مصرف 40 درصد انرژی کشور در بخش ساختمان

سید مجید حسینی، عضو شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی ساختمان درباره جزئیات برچسب انرژی ساختمان گفت: در جوامع امروزی، انرژی یکی از مهم ترین و در عین حال چالش برانگیزترین موضوعات محسوب می شود.

وی با اشاره به سهم 40 درصدی مصرف انرژی کشور در بخش ساختمان، ادامه داد: مصرف انرژی در ایران بیش از سه برابر متوسط جهانی است؛ این در حالی است که تحولات چشمگیری در دهه‌های اخیر در کشورهای پیشرفته و البته در حال توسعه با هدف بهبود وضعیت مصرف انرژی انجام شده است.

به گفته حسینی، مبحث 19 مقررات ملی ساختمان در ایران در سال 1370 به تصویب هیئت وزیران رسید و اجرای آن در ساختمان‌های کشور الزامی شد. این مبحث چندین بار بازنگری شد بعد از بازنگری، اجرای آن برای تمام ساختمان‌های دولتی و عمومی اجباری و مقرر شد. از سویی دیگر رعایت این مقررات برای تمامی ساختمان‌های بخش خصوصی واقع در تهران از سال 1384 اجباری شده و باید در سایر استان‌های کشور نیز مطابق جدول زمان بندی الزامی شود ولی چون متولی ندارد تاکنون در کشور اجرایی نشده است.

عضو شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی ساختمان با بیان اینکه هیئت وزیران در جلسه 19/ 8/ 1400 در راستای تکلیف مقرر در قانون برنامه ششم توسعه مبنی بر کاهش سالانه 5 درصد از تلفات انرژی در بخش ساختمان، به عنوان بزرگترین بخش مصرف کننده انرژی در کشور، ضوابط صرفه‌جویی انرژی در ساختمان‌ها را به تصویب رساند، تصریح کرد: بر این اساس مقرر شد از ابتدای سال 1402 همه ساختمان‌هایی که شروع به ساخت کردند، دریافت پروانه پایان کار آنها منوط به داشتن گرید انرژی باشد. بنابراین با توجه به مسئله بحران انرژی که در چند سال اخیر به وجود آمده، بحث مصرف بهینه انرژی مورد توجه تمامی کارشناسان جهان قرار گرفته است و بر آن شدند که در مراکز اصلی مصرف انرژی یعنی بخش صنعت و ساختمان مسئله بهینه کردن مصرف انرژی را جدی بگیرند و چندین سال است که کشورهایی مانند ایتالیا، آلمان، سوئد، انگلیس قوانین خاصی در امر ساختمان سازی و به کار بردن عایق‌های حرارتی، روش گرمایش و سرمایش، و ساختار کلی ساختمان در جهت بهینه کردن مصرف انرژی در آن تدوین کردند.

وی افزود: اجرای قوانین خاص در جهت مدیریت مصرف انرژی، نتایج جالبی به دنبال داشته است به طوری که با به کارگیری این قوانین تا حدود 30 درصد در مصرف انرژی صرفه‌جویی کردند؛ بنابراین با توجه به اینکه ایران یک درصد جمعیت، 17درصد ذخایر گاز و 13 درصد ذخایر نفتی جهان را در اختیار داشته و از صادرکنندگان انرژی فسیلی به کشورهای مختلف هستیم، دولت باید مدیریت مصرف انرژی را سرلوحه برنامه ها قرار دهد؛ چون ما میراث دار آیندگان هستیم و باتوجه به ارزان بودن انرژی در کشور و اینکه ارزش واقعی آن را از مصرف کنندگان نمی‌گیریم، مصرف کنندگان در پی صرفه‌جویی و استفاده منطقی از آن نیستند.

حسینی با تاکید براینکه برای جلوگیری از مصرف بی‌رویه انرژی در کشور باید از طرف حاکمیت اقدامات اساسی به صورت قوانین همگانی انجام شود، اظهار داشت: یک نهاد واحد باید متولی این امر باشد تا بتوانیم آن را مدیریت کنیم در غیر این صورت مانند سنوات گذشته هیچ اتفاقی نمی افتد. اجرای بهینه سازی مصرف انرژی نیازمند سیاست های تشویقی از سوی دولت است. با توجه به اینکه بازگشت هزینه اجرای مبحث 19 به دلیل ارزان بودن هزینه‌های انرژی مصرفی در ایران، شاید بیش از 10 سال زمان ببرد بنابراین اجرای آن برای مردم جذاب نیست و باید سیاست‌های تشویقی در این زمینه اعمال شود. شیوه اجرای این سیاست‌ها نیز باید مبتنی بر برچسب انرژی باشد زیرا مسکن مانند سایر کالاها نیاز به برچسب دارد.

عضو شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی ساختمان توضیح داد: اگر قیمت حامل‌های انرژی بالا بود نیازی به قاعده گذاری دولت و تعیین متولی نبود، اما اکنون این امکان فراهم نیست و حامل های انرژی با مخاطره‌هایی روبرو است، بزرگترین ذینفع کاهش مصرف انرژی در بخش ساختمان وزارت نفت و نیرو است بنابراین این وزارتخانه ها باید به عنوان متولی اصلی وارد شود و به روش‌های مختلف شرایط را برای اجرا قوانین بهینه سازی مصرف انرژی دربخش ساختمان فراهم کنند.

وی گفت: ضرورت استفاده از نرم‌افزار برای اجرایی کردن مبحث 19 با توجه به اینکه این فصل از مقررات ملی تهویه مطبوع، تامین آب گرم مصرفی و روشنایی الکتریکی در ساختمان‌ها را تعیین می‌کند و شامل دو روش کارکردی و تجویزی است. سازمان‌ها و شرکت‌های مربوط به بخش انرژی و همچنین نیاز جامعه مهندسین به وجود یک نرم‌افزار در بخش انرژی مشهود است. به این ترتیب با توجه به اهمیت مبحث 19 در بحث بهینه سازی مصرف انرژی و خارج شدن از متدهای محاسبات دستی و یکپارچگی محاسبات در کل کشور و استفاده از دانش فنی در بکارگیری مصالح مطلوب و بررسی بهینه سازی مصرف انرژی طبق استانداردهای مبحث 19، کارگروه انرژی استان گلستان بعد از یک سال و نیم تلاش در زمینه اجرایی شدن این مبحث، موفق شدند نرم افزاری را تهیه کنند که طراحی محاسبات بهینه سازی (طراحی معماری، برق و مکانیک) را درقالب یک اپلیکیشن درآورده تا بتوان با دادن یک سری اطلاعات اولیه کلیه محاسبات مربوطه را انجام داده و خروجی آن را در اختیار کمیته انرژی نظام مهندسی قرار می‌دهد وبعد از تایید کمیته انرژی آن را برای شهرداری ارسال کرده تا در نهایت تبدیل به یک پلاک EC در ساختمان شود.