مصرف افسارگسیخته بنزین / امکان واردات انرژی وجود دارد؟
رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران اعلام کرده است که مصرف بنزین، گاز و سایر حامل های انرژی، روند افزایشی را پیدا کرده است.
ناترازی، یک موضوع مهم و اساسی است که کشور ما در حوزه سوخت و انرژی، با این موضوع دست و پنجه نرم می کند و باید هرچه زود تر اقداماتی انجام شود تا این ناترازی را پشت سر بگذاریم.
رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران گفت: ما سالانه بیش از 300 میلیون متر مکعب در ایام سرد سال ناترازی داریم و باتوجه به صنایعی که وارد خط مصرف گاز می‌شوند؛ برآورد می‌شود ظرف 3 تا 4 سال آینده به 500 میلیون متر مکعب ناترازی برسیم.آرش نجفی، درباره ناترازی انرژی در کشور اظهار داشت: ناترازی انرژی یک موضوع سنواتی است، علت اینکه امروز ناترازی انرژی برخورد کردیم این است که از ابتدا تمهیداتی برای بهینه‌سازی و کنترل شدت مصرف انرژی نیندیشیدیم و با بی‌برنامگی برای کاهش مصرف اکنون دچار مصرف افسارگسیخته در حوزه بنزین، گاز و برق هستیم.
وی افزود: 15 سال پیش مقام معظم رهبری نسبت به مصرف انرژی اشارات مستقیم کردند به طوری که سال 88 را با عنوان اصلاح الگوی مصرف نامگذاری کردند و اکنون دیگر بار نسبت به موضوع ناترازی انرژی در کشور هشدار داده‌اند اکنون ما باید مصرف انرژی را در کشور مدیریت کنیم و این نیاز به اقداماتی از جمله ورود تکنولوژی‌های نوین بخصوص در حوزه خودرو و تغییر ساختارهای رفتاری و مصرفی و همچنین آموزش دارد، اکنون در کشور ما شرایط تامین تکنولوژی، آموزش و هم سرمایه‌گذاری وجود دارد اما به دلیل عدم اطمینان به ایفای تعهدات و بازگشت سرمایه توسط دولت سرمایه‌گذاران دچار شک و شبهه هستند، ذینفع نهایی هر گونه فرایند کاهش شدت مصرف انرژی در کشور دولت است و از این فرایند منتفع می‌شود و باید بازگشت سرمایه و تامین انتفاع را برای سرمایه‌گذار تضمین کند، عمده مشکل ما در حال حاضر عدم پاسخگویی دولت به سرمایه‌گذاران و عدم جلب اطمینان آنها است، اگر سرمایه‌گذار در حوزه بهنیه‌سازی و کاهش مصرف و تعدیل شدت مصرف انرژی سرمایه‌گذاری کند دولت باید هزینه‌ها و انتفاع را به سرمایه‌گذار پس بدهد و چون این فرایند در کشور ما اتفاق نمی‌افتد، این ناترازی مستمرا وجود دارد.
رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران با تاکید بر اینکه حل ناترازی برق، گاز و بنزین در کشور ما با وجود در اختیار داشتن تکنولوژی و امکانات به صورت کم و بیش شدنی است، گفت: در حوزه بنزین باید ساختارهای تولید خودرو را کلا دگرگون کنیم، در حال حاضر خودروسازان همچنان با تکنولوژی 30 سال گذشته خودرو تولید می‌کنند و ساختار موتور و مصرف سوخت خودرو هنوز پرمصرف است در حالی که باید با تکنولوژی نوین جایگزین شوند، موتور خودروهای امروزی در دنیا 4 تا 5 لیتر مصرف دارند و خودروهای ایران عمدتا بالای 9 لیتر مصرف دارند، بنابراین در حوزه بنزین خورودسازان باید تغییر ساختار و اصلاح جدی داشته باشند و دیگر اینکه فرایندهای دولت الکترونیک را در کشور تکمیل کنیم، شهرداری‌ها اهتمام ویژه برای ایجاد پارکینگ‌ها، اصلاح معابر و جلوگیری از توقف خودروها در معابر را اعمال کنند و تدابیری بیندیشند که کل عرض معابر برای حمل و نقل وبهره‌برداری شود و تنگی شریان‌های حمل و نقل شهری را از بین ببریم، همه اینها مواردی است که کمک می‌کند شدت مصرف بنزین در کشور کاهش یابد، در کنار آن بحث حمل و نقل عمومی است ما باید از مکانیزم‌هایی مثل تاکسی‌های اینترنتی حمایت جدی کنیم، زیرا اگر امکانات و خدمات بهتر و گسترده‌تری عرضه کنند قطعا دارنده خودرو این تاکسی‌ها را با خودروی شخصی جایگزین خواهد کرد و به این ترتیب به میزان زیادی در مصرف بنزین صرفه‌جویی می‌شود
وی درباره اینکه با روند کنونی مصرف احتمال رسیدن به مرحله واردات در تمامی حامل‌های انرژی از جمله برق، بنزین و گاز خواهیم بود، توضیح داد: ما اکنون برخی مواد اولیه را وارد کنیم که به مصرف بخش دیگر تولید می‌رسد اما اگر انرژی را وارد کنیم چه ارزش افزوده‌ای جز اینکه در منازل سوزانده شود ایجاد می‌کنیم یعنی ما باید هزینه زیادی را متحمل شویم که این انرژی وارداتی در وسایل گرامیشی سوزانده شود، بنابراین واردات به هیچ‌وجه توجیه اقتصادی ندارد، از طرف دیگر اگر قرار باشد ناترازی را استمرار دهیم اولین آفت آن اینکه توسعه پیدا نمی‌کنیم چون توسعه‌یافتگی مستلزم وجود آب، برق و گاز است که ما در هر سه این موارد مشکل جدی داریم پس برنامه هفتم توسعه بخصوص در حوزه صنعت تحقق نخواهد یافت. ما نباید اجازه دهیم ناترازی ادامه پیدا کند چراکه در این صورت کشور رو به اضمحلال می‌رود.
نجفی ادامه داد: موضوع دیگر اینکه اگر قرار باشد برق از ناترازی خارج شود باید نیروگاه‌ها اصلاح ساختار یافته و تبدیل به سیکل ترکیبی شوند و راندمانشان بالا برود و برخی نیز باید تعطیل شوند و این مستلزم این است که دولت اهتمام ویژه داشته باشد و در کنار آن توسعه نیروگاه‌های خورشیدی را امروز برای کشور ما یک فرصت است، در دستور کار قرار دهد. دولت باید حتی از پول فروش نفت در این حوزه سرمایه‌گذاری کند و یا ضمانتنامه دولتی بین‌المللی صادر کند تا سرمایه‌گذار خارجی در حوزه تجدیدپذیر سرمایه‌گذاری کند، به این ترتیب می‌توانیم از خطر ناترازی برق خارج شویم، اکنون در روزهای گرم سال حدود 15 هزار مگاوات در حوزه برق ناترازی داریم البته با فرایندی که پیش می‌رود در فصول سرد سال هم دچار ناترازی خواهیم شد نتیجه اینکه اگر به جای 4 ماه؛ 6 ماه کمبود داشته باشیم رقم ناترازی 15 تا 18 هزار مگاوات خواهد شد، بنابراین می‌طلبد که دولت از فروش نفت و دیگر فراورده‌ها در این حوزه سرمایه‌گذاری کند و اگر هم سرمایه‌گذاری نکرد تضمین 5 ساله بازگشت پول و سرمایه‌گذاران را در فراخوان بین‌المللی بدهد تا نیروگاه تجدیدپذیر وارد کشور شود چراکه مزیت نیروگاه تجدیدپذیر اینکه تحت تحریم نیست و مسیر خوبی برای عبور از کسری برق در کشور خواهد بود.
وی همچنین بیان داشت: اگر خودروهای برقی و ایستگاه‌های شارژ در کشور راه‌اندازی شوند می‌توانیم ناترازی بنزین را مدیریت کنیم، باید خودروی برقی وارد و تولید کنیم و میزان تولید برق کشور افزایش دهیم و به این ترتیب بخشی از مصرف بنزین کشور را با جایگزینی برق حل کنیم و بخشی را هم با تغییر تکنولوژی و استفاده از خودورهای کم‌مصرف حل و فصل کنیم.
رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران در ادامه با اشاره به موضوع ناترازی گاز گفت: مصرف گاز کشور بسیار استراتژیک است، ما سالانه بیش از 300 میلیون متر مکعب در ایام سرد سال ناترازی داریم و باتوجه به صنایعی که وارد خط مصرف گاز می‌شوند؛ برآورد می‌شود ظرف 3 تا 4 سال آینده به 500 میلیون متر مکعب ناترازی برسیم ضمن اینکه ممکن است همین ناترازی گاز که قبلا فقط در زمستان داشتیم به ایام گرم سال تسری پیدا کند و در نیروگاه‌های حرارتی هم کمبود گاز داشته باشیم. برای حل این معضل مهمترین راه اینکه سیستم‌های گرمایی منازل یعنی 20 میلیون بخاری موجود با بخاری‌های با گرید A تعویض شوند در کل اینکه تمامی این موارد نیاز به تصمیم‌گیری کلان دارد.