربیت یافته درس‌های او هستند و از حلقه درس سودمند وی بهره‌ها برده‌اند. اگرچه مراحل اولیه تربیت علمی گرجی در محیط حوزوی صورت گرفته بود، با تحصیل دانشگاهی و کار تحقیقاتی در این محیط و به سائقه ذوق و علاقه خود، با بسیاری از اصول تحقیق دانشگاهی آشنا شده و آثار پژوهشی ممتازی در کارنامه دارد. به طوری که عموم کتاب‌ها و مقالات او مورد ارجاع صاحب نظران و اهل تحقیق به ویژه مطالعات اسلامی و فقه و حقوق است.
آثار پرشمار تألیفی وی حاوی آراء اجتهادی قابل توجهی است و او نیم قرن از عمر خود را برای فهم درست فقه اسلامی و معرفی صحیحی آن وقف کرد. گرجی مصداق بارز عالمی با بصیرت بود که از یک سو ریشه در سرچشمه فقه و معارف دیرپا و درخشان اسلامی داشت و از سوی دیگر با آگاهی کامل و جهان‌بینی باز به «مسائل مستحدثه» می‌نگریست و گره‌گشای مشکلات و مقتضیات «زمان و مکان» با حفظ روح حاکم بر کلیت اسلام بود.