مسکن ملی در کما / متقاضیان کلافه شدند

برنامه دولت سیزدهم برای اجرای نهضت ملی مسکن و ساخت یک میلیون واحد مسکونی در هر سال دانه‌های امید را در قلب ها مردم کاشت. این چشم‌انداز امید، رؤیای دستیابی به مسکن برای طبقات متوسط و کم‌درآمد جامعه را نزدیک‌تر به واقعیت می‌سازد و پتانسیل دارد تا نگرانی‌های مربوط به پرداخت اجاره‌های گزاف که به‌خصوص در شهرهای بزرگ احساس می‌شود، را برطرف سازد.

گرچه در برخی از شهرها این اتفاق با سرعت مناسبی در حال رخ دادن است؛ اما در استان پهناور فارس با 37 شهرستان هنوز شاهد به ثمر نشستن این پروژه نبوده‌ایم‌.

تامین زمین جهت ساخت مسکن

مدیرکل راه و شهرسازی فارس بارها از رتبه برتر استان فارس در تامین زمین سخن گفته است و البته تعدد شهرستان‌ها و وسعت استان فارس بدون شک با برخی استان‌های کوچک قابل قیاس نیست اما آنچه مدیران از آن تعریف می‌کنند هم به واقع در حوزه مسکن برای مردم و متقاضیان قابل لمس نیست و با نزدیک شدن به سال چهارم دولت شاید امیدها بار دیگر رنگ ببازد!

22 آبان‌ماه سال جاری مدیرکل راه و شهرسازی فارس 4 شهرستان استان را به‌عنوان شهرستان‌های برتر و پیشرو در حوزه ساخت مسکن معرفی کرد و در سفر اخیر هیات دولت به استان فارس از تعداد 10 هزار و 200 واحد مسکن بهره‌برداری شد که این تعداد واحد مسکونی شامل 464 واحد مسکن ملی شهری، یک هزار و 854 واحد خود مالکی، 665 واحد بافت فرسوده بازآفرینی شهری و هفت هزار و 217 واحد خانه‌های روستایی بود.

محمودرضا طالبان در این خبر با اشاره به سفر دوم رئیس جمهور به فارس و ابراز رضایت وی از روند اجرای طرح نهضت ملی مسکن در این استان گفت: بر همین اساس و به دنبال ارزیابی عملکرد 37 شهرستان استان، 4 شهرستان برتر در زمینه اجرای این طرح معرفی و تقدیر شدند.

وی اضافه کرد: مجموعه اقدامات انجام شده سبب شد که استان فارس در بحث تامین زمین برای اجرای طرح نهضت ملی مسکن جایگاه نخست را در کشور از آن خود کند.

طالبان ادامه داد: بررسی میزان پیشرفت و یا عدم پیشرفت این طرح در تمام شهرستان های استان منجر به این شد که چهار شهرستانی که بیشترین عملکرد مثبت و موفقیت را در اجرای این طرح داشته اند شناسایی و معرفی شوند.

مدیرکل راه و شهرسازی فارس گفت: بر این اساس، شهرستان های آباده، ارسنجان، اقلید و زرین‌دشت با توجه به تامین زمین برای متقاضیان طرح نهضت ملی مسکن و اجرای مطلوب طرح مذکور، به عنوان شهرستان های برتر انتخاب و از عوامل دست اندرکار اعم از فرمانداران و روسای ادارات راه و شهرسازی و بنیاد مسکن این شهرستان ها از سوی استاندار فارس تقدیر به عمل آمد.

طالبان افزود: با توجه به پیشرفت فیزیکی طرح نهضت ملی مسکن در چهار شهرستان مذکور، می توان امیدوار بود که تا پایان امسال شاهد تکمیل و واگذاری تعداد قابل توجهی از واحدهای مسکونی به متقاضیان باشیم.

این تقدیر و تجلیل‌ها در حالی است که شاخص‌های ارزیابی خاصی برای برتر شمددن این شهرستان‌ها عنوان نشده و اگر شرایط ساخت مسکن در این شهرستان‌ها از سایر نقاط استان بهتر است آنها به وظیفه خود عمل کرده‌اند و باید کاهلی سایرین را مورد نقد قرار داد! که البته پیگیری خبرگزاری فارس در این راستا بی نتیجه ماند.

روند ساخت نهضت ملی مسکن

مهم‌تر اینکه مانور اداره کل راه و شهرسازی بر روی تامین زمین به تنهایی برای مردم خانه‌ای به همراه نخواهد داشت؛ چراکه بارها هم استاندار فارس و هم وزیر سابق راه و شهرسازی درباره عملکرد استان فارس در حوزه ساخت مسکن ابراز نارضایتی کرده بودند.

حال باید منتظر ماند و دید این وعده‌ها چه زمانی تحقق می‌یابد و کام متقاضیان مسکن را شیرین می‌کند البته اگر ماجرای نوشدارو پس از مرگ سهراب نشود! چرا که هنوز فراموش نکرده‌ایم که دولت سابق هیچ برنامه‌ای برای ساخت مسکن نداشت و در ماه‌های آخر عمر 8 ساله‌اش پروژه ناموفق اقدام ملی مسکن را استارت زد و بازخوردی هم دریافت نکرد.

وظیفه دولت در ساخت مسکن

وظیفه دولت در ساخت مسکن عمدتاً شامل تنظیم‌گری، حمایت و فراهم آوردن امکانات لازم برای تشویق و تسهیل ساخت‌و‌ساز می‌شود. در زیر نکاتی در این خصوص آورده شده است:

تدوین سیاست‌های مسکن: ایجاد قوانین و سیاست‌های کلان برای هدایت بازار مسکن به سمت تعادل و پایداری.

تأمین مالی: فراهم آوردن بودجه و تسهیلات مالی نظیر وام‌های مسکن و کمک به تسهیل پرداخت برای خریداران و سازندگان.

توسعه زیرساخت: سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های اساسی مانند جاده‌ها، مدارس و امکانات بهداشتی که برای توسعه مناطق مسکونی جدید ضروری هستند.

تنظیم بازار زمین و ساختمان: کنترل قیمت زمین و املاک برای جلوگیری از احتکار و تصرفات غیرعادلانه.

تضمین استانداردهای ساخت: نظارت بر استانداردهای ساخت‌و‌ساز و ایمنی ساختمان‌ها برای حفظ کیفیت و دوام منازل.

برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای: طراحی و برنامه‌ریزی شهری برای ایجاد محله‌های متوازن با دسترسی کافی به خدمات و امکانات.

حفظ حقوق مستأجران و خریداران: ایجاد قوانین برای محافظت از حقوق مستأجران و خریداران مسکن.

پشتیبانی از گروه‌های کم‌درآمد: ارائه کمک‌های مستقیم یا غیرمستقیم به افراد کم‌درآمد یا بی‌خانمان برای دستیابی به مسکن مقرون‌به‌صرفه.

مقابله با بحران‌های مسکن: واکنش سریع به بحران‌های مسکن به‌موقع بروز بلایای طبیعی یا رکود بازار.

ترویج ساخت و ساز پایدار: حمایت از روش‌های ساخت‌و سازی که به کاهش اثرات زیست‌محیطی و افزایش پایداری بناها منجر شود.

دولت‌ها از طریق این اقدامات می‌توانند به فراهم آوردن مسکن مناسب، ایمن و به صرفه برای تمام شهروندان کمک کنند و در عین حال، نظارت بر بازار مسکن را برای جلوگیری از بی‌ثباتی و تلاطم‌های قیمتی برعهده داشته باشند.