نرخ 89 درصدی باسوادی بزرگسالان در ایران / تفاوت 6 درصدی نرخ باسوادی زنان و مردان
یونسکو از سال 1946 میلادی (1325 ه. ش) پیشتاز تلاش های باسوادی جهانی بوده و چشم انداز جهانی «باسوادی برای همه» را پیش می برد و بهبود مهارت های سوادآموزی در طول زندگی را به عنوان بخشی ذاتی از حق آموزش می داند.
به گزارش ایسنا، "تأثیر چند برابری" سواد، به افراد قدرت می بخشد، آنها را قادر می سازد تا به طور کامل در جامعه مشارکت داشته و به بهبود معیشت کمک کنند.
با این وجود در سطح جهانی بالغ بر 750 میلیون جوان و بزرگسال هنوز نمی توانند بخوانند و بنویسند و 250 میلیون کودک در دستیابی به مهارت های اولیه سوادآموزی موفق نیستند. این نتایج منجر به محرومیت جوانان و بزرگسالان باسواد و کم مهارت از مشارکت کامل در جوامع خود می شود.
نرخ سواد بزرگسالان در 20 کشور زیر 50 درصد است که افغانستان، بنین، بورکینافاسو، جمهوری آفریقای مرکزی، چاد، کومور، ساحل عاج، اتیوپی، گامبیا، گینه، گینه بیسائو، هائیتی، عراق، لیبریا، مالی، موریتانی، نیجر، سنگال، سیرالئون و سودان جنوبی از این جمله اند. در حالی که نرخ باسوادی بزرگسالان در ایران طبق برآورد سال 1399 قریب به 89 درصد است.
طبق اعلام سازمان نهضت سوادآموزی، نرخ باسوادی جوانان ایرانی، برای جمعیت 15 تا 24 سال، به طور کلی بالاتر از نرخ باسوادی بزرگسالان است که افزایش دسترسی به مدرسه در بین نسل های جوان را نشان می دهد. با این وجود نرخ سواد جوانان در چندین کشور کم است، اما در ایران نرخ باسوادی این گروه سنی 97.4 درصد بوده و بالغ بر شش درصد بیشتر میانگین جهانی است.
نرخ سواد بین زن و مرد در هر منطقه نشان می دهد که در آسیای میانه، اروپا و آمریکای شمالی، آسیای شرقی و جنوب شرقی، آمریکای لاتین و کارائیب، بین میزان سواد بزرگسالان زن و مرد تفاوت کمی وجود دارد. از طرف دیگر، شکاف های جنسیتی نسبتا زیادی به ضرر زنان در آفریقای شمالی و آسیای غربی، آسیای جنوبی و جنوب صحرای آفریقا وجود دارد.
در بین جوانان، اختلافات جنسیتی در مهارت های سواد آموزی معمولا کمتر است و با گذشت زمان سریعتر بهبود می یابد و این نرخ در ایران در بزرگسالان 0.91 و در جوانان 24-15 ساله حدود 0.998 است.
رئیس سازمان نهضت سوادآموزی ضمن بیان وضعیت سواد کشور می گوید: از زمانی که حضرت امام خمینی (ره) دستور تشکیل سازمان نهضت سوادآموزی را صادر کرد، این سازمان در این مدت عمر 41 ساله خود طرح ها و برنامه های متعددی را در زمینه آموزش خواندن، نوشتن و حساب کردن، روخوانی قرآن، تحکیم و تعمیق سواد و آموزش مهارت های اساسی زندگی اجرا کرده و خوشبختانه دستاوردها و موفقیت های خوبی به دست آمده است.
بررسی عملکرد سازمان نهضت سوادآموزی از ابتدای فعالیت تا پایان سال 1399 نشان می دهد قریب به 40 میلیون نفر سوادآموز در دوره های مختلف آموزشی شناسایی، جذب و در کلاس ها ثبت نام شده اند که از این تعداد قریب به 9 میلیون نفر در حد قبولی سوم ابتدایی، قریب به دو میلیون نفر در حد پایان ابتدایی و بالغ بر 5000 نفر از آنها ادامه تحصیل داده، به دانشگاه ها راه یافته و آموزش عالی و تکمیلی را گذرانده اند.
بر همین اساس تعداد بیسوادان کشور در گروه سنی شش سال و بالاتر از 14.2 میلیون نفر سال 1355 به 8.8 میلیون نفر در سال 1395 و به 7.6 میلیون نفر دربرآورد سال 1399 کاهش یافته است و درصد باسوادی از 47.5 درصد در سال 1355 به 87.6 درصد در سال 1395 و به 90 درصد در برآورد سال 1399 افزایش یافته است.
اگر این وضعیت را در گروه سنی 49-10 ساله مورد بررسی قرار دهیم تعداد بیسوادان از 9.8 میلیون نفر سال 1355 به 2.7 میلیون نفر در سال 1395 و به 1.5 میلیون نفر دربرآورد سال 1399 کاهش داشته است. البته نا گفته نماند این اعداد زمانی صادق است که شرایط کرونایی به عملکرد آموزش و پرورش در جذب و آموزش کودکان واجب التعلیم تاثیر بسزایی نگذاشته باشد و درصد باسوادی از 48.8 درصد در سال 1355 به 94.7 درصد در سال 1395 درگروه سنی 49-10 ساله و به 96.6 درصد در برآورد سال 1399 افزایش یافته است.
در راستای کاهش اختلاف درصد با سوادی بین زنان و مردان گروه سنی شش سال و بالاتر، بیش از 77 درصد از فعالیت سوادآموزی به زنان اختصاص یافته است. به عبارت دیگر با ایجاد فرصت های برابر آموزشی بین زنان و مردان، تفاوت نرخ باسوادی از 23.4 درصد سال 1355 به 6.8 درصد در سال 1395 کاهش یافته است و در برآورد سال 1399 این رقم به 6.3 درصد رسیده است.
در راستای کاهش اختلاف درصد باسوادی بین مناطق شهری و روستایی در گروه سنی شش سال و بالاتر، بالغ بر 55 درصد از فعالیت های سوادآموزی به مناطق روستایی اختصاص یافته است؛ به طوری که تفاوت نرخ باسوادی بین مناطق شهری و روستایی از 35درصد سال 1355 به 12.3 درصد در سال 1395 کاهش یافته و در برآورد سال 1399 این رقم به 11.3 درصد رسیده است.
در کمک به نظام آموزشی رسمی کشور تعداد یک میلیون و 598 هزار و 504 نفر تحت آموزش قرار گرفته و از بین آنها یک میلیون و 329 هزار و 320 کودک لازم التعلیم طی مدت 14 سال در نهضت سواد آموزی موفق به دریافت مدرک قبولی در پایه های مختلف آموزش ابتدایی شده اند.
همچنین آموزش قریب به 850 هزار نفر از مهاجرین خارجی در کلاس های سوادآموزی از ابتدا تا پایان سال 1399 انجام شده و قریب به 500 مرکز یادگیری محلی با هدف آموزش ترکیبی سواد و مهارت های اساسی زندگی راه اندازی شده که از مجموع مراکز تاسیس شده تعداد 120 مرکز یادگیری محلی با بالغ بر 8000 نفر سوادآموز آموزش سواد و مهارت های اساسی زندگی را در قالب بسته تحولی گذرانده اند.
به اذعان رئیس سازمان نهضت سوادآموزی، این سازمان در زیست بوم جدید آموزشی نیز تلاشهای زیادی انجام داده تا سوادآموزی استمرار داشته باشد و با ترکیب آموزشهای حضوری و از راه دور برنامههای مختلفی طراحی، تولید و پخش شوند که برخی از آنها عبارتند از: پخش مکرر برنامه آموزش تلویزیونی "لوح و قلم" برای سوادآموزان دوره سوادآموزی از شبکه آموزش و مراکز استانی، تولید و پخش 4500 دقیقه برنامه آموزشی شش کتاب درسی دوره انتقال برای سوادآموزان این دوره با عنوان "قلم و بیان" از شبکه آموزش و شبکه شاد، تولید و پخش آموزشهای کوتاه دروس دوره سوادآموزی از طریق سایت و سامانه تحت وب سوادآموزی برای بیسوادان ثبت نام شده دوره سوادآموزی در سالهای 1398، 1399 و 1400، آموزش سمعی و بصری به خصوص آموزش رادیویی از شبکههای استانی، راهاندازی رادیو اینترنتی سوادآموزی و تهیه، تولید و پخش 28 برنامه آموزشی و ترویجی تاکنون، راه اندازی شبکه شادنمای سوادآموزی و تهیه، تولید و پخش 35 برنامه آموزشی و ترویجی تصویری تاکنون، استفاده از ابتکارات و نوآوریهای استانها و آموزش دهندگان در آموزش سوادآموزان در شرایط کرونا.
انتهای پیام