پنج‌شنبه 8 آذر 1403

نویسنده کتاب "زلال": دهه 80 و 90 اوج شکوفایی ادبیات مقاومت به قلم زنان بود

خبرگزاری تسنیم مشاهده در مرجع
نویسنده کتاب "زلال": دهه 80 و 90 اوج شکوفایی ادبیات مقاومت به قلم زنان بود

لیلا محمدی نویسنده گفت: دهه 1380 و 1390 را می‌توان زمان شکوفایی ادبیات مقاومت به قلم زنان دانست که اوج آن با کتاب «دا» بود.

- اخبار فرهنگی -

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، خبر تقریظ رهبر معظم انقلاب بر کتاب «خاتون و قوماندان» بار دیگر توجهات را به خود جلب کرده است؛ به ویژه آنکه این کتاب روایتی متفاوت از یکی از شهدای مدافع حرم افغانستانی در تیپ فاطمیون بوده و نویسنده آن نیز یک زن است.

این کتاب به قلم مریم قربان‌زاده نوشته شده و داستان زندگی مشترک شهید علیرضا توسلی معروف به (ابوحامد) فرمانده لشکر فاطمیون را از زبان همسر وی، ام‌البنین حسینی، روایت می‌کند. شهید علیرضا توسلی معروف به ابوحامد، از بنیانگذاران لشکر فاطمیون، اول مهر ماه سال 1341 در افغانستان به دنیا آمد و 9 اسفند 1393 در سوریه، در شهر درعا به شهادت رسید.

طی سالیان اخیر، توجه رهبر انقلاب به کتاب‌هایی با موضوع ادبیات مقاومت و نویسندگان خانم که روایتگر آن حماسه‌ها شده‌اند، قابل تأمل بوده و تبدیل به یک نقطه دلگرمی برای نویسندگان شده‌اند. به همین مناسبت و همزمان با رونمایی از تقریظ رهبر معظم انقلاب بر کتاب «خاتون و قماندان» گفت‌وگویی با یکی از بانوان نویسندگان منتشر می‌شود. نویسنده‌ای که در عرصه ادبیات مقاومت و پایداری قلم‌فرسایی کرده است.

لیلا محمدی نویسنده کتاب‌ها «زلال» درباره شهید سیدرضا پورموسوی که در انتشارات سروش منتشر شده است. همچنین کتاب «خاطرخواه» مجموعه خاطراتی از شهید سیدعلی نیری به قلم این نویسنده در آستانه چاپ قرار دارد.

این گفت‌وگو را در زیر می‌خوانید:

تسنیم: به عنوان سوال ابتدایی می‌خواهم درباره ادبیات مقاومت که در سالیان اخیر برکت زیادی پیدا کرده و آثار بسیار خوب زیادی نوشته شده است، بفرمایید. از یکسو توجه رهبر انقلاب تبدیل به یک دلگرمی برای نویسندگان شده و از سویی دیگر ورود بانوان نویسنده به نگارش داستان‌هایی مبتنی بر روایت خاطرات مادران و همسران شهدا به خلق کتاب‌های بسیار خوبی در این زمینه منجر شده است. شما وضعیت موجود را چگونه ارزیابی می‌کنید؟‌

ادبیات مقاومت در کشور ما نسبتاً جوان است و همان‌طور که مستحضرید پایه‌های آن در در اوایل دهه 1380 شمسی در دفتر ادبیات و هنر مقاومت حوزه هنری به وسیله بزرگان این عرصه، آقایان علیرضا کمری، مرتضی سرهنگی و احمد دهقان استوار شده و بنده افتخار دارم جزو اولین نویسنده‌های زن در این حوزه‌ام که در مکتب این بزرگان کسب دانش کردم.

اولین آثار تولیدی زنان هم مربوط به سال 1381 و کتاب‌هایی نظیر «کفش‌های سرگردان»، «دختران اُ پی. دی»، «دیدار زخم‌ها»، «گل سیمین» و «پوتین‌های مریم» بود.

اگر چه آثار پراکنده‌ای قبل از آن در زمان جنگ تحمیلی مکتوب شده بود که از آن جمله می‌توان به کتاب‌هایی نظیر «ساعت شش، دریاچه مریوان» یا کتاب «در کوچه‌های خرمشهر» به کوشش خانم مریم شانکی اشاره کرد، اما دهه 1380 و 1390 را می‌توان دهه شکوفایی ادبیات مقاومت به قلم زنان دانست که اوج آن با کتاب «دا» زندگینامه سیده زهرا حسینی به قلم خانم سیده اعظم حسینی به رشته تحریر درآمد. در این بین، آثار «نیمه پنهان‌های» روایت فتح را هم نباید نادیده گرفت.

"هویت فراملی" مشخصه کتاب‌های تقریظ شده توسط رهبر انقلاب است

ظهور نویسندگانی مثل خانم‌ها سپهری، ضرابی و... که آثارشان مورد لطف مقام معظم رهبری قرار گرفت، تشویقی برای دختران و زنان دست به قلم بود که وارد این عرصه شده و برای شهدا قلم بزنند.

علاوه بر این، ناشرانی مثل شهید کاظمی و بعدتر شهید ابراهیم هادی، ستاره‌ها، خط مقدم و هم اکنون حماسه یاران و یاد یاران و... هم حرکت رو به پیشرفتی در تولید و عرضه زندگینامه شهدا به خصوص شهدای مدافع حرم بوده و میزان تیراژ این کتاب‌ها نشان‌دهنده استقبال خوب مخاطبان از این آثار است.

دهه 1380 و 1390 را می‌توان دهه شکوفایی ادبیات مقاومت به قلم زنان دانست که اوج آن با کتاب «دا» زندگینامه سیده زهرا حسینی به قلم خانم سیده اعظم حسینی به رشته تحریر درآمد.

- درباره وضعیت امروز جامعه و ارتباط آن با ادبیات مقاومت بفرمایید. بعد از اتفاقات سال گذشته، عده‌ای می‌گفتند که جامعه و به ویژه دهه هشتادی‌ها از این موضوعات فاصله گرفته و سلیقه دیگری پیدا کرده است؛ آیا این گزاره صحیح است؟

قبل از هر چیز دقت داشته باشید یکی از برکات انقلاب اسلامی، پویایی آن است که این انقلاب را از سایر انقلاب‌های جهان در طول تاریخ متمایز می‌کند. انقلاب اسلامی ما با هر فتنه‌ای، انگار برای مردم بازتعریف می‌شود و ملت بزرگ ایران در پاسداشت آن مصمم‌تر می‌شوند.

برای مثال، مجموعه بانوان نویسنده (بنا) در جریان اغتشاشات اخیر فراخوان داستان کوتاه درباره شهدای حرم شاهچراغ علیه السلام و شهدای امنیت برگزار کرد و نکته جالب این بود که غالب آثار ارسالی از طرف جوانان دهه هشتادی و هفتادی بود. آثار قابل تأملی که نشان از ارادت این جوانان به شهدا و مقام شهید دارد و داستان‌های برگزیده آن به‌زودی در کتابی چاپ خواهد شد.

فراموش نکنید 14 قرن است شیعه در هر محرم، با خون پاک امام حسین علیه السلام و یارانشان تجدید بیعت می‌کند و به فرموده حضرت امام رحمت الله علیه: «محرم و صفر است که اسلام را زنده نگه داشته است.»

شهدای ما درس آموخته مکتب حسینی بوده و هستند و ولایت‌مداری با گوشت و خون شیعه عجین است. اگر جوان دهه شصت به جبهه رفت و برای دفاع از وطن به شهادت رسید، محسن حججی و شهدای مدافع حرم، روح الله عجمیان و آرمان علی‌وردی با درس‌آموزی از همین شهدا در همین نزدیکی پای ولایت جان دادند.

در جریان اغتشاشات اخیر فراخوان داستان کوتاه درباره شهدای حرم شاهچراغ علیه السلام و شهدای امنیت برگزار کردیم و نکته جالب آن این بود که غالب آثار ارسالی از طرف جوانان دهه هشتادی و هفتادی بود.

- به نظر می‌رسد در زمینه ترجمه کتاب‌های خوب نوشته شده در حوزه ادبیات مقاومت به ویژه آنهایی که تقریظ رهبر معظم انقلاب را دریافت کردند، گام‌های موثری برداشته نشده، در حالی که ترجمه این آثار می‌تواند بعد بین‌المللی ادبیات مقاومت را تقویت کند. شما این خلأ را در کجا می‌بینید؟

این مسأله به ناشران برمی‌گردد و نویسنده عملاً نقشی در این خصوص ندارد. باید از ناشران چنین چیزی را مطالبه کرد.

- به نظر شما بازنمایی و انتشار محتوا در این زمینه چه کمکی به حفظ یکپارچگی جامعه می‌کند؟

فراموش نکنید که قرار است ملت ایران در جبهه حق علیه باطل در رکاب امام عصر روحی فداه باشند و شهدا بهترین الگوی عملی برای این همراهی‌اند که در این دست کتاب‌ها معرفی شده‌اند.