هزینه وزارت بهداشت برای آموزش پزشکی ته کشید
دکتر ابوالفضل باقری فرد، در یک نشست خبری به مناسبت دهه فجر انقلاب اسلامی، اظهار داشت که وزارت بهداشت دیگر توان افزایش ظرفیت پزشکی را ندارد و تاکنون هزینه‌ای برای افزایش ظرفیت پزشکی دریافت نکرده است.
معاون آموزشی وزارت بهداشت، بیان کرد که در حوزه پزشکی باید همزمان با توسعه کمی، توسعه کیفی نیز راهبردی باشد و نمی‌توان فقط به افزایش ظرفیت پزشکی توجه کرد و سایر حوزه‌های مرتبط مانند پرستاری و مامایی را نادیده گرفت. او تأکید کرد که رشد و توسعه رشته‌ها و ظرفیت‌های پزشکی باید به صورت متوازن و هماهنگ انجام شود.
وی افزود: وزارت بهداشت در دو سال اخیر تکلیف شورای عالی انقلاب فرهنگی مبنی بر افزایش 20 درصدی پزشکی و 15 درصدی دندانپزشکی را اجرا کرده است و بر همین اساس 4800 دانشجو پذیرش کرده ایم. حتی 800 دانشجو بیشتر از مصوبه پذیرش شده است.
باقری فرد اظهار داشت: طبق آن تکلیف قرار بود زیرساخت‌های افزایش ظرفیت تأمین شود اما دانشگاه‌های علوم پزشکی بسیار مشکل دارند و این زیرساخت‌ها تأمین نشدند.
وی تاکید کرد: اگر بر همین روال بودجه‌ای داده نشود وزارت بهداشت قادر نیست افزایش ظرفیت را ادامه دهد. آموزش زوری و اجباری امکان پذیر نیست. کسانی که تربیت می‌کنیم قرار است در آینده پشت فرمان سلامت بنشینند.
معاون آموزشی وزارت بهداشت گفت: ما در همین زمینه چندین مکاتبه داشته ایم و قرار است جلساتی هم داشته باشیم که تدبیری در این زمینه صورت گیرد. دانشگاه‌ها دو شیفت مهر و بهمن داشته اند دیگر شیفت سوم نمی‌توانیم تعریف کنیم.
به دلیل نبود زیرساخت دانشگاه‌های علوم پزشکی پارکینگ و سالن ورزشی را به کلاس بدل کرده اند
وی گفت: اکنون به دلیل نبود زیرساخت دانشگاه‌های علوم پزشکی پارکینگ و سالن ورزشی را به کلاس بدل کرده اند. طبق اساسنانه تشکیل دانشگاه علوم پزشکی به ازای هر دانشجوی پزشکی باید 5.6 تخت آموزشی وجود داشته باشد تا فراگیری دانشجو به مشکل برنخورد. اکنون با وجود 75 هزار تخت آموزشی و 70 هزار دانشجوی پزشکی این شاخص 1.2 است که به آموزش آسیب می‌زند.
باقری فرد افزود: وقتی در دانشگاه 100 دانشجو در یک کلاس باشد دیگر آموزش نیست و صرفاً استاد سخنرانی می‌کند و پرسش و پاسخی در کار نیست. نیاز یک مطلب است و توان هم مطلبی دیگر. وزارت بهداشت توان ادامه این روند را ندارد.
وی درباره خالی ماندن صندلی دستیاری در سه رشته طب اورژانس، بیهوشی و کودکان گفت: بخش عمده علت خالی ماندن ظرفیت این سه رشته مشکل نظام پرداخت به متخصصان این رشته‌ها است. وقتی درآمد کم باشد اقبال به آن رشته کمتر می‌شود.
معاون وزیر بهداشت گفت: تدابیری برای این موضوع اندیشیده شده از جمله تا حدی تعرفه افزایش پیدا کرده است و همچنین در رشته‌های فوق تخصصی تا حد زیادی مشکل خالی ماندن ظرفیت مرتفع شده است.
بخشی از ظرفیت خالی مانده دستیاری تخصصی با بومی گزینی و تکمیل ظرفیت، تکمیل شده است
وی افزود: درباره دستیاری تخصصی هم با بومی گزینی و تکمیل ظرفیت بخشی از ظرفیت خالی مانده تکمیل شده است. ضمن اینکه این کمبودها مربوط به سه چهار سال اخیر هستند. نکته دیگر اینکه دوره دستیاری دوره سختی است در همه دنیا هم سخت است. چون هم آموزش و هم درمان را در درون خود دارد.
باقری فرد گفت: قبل از دولت سیزدهم حق الزحمه دستیار 2 میلیون تومان بود که این میزان در دولت سیزدهم به 8 میلیون تومان برای دستیار مجرد و 11 میلیون تومان برای دستیار متاهل افزایش یافت. برای سال آینده هم قرار است به این مبالغ اضافه شود. ضمن اینکه در تلاش هستیم که کارانه دستیاران هم افزایش پیدا کند و در مجموع معیشت آنها بهبود یابد.
وی درباره میزان ظرفیت دستیاری و صندلی‌های خالی این دوره گفت: سال گذشته از میان 4 هزار و 600 ظرفیت پذیرش دستیاری 800 صندلی خالی ماند که این نسبت به پذیرش 3600 نفری سال قبل کمتر است. اگرچه هر یک صندلی دستیاری هم برای ما اهمیت دارد اما اینکه گفته می‌شود رشته‌های لوکس خالی مانده است اصلاً این طور نیست. رشته‌های لوکس دستیاری همه پر شده اند ضمن اینکه ما مدیریت کردیم که همه تقاضاها به سمت آن رشته‌ها نروند. تمهیداتی برای افزایش شرکت در آزمون دستیاری اندیشیده شده است.
معاون آموزشی وزارت بهداشت درباره میزان بودجه مورد نیاز برای افزایش ظرفیت پزشکی گفت: اینکه به پزشک در کشور نیاز داریم یک بحث است و اینکه امکان دسترسی به پزشک در همه جا وجود دارد بحث دیگری است. در اولین وهله باید شرایط ماندگاری پزشکان را فراهم کرد.
باید حداقل 5 همت (هزار میلیارد تومان) برای افزایش ظرفیت پرداخت می‌شد که حتی یک ریال هم دریافت نکردیم
وی افزود: سرانه تربیت دانشجوی پزشکی مشخص است و برای شروع به تحصیل یک دانشجوی پزشکی یک میلیارد تومان هزینه می‌شود. بابت 4800 دانشجوی پزشکی ناشی از افزایش ظرفیت، باید حداقل 5 همت (هزار میلیارد تومان) به وزارت بهداشت پرداخت می‌شد که حتی یک ریال هم دریافت نکردیم.
باقری فرد یادآور شد: اسم زیرساخت روی آن قرار دارد یعنی باید ابتدا ساخته شود و پس از آن افزایش ظرفیت صورت گیرد. نباید پول را زمانی بدهند که اول ظرفیت افزایش پیدا کند بعد به فکر زیر ساخت باشند. اگر همین الان هم این پول داده شود برای ایجاد زیرساخت‌ها کافی نیست. اکنون برخی از دانشجوها صندلی ندارند و روی کاغذ می‌نشینند. باید به این فکر کنند که این مبالغ صرف تربیت پزشکی می‌شود که قرار است در آینده مردم را درمان کند.
اجرای آزمون صلاحیت بالینی در پزشکی و دندانپزشکی
وی درباره آزمون‌های صلاحیت بالینی گفت: آزمون‌های طول دوره آموزش در علوم پزشکی آزمون‌های مهمی هستند اما آزمون‌های صلاحیت بالینی نیز اهمیت بیشتری دارند. ممکن است فردی تئوری به خوبی بلد باشد اما باید دید در امور پزشکی هم همانقدر ماهر است یا خیر. در رشته پزشکی سال‌ها است که آزمون صلاحیت بالینی برگزار می‌شود و از امسال هم آزمون صلاحیت بالینی در دندانپزشکی هم اجرا شده است.
معاون آموزشی وزارت بهداشت گفت: از امسال در آزمون‌های علوم پایه پزشکی و دندانپزشکی و آزمون پیش کارورزی صرفاً نمره آزمون مدنظر نیست و 40 درصد سوابق تحصیلی دانشجو در طول ترم هم در نمره آزمون موثر است. به این ترتیب حضور در کلاس و نمرات کلاسی هم در نمره آزمون دخیل هستند.
وی درباره پذیرش دانشجو بر اساس سهمیه‌های مختلف خاطرنشان کرد: افراد برای ورود به دانشگاه ممکن است سهمیه‌های مختلفی استفاده کنند اما در زمان آموزش هیچ فرقی میان فردی که با سهمیه آزاد آمده و یا با سهمیه منطقه محروم، وجود ندارد. هیچ نمره آزمون دانشگاهی برای افراد دارای سهمیه کاهش نمی‌یابد. اینکه فردی بیاید در دانشگاه و بی سواد برود ضعف آموزش است که این مساله برای ما بسیار حساس است.
باقری فرد اظهار داشت: بسیاری از دانشجویان ممکن است به دلایل خانوادگی، معیشتی و یا نقل و مکان با مشکلاتی مواجه شوند و در کمیسیون موارد خاص به آنها رسیدگی می‌شود. بسیار فکر می‌کنند مشکلات دانشجویانی که با سهمیه وارد شدند در آن کمیسیون بررسی می‌شود که اینطور نیست. ما چارچوب‌های علمی را برهم نمی زنیم.
وی با اشاره به لزوم شروع سلامت از مدارس، از پذیرش 350 نفر مراقب سلامت در دانشگاه فرهنگیان خبر داد و گفت: معلم بهداشت ها در سابق از رشته‌های مختلف انتخاب می‌شدند اما اکنون با تعریف مراقب سلامت تعداد 350 نفر بورسیه وزارت آموزش پرورش می‌شوند و در دانشگاه فرهنگیان با کوریکولوم یکسان آموزش می‌بینند و مسائل بهداشتی را به دانش آموزان آموزش می‌دهند. ضمن اینکه سایر معلم بهداشت ها با کوریکولوم یکسان توانمندسازی می‌شوند.
استقبال از جذب هیات علمی وزارت بهداشت
معاون وزیر بهداشت با اشاره به استقبال از جذب هیات علمی گفت: با اینکه در اخبار منفی می‌گویند همه دارند مهاجرت می‌کنند و کسی دیگر برای استادی دانشگاه نمی‌رود، شاهد هستیم که با اینکه دو روز است که فراخوان جذب هیات علمی وزارت بهداشت آغاز شده است تاکنون 2 هزار نفر در این فراخوان ثبت نام کرده اند. در فراخوان قبلی با یک هزار مجوز تعداد 6 هزار نفر ثبت نام کرده بودند. برای این دوره هم پیش بینی می‌کنیم که 6 برابر مجوز دریافتی ثبت نام کنند.
متاسفانه سازماندهی نخبگان انجام نشده است
وی درباره لزوم سازماندهی و ساماندهی نخبگان در وزارت بهداشت گفت: متاسفانه سازماندهی نخبگان انجام نشده است و نمی‌دانیم که برندگان المپیاد در سال‌های گذشته اکنون چه می‌کنند. این سازماندهی می‌تواند به ما کمک کند که نیازهای حوزه سلامت را با توجه به توان نخبگان برطرف کنیم.
موضوع ارائه تضامین برای دوره دستیاری تسهیل شده است
باقری فرد با اشاره به حساسیت دوره دستیاری گفت: موضوع اخذ تعهد و ضامن از پذیرفته شدگان دوره دستیاری در دو سال اخیر حل شده است. قبلاً باید افرادی را یا مبلغی را برای تضمین ارائه می‌کردند که اکنون با همکاری معاونت حقوقی این موضوع تسهیل شده است و اگر فردی هیچ کس را هم نداشته باشد امکان تضمین به روش‌هایی که تسهیل شده فراهم شده است. ضمن اینکه نمی‌توان دوره دستیاری را بدون تضمین ارائه کرد اما برای حل مساله می‌توانند به حوزه حقوقی مراجعه کنند.
وی درباره نظرات برخی داوطلبان آزمون دکتری تخصصی درباره اعلام دوباره کارنامه گفت: این مساله در حال بررسی است و ممکن است برای داوطلبان معدودی این مساله بوجود آمده است که قابل رسیدگی است و موضوعی عمومی نیست.
معاون آموزشی وزارت بهداشت درباره نسبت استاد به دانشجو در دانشگاه‌های علوم پزشکی گفت: 22 هزار عضو هیات علمی در دانشگاه‌های علوم پزشکی داریم که از این میان 6 هزار نفر تعهدات و قراردادی هستند و 16 هزار نفر نیز پیمانی هستند. اساتید تعهدات و قراردادی هر وقت تعهدشان به پایان برسد می‌توانند بروند بنابراین نمی‌توان آن را به حساب آورد.
سازمان امور اداری استخدامی به وزارت بهداشت مجوز استخدام هیات علمی نمی‌دهد
وی افزود: بر اساس اساسنامه مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی هر 100 دانشجوی پزشکی باید 24 استاد داشته باشند. حال حساب کنید که برای 75 هزار دانشجوی پزشکی فعلی و 22 هزار عضو هیات علمی چه میزان کمبود وجود دارد. ضمن اینکه با افزایش ظرفیت صورت گرفته استاد کافی برای کلاس‌های 50 نفره هم وجود ندارد. ضمن اینکه نیاز داریم و علاقمند هم داریم اما سازمان امور اداری استخدامی به وزارت بهداشت مجوز استخدام هیات علمی نمی‌دهد.
باقری فرد گفت: در حال حاضر 300 بیمارستان آموزشی در کشور داریم که به هر دانشجوی پزشکی 1.2 تخت آموزشی می‌رسد که این کمبود قطعاً در آموزش پزشکی موثر است. دانشجو وارد بیمارستان می‌شود اما دور یک تخت 40 دانشجو می‌ایستد و هیچ آموزش چهره به چهره درستی نمی بیند.
وی گفت: حتی بین المللی سازی آموزش پزشکی هم تحت تاثیر افزایش ظرفیت قرار گرفته است. اکنون 8 هزار دانشجو از 50 کشور در دانشگاه‌های داخل کشور تحصیل می‌کنند و اگر افزایش ظرفیت، زیرساخت کافی برای دانشجویان داخلی وجود نداشته باشد بعد از اینکه به مرحله آموزش در بالین برسند این کمبودها خود را نشان می‌دهد و بر پذیرش دانشجو تاثیر می‌گذارد.