مسدودسازیهای امریکا نشانه عجز در "جنگ روایتهاست"/ نقض ماده 19 اعلامیه حقوق بشر با دیکتاتوری رسانهای امریکا
رئیس دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه آزاد در واکنش به اقدامات امریکاییها در مسدودسازی سایتهای ایرانی و محدود کردن فعالیتهای مردمی در فضای مجازی گفت: مسدودسازیهای امریکا نشانه عجز آنها در جنگ روایتها و نقض ماده 19 اعلامیه حقوق بشر است.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ امریکا پس از تحریمهای گسترده اقتصادی، دیگر ابزاری برای اعمال فشار بر مردم ایران ندارد و شروع به تحریمهای رسانهای کرده است. بعد از ترور سردار شهید حاج قاسم سلیمانی، اینستاگرام به عنوان یکی از ابزارهای رسانهای امریکا شروع به مقابله با انتشار عکسهای حاج قاسم سلیمانی کرد و صفحاتی که عکس این شهید را منتشر میکردند مسدود کرد، پس از آن به دستور وزارت خزانهداری امریکا تحریم سایتهای ایرانی آغاز شد.
اول دامنه سایت اشتراک ویدیویی آپارات و پس از آن دامنههای غیر ایرانی خبرگزاری فارس مسدود شدند؛ درباره این اقدام و تبعات آن با دکتر "اکبر نصراللهی" رئیس دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه دانشگاه آزاداسلامی به گفتوگو نشستیم که در ادامه میخوانید:
تسنیم: تحریمهای رسانهای امریکا خلاف شعارهای منطبق با آزادی بیان غربی است و انگار مقابله سختافزاری با تئوریهای فکری ایران در دستور کار جدی امریکاییها قرار گرفته است؛ تحلیل شما از تحریمهای رسانهای امریکا چیست؟
امریکا در تازهترین اقدام خود دامنههای غیر ایرانی خبرگزاری فارس را مسدود کرد؛ به دنبال این عمل برخی مخاطبان از پیگیری اخبار این خبرگزاری باز ماندند. قبل از واکنش به این اتفاق اول باید توضیحاتی درباره این خبرگزاری ارائه کرد.
خبرگزاری فارس نخستین خبرگزاری غیردولتی ایران است. قبل از آن خبرگزاری ایرنا و واحد مرکزی خبر و رسانههای دولتی دیگری حضور داشتند اما این خبرگزاری را میتوان به عنوان نخستین خبرگزاری غیردولتی ایران معرفی کرد که از سال 82 شروع به کار کرده است. بدیهی است که هر خبرگزاری و رسانهای گرایشات خاص خود را دارد، اما به عنوان یک خبرگزاری غیر دولتی با گرایشات خاص خود از سال 82 پیام رسانی میکند و مخاطبان خود را دارد.
به لحاظ منطقی و عقلی هم قرار نبود و نیست که همه رسانه ها از جمله خبرگزاریها، خط مشی و سیاستهای واحدی داشته باشند و دیدگاه واحدی را ترویج کنند؛ خبرگزاری فارس هم مستثنی از این اصل پذیرفته شده در جهان نیست و نباید به دلیل نزدیکی و هم جهتی به دستگاه و تفکر خاصی محدود و مسدود شود. بر اساس اصول ادعایی غرب همه در تولید و انتشار و دریافت اطلاعات و اخبار آزاد هستند اما غربیها بویژه آمریکا در عمل و در عرصه عمل به این اصول پایبند نیستند.
البته این اقدام غیرقانونی امریکا بعد از اقدامات تروریستی و مسدود کردن و حذف صفحات کاربران اینستاگرام بابت ابراز احساسات و علاقه به سپهبد سلیمانی دور از ذهن نبوده است امریکاییها رد پای ایران و افراد و کشورهای مستقل را در هر عرصهای دنبال میکنند تا بتوانند در آن نقطه به مخالفان خود ضربه بزنند. از مدت ها قبل آمریکا اصطلاحا به سیم آخر زد و تقابل خود را با جمهوری اسلامی، برخلاف رویه قبلی و تاریخی برخورد یک ابرقدرت با با کشورهای دیگر، به مقابله با افراد حقیقی و یک رسانه تنزل داده است.
برخورد مغایر با موازین بین المللی و ضد حقوق بشری امریکا نظیر ترور شهید سلیمانی و برخورد با رسانه ها، هزینههای زیاد حیثیتی برای این کشور دارد و اگر مجبور و در ذلت و در حالت شکست نباشد، اینگونه مستقیم و مغایر با موازین بینالمللی دست به ترور شهید سلیمانی در محدوده فرودگاه بین المللی کشور میزبان و مسدود کردن دامنه غیرایرانی خبرگزاری فارس نمی زند.
امریکاییها رد پای ایران را در هر عرصهای دنبال میکنند تا بتوانند در آن نقطه به ایران لطمه وارد کنند.نقض ماده 19 اعلامیه حقوق بشر توسط امریکاییها
تسنیم: این اقدامات امریکاییها به لحاظ قانونی چه تبعاتی میتواند داشته باشد؟
این اقدام خلاف ماده 19 اعلامیه جهانی حقوق بشر مصوب 1948 و همچنین مخالف گفتمان جریان آزاد اطلاعات است. براساس مفاد صریح این ماده "هرکس"، می تواند "اطلاعات و اندیشه ها" را بدون هیچ گونه محدودیتی "از هر طریق" و "بدون توجه به مرزها" تولید و منتشر کند.
آمریکا سالها با این ادعاها و شعارها مبنی بر آزادی بیان، حق مردم به دانستن و جریان آزاد اطلاعات علیه کشورهای مختلف از جمله ایران جنگ روانی گسترده ای را راه انداخته است اما اینک در شرایط ضعف و بعد از شکست در عرصههای نظامی، با زیر پا گذاشتن این شعارها و ادعاها تن به هر اقدامی میزند و این نشان میدهد امریکاییها حاضرند تمام ادعاها، شعارها و اعتبار پوچی را که دارند برای مقابله با ایران زیرپا بگذارند.
نمونه دیگر این اقدامات را در ماجرا شهادت سردار سلیمانی میبینیم؛ امریکاییها در اینستاگرام صفحاتی را که به این شهید بزرگوار ابراز علاقه میکردند، مسدود و پستهای مرتبط را بر میداشتند. این اتفاق برای صفحات با مخاطب اندک هم مصداق داشت و برای خود من هم این اتفاق افتاد که پست مرتبط با شهید سلیمانی را از صفحهام پاک کردند. این نقض آشکار آزادی بیان و حق تولید و انتشار آزاد اطلاعات است.
مسدودسازی دسترسی مردم به اطلاعات و محدود کردن عملکرد خبرگزاریها نقض ماده 19 اعلامیه جهانی حقوق بشر است. این همان مادهای است که در بسیاری از موارد امریکاییها با استناد به آن تلاش کردهاند به ایران و برخی کشورهای مستقل دیگر فشار وارد کنند.
امریکاییها مصوبات خودشان را نادیده میگیرند
اجازه بدهید این ماده را یکبار دیگر بازخوانی کنیم، در این ماده آمده است که «هر کس حق آزادی عقیده و بیان دارد و حق مزبور شامل ان است که از داشت عقاید خود بیم واضطرابی نداشته باشد در کسب اطلاعات و افکار و در اخذ و انتشاران به تمام وسایل ممکن و بدون ملاحظات مرزی ازاد باشد». در این ماده آزادی بیان به صورت مطلق آمده است و میگوید هرکس میتواند بدون توجه به مرزها اظهار عقیده کند. حالا ممکن است ذکر شود که ایران هم خود در برخی موارد حقوق رسانهها را نقض کرده است مثلا فلان روزنامه تعطیل شده است پس چرا درباره این عملکرد امریکاییها انتقاد میکند. من به عنوان یک کارشناس باید به این نکته اشاره کنم که ممکن است یک کاری را کشوری در یک سطح محدودی غلط انجام دهد، البته ادعایی هم در مجامع بینالملل برای آموزههای غربی ندارد، آیا این اقدام آن کشور، میتواند مجوزی باشد برای غرب و امریکا که موازین بینالمللی که خود عامل تصویب و مدعی اجرای آن است را نقض کنند. اگر کشوری در زمان و یا در سطحی کار نادرست انجام دهد، مجوز و نشانه خوب و قانونی بودن، عمل کشور دیگر نیست.
با همین استدلال میتوان اثبات کرد که شعارهای دیگر امریکاییها در زمینه حقوق بشر، فریب و دروغ است؛ همین عملکرد دوگانه امریکاییها و غربی را نشان میدهد. اگرچه مسدود و محدود کردن رسانهها و مردم ایران بسیار تلخ و نگرانکننده است اما میتواند یک فرصت استثنایی برای آشکار کردن ماهیت و شعارهای دروغین امریکایی باشد. کارشناسان رسانه چقدر باید تلاش میکردند تا به اذهان عمومی اثبات کنند شعارهای آزادی بیان و دسترسی آزاد به اطلاعات و حق مردم به دانستن و بی طرفی، از طرف غرب و امریکا فریبی بیش نیست؛ حالا خود امریکاییها با عملکردشان این شعارهای دروغین را اثبات میکنند.
اگرچه مسدود و محدود کردن رسانهها و مردم ایران بسیار تلخ و نگرانکننده است اما میتواند یک فرصت استثنایی برای آشکار شدن ماهیت و شعارهای دروغین امریکایی باشددیگر نمیتوان در دنیای امروز مانع دسترسی به اطلاعات شد
تسنیم: آیا با این اقدامات میتوانند مانع از دسترسی به اطلاعات و اخبار جهانی شوند؟
در دنیای امروز دیگر نمیتوان مانع دسترسی به اطلاعات شد. این امکان در اختیار تمام مردم دنیا هست که از مسیرها گوناگون بتوانند به روایتهای مختلف دسترسی پیدا کنند. همین مسدودسازیها خود نوعی خبر است و این مفهوم را القا میکند که امریکاییها به مرحله عجز و ناتوانی در "جنگ روایتها" رسیدهاند. آستانه تحمل امریکاییها بسیار کم است و با وجود دسترسی به هزاران رسانه و سایت و روایت جعلی و نادرست و یک طرفه از رخدادهای جهانی، تحمل شنیدن یک روایت مخالف را ندارند.
مگر قرار است همه رسانهها در جهان حرف و روایت آمریکایی را منتشر کنند که رسانههای مختلف و حتی صفحات اینستاگرامی کاربران عادی محدود و مسدود میشوند؟ پیام دیگر این مسدودسازیها نتیجه نگرفتن از تحریمهای سخت و روی آوردن به تحریمهای نرم است.
امریکاییها در تقابل نظامی با ایران ضربه خوردند و نمیتوانند در این عرصه پیروز شوند پس به سمت پیمودن ادامه راه جنگ نرم حرکت کردند. این کار شاید در کوتاهمدت مشکلساز باشد اما در طولانیمدت به نفع کشورهای مستقل جهان خواهد بود.
تسنیم: اما در این رابطه و برای مقابله با اقدامات بعدی چه کار میتوان کرد که این تصمیم امریکاییها به یک سلسله اقدامات مشابه تبدیل نشود؟
قبل از همه باید از این اتفاق یک درس گرفت و اینکه ما از مسیرهای مختلف هدفمان را فراموش نکنیم. مردم را نسبت به دشمن آگاه کنیم و ماهیت واقعی دشمن را به مردم نشان دهیم. این اتفاق باید درس عبرتی برای ما باشد تا تنها بر توان و زیرساختها داخلی خودمان تکیه کنیم و تمام تخممرغهایمان را در سبد کشورهای خارجی و به ویژه کشور دشمن نگذاریم.
باید سعی کنیم از توان داخلی استفاده کنیم و دولت بستر فعالیت آزادانه رسانهها را در محدودههای محلی، ملی و بینالمللی فراهم کند. این وظایف به عهده فرد نیست و حاکمیت باید به آن رسیدگی کند. نباید دولت نسبت به این موضوعات بیتفاوت باشد و یا توجه ناکافی داشته باشد؛ این اقدامان نخستین و آخرین اقدامات آمریکا و به خبرگزای فارس و صفحات اینستاگرامی محدود نیست بنابراین دولت باید برای تحقق و پیگیری حقوق رسانهها، در این خصوص ستاد بحران تشکیل داده و در مورد آنچه که طی ماههای اخیر به محدودسازی و مسدودسازی فعالیتهای مردم و رسانهها ارتباط داشته اظهارنظر و اقدام کند.
شاهد یک دیکتاتوری در نظام رسانهای هستیم
دولت با این اقدامات باید بستری فراهم کند تا روایت و پیام مردم به گوش جهان برسد تا تصویر درستی از نظام جمهوری اسلامی و اسلام را به دنیا معرفی کنیم. در حال حاضر بستر فضای مجازی در دست ما نیست و لازم است دولت بستر فعالیت در عرصه فضای مجازی را فراهم کند تا تصویر درست و واقعی از اسلام و ایران به جهان مخابره شود.
رسانهها و خبرنگاران گمان نکنند که مسدودسازی دامنهها غیرایرانی خبرگزاری فارس محدود به این رسانه میشود، بلکه یک اقدام ادامه دار خواهد بود و به مرور به سایر رسانهها و حتی صفحات مردمی هم سرایت خواهد کردرسانهها و خبرنگاران گمان نکنند که مسدودسازی دامنهها غیرایرانی خبرگزاری فارس محدود به این رسانه میشود بلکه یک اقدام ادامهدار خواهد بود و به مرور به سایر رسانهها و حتی صفحات مردمی هم سرایت خواهد کرد؛ فکر میکنم این اقدام امریکا یک "استبداد عریان" است و ما شاهد یک دیکتاتوری در نظام رسانهای هستیم.
مفاهیمی چون بیطرفی، دسترسی به جریان آزاد اطلاعات و تولید آزادانه اطلاعات از نظر امریکاییها و غربیها وجود ندارد؛ هر آنچه میشنویم شعاری بیش نیست و این ماجرا خط پایانی بر دلخوشیهای برخی روشنفکران و غربزدههاست که بیش از این به شعارهای غربی دلخوش نکنند و بر توان داخلی تکیه داشته باشند.
واکنش مذبوحانه آمریکا در مواجهه با اطلاعرسانی صحیح و آگاهیبخشی خبرگزاری فارس بعد از "آپارات" نوبت به مسدودسازی دامنه خبرگزاری فارس رسیدانتهای پیام /