مشکلات محلات محروم رشت، گمشده در هیاهوی شهر

در تاریخ 9 مرداد 1396 وزارت راه و شهرسازی ایران تعداد حاشیه‌نشینان در ایران را 19 میلیون نفر اعلام کرد، یعنی از هر چهار نفر ایرانی یک نفر در سکونت‌گاه های غیررسمی زندگی می کند و حاشیه‌نشین است. شهرک‌های حاشیه‌نشینان در اصل «روستاشهر» یا «شهرک‌های روستاگونه درون شهر» هستند که متصل به شهرها هستند.

اما در شهر این حاشیه نشینی شکلی متفاوت دارد، مناطق حاشیه نشین این شهر نه در حاشیه بلکه در دل شهر است و گاه با فاصله عرض یک بلوار منطقه برخوردار شهر از حاشیه آن فاصله است.

رشت مرکز استان گیلان از دیرباز به دلیل موقعیت جغرافیایی، وضعیت آب و هوایی، یکی از زیباترین شهرهای کشور بشمار رفته و مورد توجه مهاجران است، آنان که در میانه شهر با نقاط مرفه و برخوردار شهر قرار گرفته اند و بر خلاف فاصله ناچیز فیزیکی، اما از نظر اجتماعی و اقتصادی و شهری فاصله شان بسیار است.

سلیمانداراب، معلولین، ولکس، فخب، سیاه اسطلخ، آجی بیشه و جماران محلات آسیب پذیر رشت هستند که البته این مناطق با توجه به محرومیت ها و نیز داشتن ناهنجاری های زیاد از تراکم جمعیتی بالایی نیز برخوردارند.

حاشیه نشینی و زندگی در مناطق محروم و فقیرنشین ناهنجاری های بسیاری نظیر سرقت، خرید و فروش مواد مخدر، مشروبات الکی، قمار، درگیری را به همراه دارد.

نرم افزار کاربردی سخا برای شناسایی و رفع مشکلات محلات محروم گیلان دی ماه سال گذشته رونمایی شد و مقرر گردید با راه اندازی و استفاده از این سامانه، مشکلات محلات محروم گیلان مشخص و انعکاس داده می‌شود تا به کمک دستگاه های اجرایی و خدمات‌رسانی برای رفع آن‌ها اقدامات لازم انجام شود.

هر یک از این محلات آسیب پذیر هم اینک برای خود نماینده ای دارند تا از طریق آنان محرومیت ها و مشکلات این مناطق به گوش مسئولان رسیده و برای برطرف کردن معضلات و کمبودهای آنان، اقدامات موثری انجام شود.

تعدادی از مسئولان و مدیران محلات که به نمایندگان قرارگاه جوادالائمه (ع) در هر منطقه معروفند در نشستی صمیمی با اهالی رسانه مشکلات و معضلات مناطق خود را بازگو کرده و از مسئولان رشت و نیز استان تقاضای کمک و مساعدت ویژه دارند.

رسانه ای شدن معضلات باعث تسریع در رفع مشکلات می شود

نماینده محله سیاه اسطلخ رشت با اشاره به این که منطقه مذکور مشکلات بسیاری دارد، اظهار داشت: یکی از دلایل مهم عدم رفع معضلات این مناطق، عدم رسانه ای شدن این مشکلات است چون اکثر مسئولان هنوز از این مشکلات خبر ندارند.

رضا خوش خلقت افزود: اگر مشکلات را رسانه ای می کردیم، به طور حتم تاکنون اکثر مشکلات برطرف می شد اما این نقص از سوی ما وجود داشته و امیدواریم که با کمک همه رسانه ها و نیز دخالت مسئولان، مشکلات این مناطق به زودی برطرف شود.

وی خاطرنشان کرد: تعدادی از نماینده ها در انتخابات مختلف، پیش از این هنگامی که نیازمند رای مردم بوده اند در مناطقی همچون سیاه اسطلخ حضور یافته اند اما پس از انتخابات دیگر نه تنها یادی نکرده اند که حتی نمی دانند در چه نقطه ای از رشت واقع شده است.

وی اضافه کرد: به طور معمول افرادی که از درآمد بسیار پایینی برخوردارند در این مناطق محروم زندگی می کند ضمن آنکه مشکلات و چالش های زیادی همچون بیکاری، اعتیاد و سایر ناهنجاری های جامعه اجتماعی در این مناطق نمود دارد و امیداست در سایه همدلی و مشارکت و عزم همه بخش ها این مشکلات به زودی برطرف شود تا همچنان رشت یکی از شهرهای زیبا و کم حاشیه کشور باشد.

مشکلات امنیتی مهمترین معضل منطقه آجی بیشه رشت

نماینده مردم منطقه آسیب پذیر آجی بیشه رشت نیز گفت: متاسفانه مشکلات امنیتی در این منطقه بسیار زیاد است و می توان گفت که مهمترین معضل آجی بیشه، مربوط به مشکلات امنیتی است.

علیرضا دستوریان افزود: با همکاری و هماهنگی تعدادی از مشاوران املاک، افراد غریبه زیادی وارد منطقه آجی بیشه شده اند که متاسفانه اکثر این افراد مشکلات زیادی را در این منطقه حاشیه ای شهر به وجود آورده اند.

وی ادامه داد: با توجه به اینکه قیمت مسکن و زمین در این محلات ارزان است، جمعیتی در این مناطق حضور یافته که بعضی از آنان ایجاد مزاحمت و ناامنی می کنند و حتی عده ای به کار قاچاق و خرده فروشی مواد مخدر مشغولند.

وی بیان کرد: باید نیروی اتنظامی به این موضوع و امنیت منطقه بیشتر ورود کرده و از سوی مجموعه های مرتبط بر کار مشاوران املاک نظارت شوند که خانه و یا زمین را به افرادی که شغل و حرفه مشخص و معلومی ندارند، اجاره نداده و یا نفروشند تا مردم این منطقه دچار مشکل نشوند.

عدم وجود مدرسه و اعتیاد، مهمترین معضلات سلیمانداراب رشت

حمید توفیقی نماینده محله سلیمانداراب رشت نیز به مشکلات متعدد منطقه خود اشاره و خاطرنشان کرد: سلیمانداراب جنوبی ترین محله حاشیه رشت است که متاسفانه مشکلات و معضلات زیادی دارد.

وی بیان کرد: فشار اقتصادی، بهداشتی و مسائلی از نظر شیوع اعتیاد و توزیع مواد مخدر وجود دارد که به وضوح در این منطقه محروم نمایان است.

وی ادامه داد: اقداماتی برای برطرف شدن آنها انجام شده و هم اینک نیز در این محله که از لحاظ تراکم جمعیتی یکی از پرجمعیت ترین محلات رشت محسوب می شود، در دست اجراست و تا کنون پنج مسجد در این محله دایر شده که نوجوانان و جوانان زیادی را هم جذب کرده است

وی اضافه کرد: با حضور گروه های جهادی و همراهی هیات امنای مساجد تا حدی برخی مشکلات حل شده اما ریشه کنی آنها نیازمند عزمی گسترده دارد.

وی خاطرنشان کرد: سلیمانداراب یکی دیگر از محلات حاشیه ای شهر است و چون سایر نقاط مشابه با مشکلات مختلف از جمله فضاهای آموزشی و ورزشی مواجه است و دختران و پسران باید راه طولانی را طی کنند تا به مدرسه بروند که این امر نیز بار مالی سنگینی را بر روی دوش خانواده های بی بضاعت و کم درآمد این منطقه تحمیل می کند.

توفیقی ابراز امیدواری کرد: با کمک همه مسئولان و همراهی اصحاب رسانه به مشکلات و معضلات این منطقه توجه ویژه ای شود تاشاید اندکی از بار مسائل مردم این مناطق محروم و حاشیه ای کاسته شود.

ورود امام جمعه رشت به موضوع رفع معضلات محلات آسیب پذیر

نماینده محله معلولین رشت نیز در خصوص مشکلات این منطقه در مصاحبه با خبرنگار ایرنا اظهار داست: برای برطرف کردن محرومیت ها و کاستی ها این مناطق آسیب پذیر و محروم باید چاره ای عاجل اندیشید و همه پای کار باشند.

حجت الاسلام سیدعلی مهدوی خاطرنشان کرد: اگر نماینده ولی فقیه در گیلان و امام جمعه رشت در این حوزه ورود و مسئولان را مجاب کنند که به این مشکلات رسیدگی نمایند، شاید این معضلات زودتر برطرف شود.

وی بیان کرد: ورود امام جمعه رشت در این حوزه به طور حتم تاثیرگذار است و باید همه را بسیج کرد تا پای کار آمده و در این راستا نیز اصحاب رسانه به طور حتم جایگاه ویژه و خاصی دارند.

وی ادامه داد: پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی و در حدود چهار دهه دو موضوع در این منطقه رسانه ای شده و خوشبختانه به هر دو معضل رسیدگی شد که یکی از آنها فاضلاب شهری و دیگری نیز بهسازی محله ها بود.

وی خاطرنشان کرد: البته سایر مشکلات، معضلات و ناهنجاری ها از قبیل اعتیاد، فروش مواد مخدر و غیره در این منطقه همچنان پابرجاست که امیدواریم برطرف شود.

حجت الاسلام مهدوی تصریح کرد: این در حالی است که ادارات و نهادها بودجه های فرهنگی و اجتماعی مناسبی دارند اما مشخص نیست که این بودجه ها در چه جاها و به چه منظوری هزینه و صرف می شود و با همین بودجه های فرهنگی و اجتماعی ادارات و نهادها، می توان اکثر معضلات این مناطق را برطرف کرد.

اعتیاد معضل ویرانگر محله ولکس رشت 

نادر حسینی نماینده منطقه ولکس رشت نیز به مشکلات این محله اشاره و اظهار کرد: متاسفانه معضل اعتیاد در این منطقه بسیار زیاد و به نوعی ویرانگر است که این امر باعث شده تا تعدادی از خانواده ها بی سرپرست شوند.

وی افزود: تعدادی از خانواده ها به دلیل معضل اعتیاد بی سرپرست هستند و تعدادی نیزبه طلاق کشیده شده و هم اینک زنان و مادران باید هزینه معیشتی خانواده خود را تهیه کنند که این امر معضل بزرگی را در این منطقه به وجود آورده است.

وی بیان کرد: البته به جز معضل اعتیاد، مشکلات فراوان دیگری نیز در این منطقه وجود دارد که ما در این رابطه 20 محور کاری را شناسایی و پیش بینی کرده و امیدواریم مسئولان در همه حوزه ها ورود کنند.

وی اضافه کرد: از سوی دیگر باید چشم اندازی برای رفع این معضلات در این محلات داشته باشیم و برای کاستن از حجم آنها برنامه های مدونی را به صورت کوتاه و میان و بلندمدت با تاریخ انجام کار داشته باشیم که به عنوان مثال طی شش ماه و یا یک سال چه معضلاتی را می توان برطرف کرد.

وی خاطرنشان کرد: این امر نشان می دهد که مسئولان مربوطه در خصوص هر معضلی تا چه حد توانسته اند در کار خود موفق بوده و مشکلات را برطرف کنند که به طور حتم با این شیوه مسائل محلات محروم به ویژه منطقه ولکس نیز کاهش می یابد.

وی تصریح کرد: البته در این امر و برای سهولت کار باید جلسه ای را با امام جمعه رشت و سایر مسئولان برگزار کنیم تا همه با مشکلات این محلات بیشتر آشنا شوند.

وجود محلات آسیب پذیر دلیل ناتوانی مسئولان شهری

قنبری نماینده محله فخب رشت نیز با اشاره به مشکلات این منطقه اظهار کرد: گرچه چند کار زیربنایی انجام شده اما این محله همچنان یکی از محلات بسیار محروم و آسیب پذیر رشت بشمار می رود.

وی افزود: البته برای کمک به حل مشکلات این محله توانسته ایم گروه های جهادی را با قرارگاه یکپارچه کنیم و هم اینک نیز سه مسجد در این محله وجودارد که امیدواریم از ظرفیت آنها برای انسجام بخشی توان محله و هماهنگی مردم محله با اقدامات دستگاه ها برای بهبود شرایط منطقه افزایش یابد.

وی ادامه داد: در کنار اقدامات فرهنگی از جمله ترویج قرآن در بین نوجوانان و جوانان که رابطه مثبتی با کاهش ناهنجاری ها دارد باید مسئولان بویژه شهری به وضعیت این مناطق به طور جدی وارد شوند.

وی اضافه کرد: این ناهنجاری ها یکروزه به وجود نمی آید و به طور حتم مسئولان طی سال ها نتوانستند اموری که به آنان محول شده را به درستی انجام دهند.

نمایندگان و مردم این محلات آسیب پذیر انتظار دارند که مسئولان این شهر به خصوص مسئولان ارشد، نگاه ویژه ای به چالش های این مناطق داشته باشند تا آنان نیز از حداقل امکانات رفاهی شهری برخوردار شوند.

رفع مشکلات حاشیه نشینی در گرو همدلی و همکاری تمامی دستگاه‌ها است

سرپرست معاونت اجتماعی فرماندهی انتظامی گیلان حاشیه نشینی را اسکان غیر رسمی و بدون مجوز گروهی از مردم در مکانی در حاشیه شهرها خواند و گفت: در 21 نقطه شهر رشت شاهد حاشیه نشینی هستیم.

سرهنگ مجید رسول زاده فرساد روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: ساکنان مناطق حاشیه‌نشین در قلمرو زندگی اقتصادی - اجتماعی شهرها سکونت دارند ولی در نظام اجتماعی شهرها ادغام نشده‌اند و یا دست کم خود، چنین احساسی را ندارند.

وی سرقت، فروش موادمخدر، قمار، درگیری و جرائم ضد اخلاقی را از مهمترین جرائم و آسیب‌های اجتماعی در مناطق حاشیه‌نشین عنوان و تصریح کرد: رفع مشکلات حاشیه نشینی در گرو همدلی و همکاری تمامی دستگاه‌ها است.

سرهنگ رسول زاده تصریح کرد: تعامل با متنفذین و معتمدان محلی، افزایش گشت‌های انتظامی، اجرای طرح‌های پاکسازی، استفاده از ظرفیت بسیج، برگزاری کارگاه‌های آموزشی در مساجد، مدارس و انجمن های اولیاء و مربیان برای پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و ارائه خدمات رایگان مشاوره و مددکاری از مهمترین اقدامات پلیس در مناطق حاشیه‌نشین است.

سرپرست معاونت اجتماعی فرماندهی انتظامی گیلان تقویت توان کلانتری های موجود در مناطق حاشیه نشین را یکی از اولویت‌های اصلی فرماندهی انتظامی استان بیان و خاطرنشان کرد: ایجاد برنامه‌های فرهنگی، توسعه مراکز ورزشی، توجه به طرح های اوقات فراغت، ارتقای سطح بهداشت عمومی، برنامه ریزی برای افزایش رفاه عمومی در مناطق حاشیه‌نشین، آگاهی‌بخشی، توجه به معیشت، اشتغال‌زایی و محرومیت زدایی می توانند نقش بسیار مهمی را در کاهش جرائم و ارتقا امنیت در مناطق حاشیه‌نشین ایفا کنند.

• رشت
• شهرنشینی
• محلات
• گیلان