هشدارهای صریحی که درباره آثار اقتصادی مالیات ارزش افزوده، جدی گرفته نشد / قیمت برنج ایرانی جهش کرد؛ مالیات جدید برنج خارجی حذف شد
در حالی که در دی ماه و همزمان با اعمال قانون مالیات ارزش افزوده جدید، هشدارهای جدی درباره تبعات این عوارض روی محصولاتی مانند برنج مطرح شده بود، حالا بعد از افزایش جهشی قیمت برنج، اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده برای اقلام خوراکی منتفی شد.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، در یکی دو ماه اخیر شاهد افزایش جهش قیمت برنج بودیم. برخی در دولت موضوع خشک سالی را به عنوان دلیل اصلی گران شدن شوک گونه قیمت برنج مطرح کردند. از سوی دیگر برخی از کارشناسان مباحث مربوط به حذف ارز ترجیحی در بودجه 1401 و همچنین موضوع قیمتهای نسبی را از جمله علل اصلی شوک در قیمت برنج به عنوان مهمترین کالای مصرفی سفره مردم برآورد کرده‌اند.
این درحالی است که در اواسط دی ماه و قبل از شروع موج افزایش قیمت در برنج و... هشدارهای صریحی در خصوص آثار اجرای "قانون جدید مالیات ارزش افزوده" مطرح شده بود. گفتنی است، مالیات بر ارزش افزوده «مالیات غیر مستقیمی» است که مصرف‌کننده (خریدار) آن را به همراه بهای خرید کالا یا خدمات می‌پردازد و دریافت کننده (فروشنده) موظف است مقدار مالیات دریافتی را به خزانه دولت واریز کند. این نوع مالیات به تمامی خدمات و کالاهایی تعلق می‌گیرد که در برابر پول در داخل کشور داد و ستد می‌شوند، مگر آنکه در قانون برای آن تخفیف‌هایی در نظر گرفته باشند که کالاهای صادراتی از این مالیات معاف هستند.
لازم به ذکر است، قانون جدید مالیات بر ارزش افزوده در 57 ماده بعد از تصویب در مجلس شورای اسلامی در تیر ماه، توسط محمد باقر قالیباف به حسن روحانی رئیس جمهور وقت برای اجرا ابلاغ شده بود. این درحالی است که تاریخ اجرای این قانون 13 دی ماه اعلام شده بود. بر این اساس قرار بود از اقلام خوراکی زیر مالیات و عوارض ارزش افزوده با نرخ استاندارد 9 % وصول شود،
کلیه محصولات کشاورزی فرآوری نشده مشتمل بر محصولات خام زراعی و باغی، گیاهان دارویی، محصولات مرتعی، محصولات جنگل (از جمله چوب خام)، محصولات گلخانه (از جمله سبزی، صیفی، گل و گیاه و انواع قارچ)
تبصره - فعالیت های مربوط به مراحل بسته بندی، انبارداری و نگهداری محصول در دمای مناسب در سردخانه، انجماد محصول (شامل سردخانه)، پاک کردن، درجه بندی، بوجاری بذور، پوست گیری مانند شالی‌کوبی، شستشو، تمیزکاری، تفکیک، همگن سازی، خشک کردن انواع محصولات مانند چای، کشمش و خرما با روشهای مختلف، تفت دادن، مانند پخت نخود و پنبه پاک کنی، فرآوری محصولات کشاورزی محسوب نمی‌شود. ارائه خدمات مزبور به محصولات کشاورزی مشمول مالیات و عوارض فروش نیست.
1-5 - شیر، پنیر و ماست
2-5 - تخم ماکیان
3-5- آرد و نان
4-5 - انواع گوشت و فرآورده های گوشتی مطابق با فهرستی که هر سال وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تا پایان دی ماه برای اجرا در سال بعد به این سازمان ارسال می‌کند.
5-5 - برنج، حبوبات، سویا و پروتئین سویا
6-5 - انواع روغن‌های خوراکی، اعم از گیاهی و حیوانی
7-5 - شیر خشک مخصوص تغذیه کودکان
8-5- تخم مرغ نطفه دار و تبدیل آن به جوجه یک روزه
قانون جدید مالیات ارزش افزوده چه کالاهایی را گران کرد؟ افزایش 10 درصدی هزینه واردات برنج و روغن از 13 دی / جزئیات بخشنامه جدید سازمان امور مالیاتی + سندگفتنی است، در همین راستا اخیرا اعلام شد، در جلسه شورای‌عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا که پنجشنبه‌شب 5 اسفند ماه با حضور سران سه قوه و به‌ریاست آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور برگزار شد، اعضا چند موضوع مهم اقتصادی کشور را بررسی و درباره آنها تصمیم‌گیری کردند. بر اساس یکی از مصوبات این جلسه، اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده در مورد اقلام خوراکی و کالاهای سفره خانواده (برنج و...) منتفی شد. شورای‌عالی هماهنگی اقتصادی سران با هدف جلوگیری از افزایش قیمت مواد غذایی و تحمیل هزینه بیشتر به سبد خانوارهای کم‌درآمد و دهک‌های پایین این تصمیم را گرفت.
حالا سوالی که برای مردم مطرح شده این است که با لغو این قانون قیمتها به سطوح قبلی باز خواهند گشت یا خیر؟ آیا بهتر نبود این تصمیم قبل از اجرایی شدن ابعاد مختلف قانون مالیات بر ارزش افزوده در دی ماه اتخاذ میشد تا آثار تورمی کمتری برای سفره مردم در روزهای پایان سال داشته باشد؟