نقش شورای پروانه ساخت در کیفیت فیلم‌های جشنواره فجر

سعید رجبی فروتن نقش شورای پروانه ساخت در کیفیت فیلم‌های جشنواره فجر چهل و یکم قابل بررسی است و بهترین شاهد برای این ادعا تهیه‌کنندگانی هستند که از سعه صدر و نظرات دلسوزانه و مترقی نمایندگانی از شورا در فرایند بازنویسی فیلمنامه برخوردار بوده‌اند.

چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر در بخش ملی با نمایش 26 فیلم سینمایی ایرانی در بیش از یکصد سالن سینما در تهران و شهرستان‌ها در دو روزآینده به کارش خاتمه می‌دهد. شب گذشته در مراسم طولانی اختتامیه، جشنواره برندگان خود را شناخت و از دید داوران هنرمندان برتر و آثار شاخص معرفی و مورد تشویق قرار گرفتند.

اگر به خاطر دفاع از شورای پروانه فیلمسازی به کج سلیقگی و دفاع از یک مرجع ممیزی متهم نشوم، به نظرم یکی از دلایل با کیفیت بودن اکثر فیلم‌های این دوره به جز چند مورد استثنایی به تامل و دقت‌نظر در نگارش فیلمنامه‌ها و بازنویسی آن‌ها مربوط می‌شود. انصاف حکم می‌کند که تلاش و وظیفه‌شناسی جمعی از چهره‌های دانشگاهی و سینماگرانی که طی یکسال گذشته در شورای پروانه فیلمسازی با شناخت و تحلیل دقیق فیلمنامه‌ها و ارائه مشاوره‌های کارساز، به تقویت فیلمنامه‌ها و بن‌مایه‌های نمایشی آن‌ها کمک نموده‌اند را نباید از یاد برد. این عده بدون هیاهو و حاشیه تجارب خود را در گفتگو‌های چهره به چهره با متقاضیان در میان گذاشتند و آن‌ها را تشویق به بازنویسی چند باره فیلمنامه‌ها نمودند تا حاصل کار در نهایت به جان مخاطب بنشیند و از استاندارد‌های حداقلی برخوردار باشند.

نامزد شدن شش فیلمنامه در بخش بهترین فیلمنامه گویای وضعیت نسبتا مناسب فیلم‌های این دوره از جشنواره از حیث قوت و قوام یافتگی فیلمنامه‌هاست که در نهایت جایزه این بخش به فیلمنامه «در آغوش درخت» به نویسندگی بابک خواجه پاشا تعلق گرفت.

در دوره جدید با افزایش عددی و تغییر ترکیب شورای پروانه فیلمسازی و در واقع تقویت بنیه کارشناسی آن، زمینه اصلاح و بهبود جنبه‌های فنی فیلمنامه‌ها بیش از گذشته فراهم شد و البته نیمی از پروانه‌های صادر شده از این پس مقابل دوربین خواهند رفت تا در آینده از فیلم‌هایی که بر اساس آن‌ها ساخته خواهند شد، رونمایی شود.

تجربه نشان داده است که همواره تعداد قابل توجهی از فیلمنامه‌ها به اعتبار نویسندگان حرفه‌ای آن‌ها با سدی به نام شورای پروانه ساخت روبرو نمی‌شوند و معمولا در اولین بررسی موفق به دریافت پروانه می‌شوند، اما در این میان فیلمنامه‌های زیادی نیاز به بازنویسی و خوانش انتقادی دارند تا در نهایت سر و شکل قابل دفاعی به خود گیرند و دستمایه قابل اعتنایی برای تیم اجرا شوند. این واقعیت غیرقابل کتمان است که فیلمنامه خوب و ایده ناب آن ممکن است در اجرا به هدر رود، اما هیچ فیلمنامه ضعیفی در مرحله اجرا احیا نخواهد شد و علائم حیاتی از خود بروز نخواهد داد.

به هر حال نقش شورای پروانه ساخت در کیفیت فیلم‌های جشنواره فجر چهل و یکم قابل بررسی است و بهترین شاهد برای این ادعا تهیه‌کنندگانی هستند که از سعه صدر و نظرات دلسوزانه و مترقی نمایندگانی از شورا در فرایند بازنویسی فیلمنامه برخوردار بوده‌اند.