وام مسکن مردم را خانه دار می کند؟
وام مسکن یکی از اهرم‌ها برای کمک به خانه‌دار شدن مردم است. دولت طی ماه‌های اخیر انواع متنوعی از وام‌ها را برای خرید مسکن تعریف کرده است اما با توجه به روند رشد قیمت مسکن، این وام‌ها کفاف خرید یک واحد مسکونی را می‌دهند؟ متقاضیان واقعی بازار مسکن این سوال را تکرار می‌کنند که با هرکدام از وام‌های تعریف‌شده چند متر خانه می‌توان خرید؟
افزایش قیمت مسکن در چند سال گذشته همگام با تورم فزاینده، کاهش قدرت خرید را برای متقاضیان این حوزه به بار آورده است. در این میان دولت برای بهبود وضعیت بازار مسکن و کمک به افزایش جریان خرید و فروش، همواره اقدام به اعطای تسهیلات کمک هزینه خرید مسکن یا همان وام مسکن می‌کند.
در سال جاری هم چهار نوع وام خرید مسکن برای متقاضیان تهرانی معرفی شده است؛ اما مبلغ این وام‌ها چقدر است و با توجه به متوسط قیمت مسکن که از سوی بانک مرکزی منتشر شده با این وام‌ها چند متر خانه می‌توان خرید؟
انواع وام‌های خرید مسکن
وام‌های اعطایی برای خرید مسکن چهار نوع دارد و هر کدام دارای سود و مهلت بازپرداخت متفاوتی هستند.
وام فرزندآوری
مبلغ این وام 200 میلیون تومان است و به کسانی داده می‌شود که فرزند سوم آنها بعد از سال 1399 متولد شده باشد. این وام بدون بهره است و بازپرداختی 20 ساله دارد. با توجه به اینکه آخرین متوسط قیمتی مسکن در شهر تهران از سوی بانک مرکزی 46 میلیون و 700 هزار تومان اعلام شده، با وام مسکن فرزندآوری تنها می‌توان چهار متر خانه خرید!
وام خرید ملک سامان
مبلغ این وام یک میلیارد و 500 میلیون تومان برای خرید و 500 میلیون تومان برای جعاله در نظر گرفته شده است. سود آن 18 درصد و بازپرداخت آن پنج ساله تعیین شده است.
دریافت این وام مراحل دشواری دارد و با توجه به نسبت مبلغ آن به مدت بازپرداخت، همه افراد توانایی پرداخت قسط‌های ماهانه آن را ندارند. با این وام می‌توان در شهر تهران یک خانه 46 متری خرید.
برای دریافت این وام باید مدتی پول را سپرده‌گذاری و در ازای آن اوراق دریافت کرد. زوجین تهرانی تا 400 میلیون تومان وام خرید و 80 میلیون تومان جعاله که در مجموع می‌شود 480 میلیون تومان می‌توانند دریافت کنند. این عدد برای مجردهای پایتخت به 280 میلیون تومان کاهش می‌یابد. سود این وام 17/5 درصد برآورد شده و با توجه به مبلغی که باید برای خرید اوراق کنار گذاشت نرخ سود واقعی آن بیشتر است.
بر این اساس زوجین تهرانی می‌توانند با وام 480 میلیون تومانی اندکی بیشتر از 10 متر خانه خریداری کنند. این قدرت خرید در مجردهای تهرانی بسیار کمتر است؛ به نحوی که قدرت خرید وام مجردها تنها به 6 متر خانه می‌رسد!
وام مسکن یکم زوجین
مبلغ این وام 160 میلیون تومان و بازپرداختی 12 ساله دارد؛ سود آن نیز هشت درصد تعیین شده است. با این میزان وام نیز می‌توان سه متر و نیم خانه در تهران با توجه به متوسط قیمت 46 میلیون و 500 هزار تومانی (شهر تهران) خرید.
وام مسکن جوانان
این وام نیز دو میلیارد تومان تعیین شده اما شرایط سپرده‌گذاری آن چند سال طول می‌کشد و برای متقاضی به صرفه نیست. نرخ بهره این وام نیز 9 درصد و بازپرداختی 15 ساله دارد. با این وام نیز همانند وام خرید ملک سامان می‌توان 46 متر خانه در تهران خرید اما این قدرت خرید ممکن است تا زمان دریافت وام کاهش زیادی داشته باشد. چرا که در ابتدا اقساط در قالب سپرده‌گذاری پرداخت می‌شوند و سپس این وام پرداخت خواهد شد که با توجه به تورم ملک در ایران دریافت این وام چندان منطقی به نظر نمی‌رسد.
وام‌ها می‌توانند وضعیت بازار مسکن را بهبود دهند؟
وام‌های مسکن یا با مبلغ کمی ارائه می‌شوند که با آنها حتی یک خانه نقلی هم در شهر تهران نمی‌توان خرید و یا اگر مبلغ بالایی داشته باشند اقساط آن به شدت بالا می‌رود که بازپرداخت آن برای همه اقشار میسر نیست.
از طرفی دیگر وام‌هایی با مبلغ بالا گاهی اوقات آن‌قدر مراحل دریافت دشواری دارند که متقاضیان از دریافت آن پشیمان می‌شوند. بنابراین این وام‌ها نیز نمی‌توانند محرکی باشند تا وضعیت نابسامان بازار مسکن وضعیتی بهتر پیدا کند.