شنبه 1 اردیبهشت 1403

مقاومت در برابر انتظارات تورمی

وب‌گاه دنیای اقتصاد مشاهده در مرجع

بازارهای دارایی در نوسانی‌ترین حالت ممکن به‌سر می برند؛ این در حالی است که در یک‌ماه و نیم اخیر اکثر بازارهای سرمایه‌گذاری به غیر از بورس بازدهی نسبتا قابل‌قبولی را در کارنامه بهارانه خود ثبت کردند اما وضعیت در بازار سهام به گونه‌ای دیگر است. این بازار گرچه اولین‌ماه از قرن جدید را توفانی آغاز کرد و در دومین‌ماه نیز بازدهی نسبتا مناسبی داشت، اما در ادامه از مسیری که درپیش گرفته بود...

اعتماد رخت بربسته همراه با جو منفی حاکم بر بازار نه‌تنها اصلاح مجدد قیمت سهام را به‌دنبال داشته، حتی منجر به کاهش چشمگیر ارزش روزانه معاملات نیز شده است. افت ارزش روزانه دادو‌ستدها به مرز 4 هزار میلیارد تومان و خروج سرمایه‌های حقیقی حاکی از یک نکته مهم است. وضعیت این بازار بر وفق مراد سرمایه‌گذاران نیست. این مهم می‌تواند به تداوم شرایط رکودی حاکم بر بازار که ماه‌های زیادی است چالش‌زا شده بینجامد. البته این موضوع مبحثی جدید درمیان سرمایه‌گذاران به حساب نمی‌آید اما با توجه به فرآیند انتظارات تورمی و استقبال بازارهای دارایی از وضعیت ایجاد‌شده به‌نظر می‌رسید بازار سرمایه نیز بتواند گام جدیدی در این مسیر بردارد. واگرایی بورس تهران در مواجهه با نرخ تورم و شیب تند قیمت اغلب کالاها نشان از تعمیق وضعیت رکودی این بازار دارد. وضعیت تالار شیشه‌ای در ابتدای هفته نیز موید این مهم است که بازار به‌رغم انتظارات افزایشی، انگیزه‌ای برای خیز صعودی ندارد. روزگذشته و درحالی‌که معامله‌گران خود را برای تابستانی داغ آماده‌کرده بودند، بازهم در یک حرکت تکراری شاخص‌کل، افت محسوسی را به سهامداران خود تحمیل کرد و تابلوهای بازار سهام سرخپوش شدند. روز شنبه دماسنج بازار سرمایه با افت بیش از 13‌هزار واحدی مواجه شد و در ارتفاع یک‌میلیون و 520هزار واحدی قرار گرفت تا چشم‌انداز این بازار مبهم‌تر از قبل دنبال شود.

جدا از کاهش چشمگیر ارزش دادوستدهای خرد سهام بورسی و رخوت حاکم بر تابلوهای معاملاتی به‌دنبال نبود خریدار و فروشنده، ابهام در وضعیت سیاست خارجی کشور و طولانی‌شدن انتظارات از سرانجام مذاکرات برجامی، فضایی فرسایشی و ملتهب را رقم زده است. در بازاری که فروردین‌ماه گوی رقابت را از بازارهای موازی ربوده بود، هم‌اکنون خبری از خریدارنیست. روند صعودی دو بازار ارز و سکه در ماه‌های گذشته و شدت‌گرفتن انتظارات تورمی از اردیبهشت از احتمال تداوم رشد قیمت سهام در ماه‌های بعد از آن حکایت می کرد، اما گمانه‌زنی‌ها مطابق با انتظارات پیش‌نرفت. تضعیف بنیه حقیقی‌ها و حقوقی ها برای خرید بیشتر سهام که به‌دنبال برخی سیاستگذاری‌های اقتصادی به‌وجود آمده، بورس تهران را با مشکلات متعددی مواجه کرده است. شکست برخی تدابیر اقتصادی و کنترل دستوری قیمت‌ها در بورس‌کالا نیز به‌جای به‌کارگیری راهکارهایی اصولی‌تر سبب وضعیت نوسانی این روزهای بازار سهام شده است. شرایط به‌وجود آمده حداقل در 2سال گذشته همراه با پارامترهای شوک آور شامل سیاستگذاری‌های داخلی و خارجی مبهم، حاکی از عدم‌واکنش جالب توجه سرمایه گذاران به متغیرهای اثرگذار مهم اقتصادی و غیراقتصادی بوده است. به عبارت دیگر تکرار این رفتارها منجر به خروج کارکرد طبیعی مکانیزم عرضه و تقاضا از ریل تعادلی شده است.