ملاحظاتی در باره توافق اخیر ایران با آژانس بین المللی انرژی هسته ای

به گزارش خبرگزاری تسنیم، مهدی امیدی نقلبری عضو هیأت علمی موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) در یادداشتی نوشت:

ایران روز سه‌شنبه اعلام کرد که به توافق جدیدی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دست یافته است که سازوکارهایی را برای از سرگیری همکاری و بازرسی‌ها، تضمین حقوق مشروع تهران و حفظ حاکمیت ملی آن، تعریف می‌کند.

در این زمینه تأملات قابل ملاحظه ای وجود دارد.

1- اهمال و کوتاهی آژانس در اتخاذ تدابیر لازم با وجود هشدار‌های قبلی ایران، باعث آسیب رسیدن به تاسیسات هسته‌ای ایران تحت پادمان و همچنین تلفات جانی گسترده شده است. از اینرو همکاری با آژانس باید با ملاحظات امنیتی قویتر و اخذ تضمین های لازم صورت گیرد.

2- رفتار غیرقانونی بازرسان آژانس در خارج کردن اسناد بسیار محرمانه از تاسیسات و انتقال آنها به خارج از ایران، نقض پروتکل امنیتی ایران است. از اینرو آژانس باید هزینه این خیانت را که خود بدان اعتراف کرده است، بپردازد.

3- حق اعتراض به انتصاب بازرسان آژانس، به صراحت در معاهده NPT به رسمیت شناخته شده است. این حق باید در توافق جدید برای جمهوری اسلامی مورد تاکید قرار گیرد.

4- جمهوری اسلامی ایران همواره بر پایبندی کامل به معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای و توافقنامه پادمان‌های جامع تاکید داشته است، در مقابل از آژانس نیز انتظار دارد که تسلیم فشار‌های سیاسی نشود و بر موضع فنی و بی‌طرفانه مطابق با وظایف ذاتی خود باقی بماند.

5- تجاوز نظامی بی‌دلیل به ایران، چشم‌انداز رابطه با آژانس را به طور ریشه‌ای تغییر داده و بر بسیاری از زمینه‌ها، از جمله چگونگی و رویه‌های اجرای توافق پادمان‌ها، تاثیر گذاشته است. این تاثیر باید بالصراحه در مفاد توافق نامه جدید مورد ملاحظه قرار گیرد.

6- در حالی که هیچ محدودیتی برای سطح غنی‌سازی وجود ندارد، گروسی، بدون هیچ مبنای قانونی، چندین بار نگرانی‌های خود را در مورد سطح فعالیت‌های غنی‌سازی مبتنی بر پادمان ایران ابراز کرده است. این رویه می تواند پایبندی آژانس به هر گونه توافقی را مخدوش سازد.

7- گروسی از ابراز هرگونه پشیمانی در مورد حملات آشکار به تأسیسات هسته‌ای تحت حفاظت ایران، که حتی فعالیت‌های راستی‌آزمایی خود او را نیز پیچیده کرده بود، خودداری کرده است. وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران با قاطعیت تمام به نمایندگی از ملت ایران باید آژانس را بخاطر این ترک فعل مورد مواخذه جدی قرار دهد.

8- از آژانس انتظار می‌رود با اصلاح رویه غیرمسئولانه گذشته، مذاکرات خود با ایران را به شیوه‌ای سازنده ادامه دهد و از هر چیزی که ممکن است این رویکرد را به خطر بیندازد، اجتناب کند.