موج صورتی ساندِنیستهای آمریکای لاتین به سواحل ایران رسید
پس از تجربه همکاری موفق میان ایران و ونزوئلا، کشورهای آمریکای لاتین یکی یکی به سمت ایران متمایل می شوند.
باشگاه خبرنگاران جوان - شامگاه جمعه حسین امیرعبداللهیان در گفتوگوی تلفنی با دنیس مونکادا، وزیرخارجه نیکاراگوئه در خصوص توسعه همکاریهای دوجانبه میان دو کشور گفتوگو کردند.
به گفته وزیر امور خارجه کشورمان، در راستای توسعه روابط با کشورهای آمریکای لاتین به ویژه نیکاراگوئه ایران این آمادگی را دارد تا تمام توافقاتی که در سفر معاون اقتصادی رئیس جمهور کشورمان به نیکاراگوئه انجام شده است را اجرایی کند. توافقات ایران و نیکاراگوئه در زمینه های مختلفی از جمله در بخشهای مختلف اقتصادی اعم از دارو، علوم و تکنولوژی و صنعت انجام شده است.
هادی اعلمی فریمان کارشناس حوزه آمریکای لاتین چهارچوب همکاری کشورهای این منطقه با جمهوری اسلامی را ناشی از سابقه چپ گرایانه این دولت ها و در راستای موازین و اصول سیاست خارجه دولت حجت الاسلام رئیسی میداند.
به گفته او هماکنون یک «موج صورتی» در این منطقه (به جز مکزیک و کلمبیا که متحد سنتی آمریکا هستند) به راه افتاده و اکثر دولتهای این کشورها گرایشات چپ پیدا کرد. ایران نیز باتوجه به عقبه ایدئولوژیک خود تمایل دارد با این کشورها ارتباط برقرار کند.
به باور اعلمی «آمریکایی ها نسبت به حضور جمهوری اسلامی در آمریکای لاتین حساسیت بی جایی دارند و هرجایی که بتوانند مانع تراشی می کنند. اگر ایالات متحده اجازه می داد جمهوری اسلامی اهداف اقتصادی خود را دنبال کند قطعا ایران می توانست جای پای بیشتری در این کشورها داشته باشد.
وضعیت در آمریکای لاتین به گونه ای است که ایالات متحده نقش خیلی کمتری دارد و به جز سیستم دلار ومبادلات اقتصادی به صراحت می توان گفت چینی ها جایگزین ایالات متحده شده اند. چینی ها حضور قدرتمندانه ای در همه این کشورها داشته در طرحهای اقتصادی آنها مشارکت گسترده ای دارند.»
در سراسر آمریکای لاتین، چپگرا ها در حال گستردهتر کردن حوزه نفوذ خود هستند و در پرو، هندوراس و اخیرا شیلی و نیکاراگوئه در انتخاباتهای ریاستجمهوری، نامزدهای چپگرا به پیروزی رسیدهاند، لذا به این حرکت جمعی وتمایل مردم آمریکای لاتین در انتخاب دولت هایی با گرایش های چپ موج صورتی گفته میشود. هدف از ایجاد موج صورتی نیز ساختن یک بلوک هژمونیک جایگزین بود که بتواند هژمونی ایالات متحده و نظم جهانی نولیبرالی را از بین ببرد.
اعلمی میگوید نیکاراگوئه اما وضعیت ویژه ای دارد، همزمانی انقلاب نیکاراگوئه با انقلاب اسلامی در ایران و ایجاد شور انقلابی بین دوکشور سبقه ایدئولوژِیک قوی یبن ایران و نیکاراگوئه برقرار کرد. در حال حاضر نیز پیش از پیروزی دنیل اورتگا در انتخابات 2022 راستگرایان مدتی حکومت را در دست خود داشتند منتهی با بازگشت «ساندنیست ها» ایران تلاش دارد روابط اقتصادی، سیاسی و فرهنگی خودش را با این کشور تقویت کند.»
ساندنیستها یک جنبش ضد آمریکایی در نیکاراگوئه هستند که در سال 1979 همزمان با انقلاب اسلامی ایران توانست دولت تحت حمایت آمریکا را در نیکاراگوئه از میان بردارد و یکی از نخستین دولتهای چپگرای آمریکای لاتین را به وجود آورند. پیروزی ساندنیستها به رهبری اورتگا، طی یک مبارزهی مسلحانهی طولانی، شوک جدیدی به آمریکا وارد نمود.
به گفته اعلمی "تحولات آمریکای لاتین بیشتر ناشی از اوضاع اقتصادی است یعنی متغیر اقتصاد نقش مستقیم در انتخاب مردم دارد. علت آن نیز این است که مردم آمریکای لاتین با سیاست های نئولیبرالیسم دولت های راستگرا که جامعه را به سوی نابرابری و بی عدالتی اقتصادی و توزیع نامناسب ثروت سوق می دهد مخالفت می کنند".
"مردم بیشتر گرایش دارند سیستمی را انتخاب کنند که بتواند توزیع عادلانه تری از ثروت را در جامعه برقرار کند. این سابقه را مردم آمریکای لاتین بیشتر در نیروهای چپ می بینند چون به عنوان مثال سابقه اقدامات مثبت لولا داسیلوا را در برزیل دیده اند. داسیلوا فقر را در مقاطعی به شدت کاهش داده. مردم نیز این موضوع را با جانشین بعدی او مقایسه کرده و به این نتیجه می رسند تا به سمت نیروهای چپ با ویژگی های جدیدتری متمایل شوند.»
برزیل از دیگر کشورهایی است که ظرفیت همراهی با موج صورتی را در تمایل به انتخاب داسیلوا نشان داده، لولا داسیلوا سیاستمدار چپگرا و مخالف امپریالیسم برزیل در گذشته، دو بار متوالی در سالهای 2002 و 2006 به عنوان رئیسجمهوری برزیل برگزیده شد. او در سال 2018 با اتهام فساد روانه زندان شد و از شرکت در انتخابات بازماند؛ اما تبرئه وی در سال گذشته (اوایل 2020) از اتهامات فساد مالی، حالا راه را برای حضور دوباره اش و شاید هم با محبوبیتی بیش از گذشته، برای حضور در عرصه سیاسی کشورش هموار ساخته است. قرار است مردم برزیل در دوم اکتبر سال 2022 میلادی به پای صندوقهای رای روند تا رئیسجمهور خود را برگزینند.
تجربه موفق همکاری ایران و ونزوئلا باعث شد تا دیگر کشورهای حاضر در این منطقه علاوه بر دلایل فوق نیز با ایجاد موج صورتی به سمت کشورهای شرقی از جمله ایران متمایل شوند. هم اکنون نیز با سفر روزهای آینده مادورو به ایران انتظار میرود این رابطه بیش از پیش مستحکم شود. سرآغاز این همکاری موفق، موضوع کمبود بنزین در ونزوئلا بود. به صورتی که ایران، با ارسال چندین نفتکش با بیش از یک و نیم میلیون بشکه بنزین و مشتقات نفتی به ونزوئلا به کمک این کشور شتافت.
به گفته رئیس جمهور اسلامی ایران، امروز آمریکا اتحادی که ما را با آمریکای لاتین پیوند داده مورد هدف قرار داده، لذا در این شرایط حفظ اتحاد و تقویت روزافزون همبستگی بسیار اهمیت دارد.