هرگز کسی اینگونه فجیع به کشتنِ خود برنخاست که "صداوسیما"

عصر ایران؛ کاوه معین‌فر - از 7 مهر 1400 که پیمان جبلی رئیس سازمان صداوسیما شده است تا به امروز بیش از 6 ماه از دوره ریاست او می‌گذرد. برای سازمان صداوسیما 6 ماه زمان کوتاهی است تا تاثیرات بنیادی و یا تغییرات و ثمره آن را ببینیم. در واقع در این 6 ماه انتظار تولید برنامه، سریال و... یا ساز و کاری را نداریم که بر اساس آن بخواهیم قضاوتی داشته باشیم. اما در این 6 ماه می توانیم شاهد باشیم که چه چیزهایی حذف شده است.

برنامه شهرفرنگ با اجرا و تهیه کنندگی دکتر حمیدرضا مدقق حدود 7 سال بر روی آنتن شبکه خبر بود، هفته‌ای یک برنامه گفتگو محور با حضور 2 کارشناس فرهنگی، هنری که به صورت زنده به بحث و گفتگو می نشستند. برنامه ای کاملا فرهنگی و با اجرای بدون سو گیری و یا جانبداری مجری. برنامه ای که تقریبا در میان تمام اهالی فرهنگ و هنر از وجاهت و شان خاصی برخوردار بود.

هفته گذشته مدقق از پایان این برنامه خبر داد و در صفحه اینستاگرامش نوشت: ««به دلیل تغییر در جدول پخش برنامه های شبکه خبر، «گفتگوی زنده شهر فرنگ» دیگر پخش نخواهد شد. آخرین پنجشنبه سال گذشته، سیصد و پنجاه و دومین (آخرین قسمت) این برنامه اجرا شد. خوشوقتم که قریب به هفت سال مسئولیت یکی از طولانی ترین برنامه های تخصصی شبکه خبر را برعهده داشتم. از همه همکارانم، اهالی فرهنگ و هنر و به ویژه مخاطبان این برنامه که در این مدت همراه شهر فرنگ بودند، سپاسگزاری می کنم.»

مهرزاد دانش (منتقد سینمایی) درباره این تعطیلی نوشت: «برنامه گفت‌وگومحور شهر فرنگ که پنج شنبه شب‌ها از شبکه خبر با تهیه کنندگی و اجرای دکتر حمیدرضا مدقق پخش می‌شد، از معدود برنامه‌های جدی و تماشایی تلویزیون ایران در حوزه فرهنگ بود.

خبر تعطیلی این برنامه، در کنار ده‌ها خبر ناخوشایندی که هر روز منتشر می‌شود، قرار می‌گیرد. ویژگی مثبت شهر فرنگ در دو نکته متبلور بود: نخست؛ دعوت از کارشناسان مختلفی که درباره موضوع برنامه، نظرات ناهمسو دارند و فضایی چندصدایی را فارغ از این که نگاه رسمی چه دیدگاهی را دنبال می‌کند شکل می‌داد و دوم؛ طرح مباحث جدی درباره موضوع از طرف مجری برنامه که در عین رعایت ادب و بی‌طرفی و پرهیز از جلوه‌گری و تظاهر، تلاش می‌کرد همه نکته‌های چالشی مرتبط با موضوع (چه نمایشگاه کتاب تهران باشد و چه جشنواره جهانی فیلم فجر) را گردآوری کند و از مهمانان برنامه بپرسد و برخلاف بسیاری از برنامه‌های گفت‌وگویی صدا و سیما، سوالات از قبل تعیین‌شده فرمایشی و منطبق با دیدگاه سیطره‌ای، کمتر جلوه داشته باشد.»

کتاب‌باز برنامه‌ای تلویزیونی بود که از سال 1395 با هدف ترویج و گسترش فرهنگ کتاب‌خوانی با اجرای سروش صحت از شبکه نسیم پخش شده است. در این مدت حضور آقای جبلی برنامه کتاب باز هم بر روی آنتن نرفته و تقریبا تعطیل شده است.

سیدعبدالجواد موسوی (شاعر، روزنامه‌نگار و منتقد هنری) در یادداشتی در این باره نوشت: ««گیر داده‌اند به سروش صحت و باز آن‌طور که دوستان می‌گویند سروش صحت متهم است به روشنفکری و دوستان می‌خواهند به جای ایشان کسی مثل آقای یامین‌پور را جایگزین کنند که در زمره نیروهای ارزشی محسوب می‌شود.»

البته یامین‌پور خود این قضیه را انکار کرد و در توئیتی نوشت: «مزخرفه. من از طرفداران اجرای سروش هستم و پیگیر بودم که کتاب باز دوباره بره روی آنتن‌. تهیه کننده‌اش هم زنگ زد و گفت نمی دونم این دروغ رو کی رسانه‌ای کرد.»

حمدرضا خوشرو (مدیر شبکه نسیم) توضیحاتی در زمینه ادامه برنامه کتاب باز داد و لی نه چندان جدی و قاطع که بتوان به آن امیدی داشت، در باره سروش صحت هم گفت: «برنامه «کتاب باز» مجموعه‌ای از عناصر را دارد که مجری یکی از آن عناصر است. قطعا با همکاری تیم تولید و عناصر فعلی برنامه، بررسی و ارتقاء‌ها صورت خواهد گرفت» حال شاید منظور ایشان از بررسی و ارتقا برنامه حذف سوش صحت باشد، الله اعلم!

در کل این پرسش مطرح است چرا تلویزیون از اساس با برنامه‌هایی با محوریت فرهنگ و هنر زیاد سر سازگاری ندارد و تقریبا دیگر هیچ برنامه با محوریت هنری از سینما و موسیقی گرفته تا ادبیات و تجسمی وجود ندارد!

اوائل که پیمان جبلی رئیس سازمان صداوسیما شد بسیاری بر این عقیده بودند که تحولات مثبتی رخ خواهد داد، جبلی خود دانشگاهی و فرهنگی است و از دوره علی عسگری بسیار بهتر خواهد بود ولی هرچه زمان دارد می‌گذرد انگار خبری از آن تغییرات مثبت در راه نیست و حتی بدتر هم دارد می شود!

بهر روی هنر و ادبیات در دل و جان جامعه و مردم است حال چه صداوسیما به آن بپردازد و چه نپردازد، فقط در این میان صداوسیمایی ها عیار خود را نشان خواهند داد.