جمعه 9 آذر 1403

«معاصریت تاریخ» به ما می‌گوید: تاریخ‌نویسی فعالیتی سیاسی است

خبرگزاری ایرنا مشاهده در مرجع
«معاصریت تاریخ» به ما می‌گوید: تاریخ‌نویسی فعالیتی سیاسی است

تهران - ایرنا - کتاب «معاصریت تاریخ: یادداشت‌هایی پیرامون تاریخ اسلام و تاریخ ایران معاصر»، تحلیلی از رویدادهای اجتماعی و سیاسی در دو دوره مهم تاریخی را در حالی به دست می‌دهد که نگارنده این کتاب معتقد است تاریخ‌نویسی فعالیتی سیاسی به شمار می‌آید.

به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، کتاب معاصریت تاریخ: یادداشت‌هایی پیرامون تاریخ اسلام و تاریخ ایران معاصر، به بررسی تاریخی رویدادهایی می پردازد که سیاست و جامعه را دگرگون کرده اند.

نویسنده این اثر، مرتضی بریری، کارشناس حوزه ارتباطات، فرهنگ، رسانه و حقوق، است و در مقدمه کتاب آورده است: «تاریخ‌نویسی فعالیتی سیاسی است؛ نه‌تنها از آن رو که به وسیله سیاست جاری شکل داده می‌شود بلکه به این دلیل که نشر تاریخ جدید، خود یک کنش سیاسی بوده و دارای پیامدهای تاریخی است؛ البته این نیز اشتباه است که ما خود را در درک حقیقت گذشته توانا بدانیم. تاریخ‌نگاران در اصل، تولیدکنندگان دانشی درباره گذشته‌اند نه کاشفان حقیقت آن. (بنگرید به مدخل تاریخ‌گرایی در فرهنگ اندیشه انتقادی، ویراسته مایکل پین) می‌شود چنین برداشتی را هم داشت که تاریخ اتفاقا فقط برای جهان معاصر کاربرد دارد؛ بدین منظور باید مسئله‌مند سراغ تاریخ رفت تا بتوان از دل آن رویدادها به مطالعه عصر حاضر پرداخت.» این کتاب با یادداشت آیت الله محمدجواد مروجی طبسی درباره نگاه مرتضی بریری به موضوعات رویدادهای تاریخ اسلام و تاریخ ایران معاصر آغاز می شود؛ 15 یادداشت نویسنده نیز در دو فصل با عناوین  تاریخ اسلام و تاریخ ایران معاصر منتشر شده است. مرگ مروان حکم و مساله "دست‌های یهودی" در امت اسلام، ماجرای حکمیت صفین و مصائب نشناختن ولایت، مامون عباسی؛ شیعه امام کش؟!، ضرورت دفاع از ایمان ابوطالب (ع)، محمد بن ابی‌بکر، مصر و حقوق بشر، اربعین نبود، عاشورا فراموش می‌شد و ماجرای مرگ عمروعاص؛ نسبت ما با حاکم بر حق چیست؟ عناوین یادداشت‌های فصل نخست کتاب است.

فصل دوم کتاب «معاصریت تاریخ» نیز دربرگیرنده یادداشت‌هایی با عناوین «نقش رسانه‌ها در مساله‌مند کردن مکتب سلیمانی»، «چرا توهین مکرون به پیامبر اکرم (ص) نقض حقوق بشر است؟»، «تاملاتی پیرامون فلسفه تشکیل بسیج»، «معارف صیاد؛ چه معرفتی از پیروز میدان‌های بزرگ نبرد داریم؟»، «جنگ ما "تاریخ خطی" ندارد؛ «"متن"های سال های آتش و خون را دریابیم»، «استخراج نظامنامه آزادی مطبوعات از اندیشه‌های بنیانگذار انقلاب»، «کنکاشی در روایت مقدس و کارکرد تئولوژیک خواندن» و «غرب و مساله پیشرفت تسلیحاتی ایران؛ در فضیلت فخری زاده بودن» است.

مرتضی بریری در بخشی از کتاب معاصریت تاریخ، نوشته است: «زندگی مروان حکم و دسایسی که او بر امت اسلام و اهل بیت به کار برد، بهترین دلیل برای سخن امیرالمومنین (ع) در حق اوست. حضرت فرمودند که دست او دست یهودی است و این را به جهت کثرت دسیسه‌گری مروان به کار برده‌اند. شیعه اهل تفکر و اهل تامل که قول و فعل امام معصوم خود را حجت می‌داند با دقت روی این روایات حکمت‌هایی برای زندگی امروز خود به دست خواهد آورد. کسانی که خدعه و نیرنگ بسیار می‌کنند، شایسته گفت‌وگو و مذاکره نبوده و لایق نزدیکی و دوستی نیستند، بنابراین پای قرارداد نشستن با آن‌ها امری واهی است چرا که به‌راحتی قراردادهای خود را زیرپا می‌گذارند. نظام استکبار جهانی و صهیونیسم بین‌الملل، ادامه دهنده همان سنتی هستند که حضرت امیرالمومنین (ع) از صدر اسلام ما را به آن‌ها هشدار داده است. در عصر جدید، ولی امر مسلمین جهان، امام خامنه‌ای (مدظله العالی) نیز در ادامه راه اجداد خود ما را به دست‌های یهودی و مذاکره با آن‌ها هشدار داده است. آیا به توصیه امام و مقتدای خود عمل کرده‌ایم؟»

در یادداشتی دیگر از کتاب معاصریت تاریخ، پیرامون غرب و مساله پیشرفت تسلیحاتی ایران می خوانیم: «انقلاب اسلامی ایران از نظر نظامی ویژگی تهاجمی ندارد. تفکراتی که منجر به انقلاب ما شد - همانطور که در این چهار دهه اینگونه بوده است - به‌دلیل آن‌که ماهیتی الهی داشت، توانست در عمق دل‌ها و جان‌های آزاده مردان و زنان نفوذ کند. صبغه این انقلاب، فرهنگی بود و هست؛ به‌همین دلیل هم ویژگی تهاجمی را از خود دور کرد. بزرگان انقلاب ما جملگی اهل گفت‌وگو بودند و بعد از پیروزی قیام نیز گفت‌وگو را سرلوحه خود قرار دادند. پس پیشرفت تسلیحاتی ما برای امر دفاع است نه تهاجم. ما همواره در معرض تهاجم هستیم و غرب نمی‌خواهد از نظر تسلیحات پیشرفته شویم. ترور نخبگان علمی به‌ویژه نخبگان امر تسلیحات و انرژی هسته‌ای نیز به‌همین جهت است. منشأ این ترورها نه رژیم منحوس صهیونیستی که خود غرب است. اسرائیل سگ قلاده شکسته غرب در منطقه است و ماهیت وجودی‌اش نیز تأمین منافع غرب و نظام استکبار جهانی است؛ آنها عامل ترورها هستند، ولی نیت ترورها را باید در غرب جست‌وجو کرد.»

کتاب معاصریت تاریخ: یادداشت‌هایی پیرامون تاریخ اسلام و تاریخ ایران معاصر، نوشته مرتضی بریری در 104 صفحه، از سوی موسسه نشر و تحقیقات ذکر راهی بازار نشر شده است.

*س_برچسب‌ها_س*
«معاصریت تاریخ» به ما می‌گوید: تاریخ‌نویسی فعالیتی سیاسی است 2