نقاط ضعف چهاردهمین جشنواره تجسمی فجر از نگاه مخاطبان / به جای دیدن آثار جشنواره، به رستوران بروید!
آثار چهاردهمین جشن اهالی تجسمی در فرهنگستان هنر، با انتقاد‌های بسیاری مواجه شده است.
باشگاه خبرنگاران جوان - ساختمانی آجری با معماری قدیمی، واقع در دل شهر باز هم پاتوق هنرمندان عرصه تجسمی شده است. این بار چهاردهمین جشن اهالی تجسمی در فرهنگستان هنر برپاست. نمایشگاهی که برای ورود به آن باید از رواق سنتی فرهنگستان هنر گذشت و به نگارخانه‌های تو در تو رسید. چشم مخاطب در بدو ورود به نمایشگاه با آثار نقاشیخط از هنرمندان سرشناس از جمله نصرالله افجه‌ای مواجه می‌شود.
بخش طوبای زرین به آثار هنرمندان جوان‌تر که به شوق رقابت آمده‌اند، اختصاص دارد. بعد از اعلام فراخوان جشنواره هنرهای تجسمی فجر، 11 هزار اثر در رشته‌های مختلف هنر به دبیرخانه جشنواره ارسال شد. پس از بازبینی و انتخاب آثار هر رشته توسط گروه داوری 3 نفره، حالا 500 اثر روی دیوار‌های فرهنگستان هنر نقش بسته است.
بیشتر آثار بدون عنوان هستند و موضوع آزاد دارند، اما چند مجموعه عکس مستند، موضوعاتی همچون مرگ پرندگان بر اثر بی‌آب بودن تالاب‌ها و یا تدفین فوتی‌های کرونایی بدون حضور خانواده آنان را روایت می‌کنند.
در ورودی طبقه سوم نمایشگاه یک اثر بزرگ نصب است. اثری که در بخش چیدمان ارائه شده، چند قطعه سنگ بزرگ در حالت خشکی دارد و یک لوله آب بین آن‌ها متصل است. هدف این اثر نمایش معضلات محیط زیست و بحران آب است.
موضوعات بخش پوستر منسجم‌تر و پیرامون بیماری کروناست. البته دو اثر در بخش چیدمان هم به کرونا و اخبار آن می‌پردازد. آثاری که عباس مجیدی خالق آنهاست.
اما یک اثر در بخش هنرهای بینارشته ای، با تعجب بازدیدکنندگان مواجه شد. اثر سعید ارغوان، یک محفظه شیشه‌ای است که در داخل آن یک اسب قرار گرفته و بازدیدکننده‌ها می‌توانند با انداختن سکه همانند دوران کودکی بر آن اسب سوار شوند و دقایقی تکان بخورند. آنچه مخاطبان را به تعجب واداشت، سوال درباره ماهیت این اثر بود که آیا واقعا این اثر را می‌توان پرفورمنس و زاده ذهن هنرمند دانست؟
یک اثر هم در بخش ویدئوآرت اکران شده که به گفته الهه عبدالله زاده خالق آن، موضوع زن و درد‌های او را روایت می‌کند.
عبدالله زاده که سابقه 17 ساله در زمینه هنرهای جدید دارد، دلیل گرایش خود به این حوزه را جستجو برای یک فضای متفاوت برای بیان حرف جدیدتری می‌داند.
نمایشگاه چهاردهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر تا 30 بهمن در فرهنگستان هنر برپاست. بازدیدکنندگانی که تاکنون از نمایشگاه دیدن کرده‌اند، همانند بیننده‌های جشنواره فیلم فجر به کیفیت آثار انتقاد داشتند.
مسعود نجاری نقاش، در حاشیه بازدید از نمایشگاه تجسمی فجر به خبرنگار ما گفت: این جشنواره را جمع و روی آموزش و ایده سرمایه گذاری کنند.
وی با اشاره به بخش نظامی گنجوی در هنرهای رسانه‌ای جدید در نمایشگاه امسال، بیان کرد: جشنواره آینه تمام نما از خروجی دانشگاه‌ها و موسسه‌های هنری است که بیشتر در بخش دولتی اداره می‌شوند. آثار این نمایشگاه نشان می‌دهد که دانشگاه‌ها به شدت نیازمند بازنگری هستند تا شرایط را برای کار خلاقانه هنرمندان فراهم کنند.
به گفته این کارشناس و فعال رسانه، اعضای هیئت انتخاب می‌بایست کپی بودن تعدادی از آثار به ویژه در بخش پرفورمنس را تشخیص می‌دادند. گویا سیاست گذاران با نمایش این آثار صرفاً به دنبال تأمین جنبه تزئینی نمایشگاه بودند.
نجاری نمایشگاه جشنواره تجسمی فجر را عاری از ایده ناب دانست. همچنین معتقد است، سرمایه گذاری علمی در بخش هنرهای رسانه‌ای صورت نگرفته است و آثار قوی در این بخش وجود ندارد. همچنین نبود هویت ایرانی در جشنواره، حاصل نبود پژوهش است.
به گفته او 3 دهه سال است که جوامع هنری درجا می‌زنند. اینکه سالی یک بار جشنواره برگزار کنند هیچ فایده خاصی ندارد. باید بازنگری جدی روی جشنواره‌ها صورت بگیرد.
یک نفر از بازدیدکننده‌ها از زیاد بودن آثار که موجب اذیت چشمانش شده بود، انتقاد کرد و گفت: ترکیب چیدمان کار‌ها هم اذیت کننده بود. کیفیت آثار مجسمه نسبت به سال‌های گذشته افت عجیبی داشت. به غیر از چند اثر که موضوع کرونایی داشتند، دغدغه بقیه هنرمندان جدید نبود.
به گفته بازدیدکننده دیگر، نمایشگاه تجسمی فجر نسبت به آثاری که در گالری‌ها نمایش داده می‌شود، بهتر است؛ اما در دل همین نمایشگاه، آثاری پیدا می‌شود که برای من سوال است چطور این کار‌ها به جشنواره راه پیدا کرده اند. از طرفی چاپ عکس‌ها و کار‌های دیجیتال که روی شاسی هستند، ایراد دارند. نقاشیخط‌هایی که از هنرمندان پیشکسوت ارائه شده اند، میخکوب کننده بودند.
یک نفر دیگر از بازدیدکننده‌ها هم با انتقاد به موضوع آثار گفت: به مخاطبانی که نمایشگاه را ندیده اند پیشنهاد می‌کنم که به جای بازدید از این نمایشگاه به رستوران بروند و و ساندویچ بخورند!
