وجوب شرعی دفاع همه مسلمانان از مردم لبنان و حزب‌الله
براساس پیام امروز رهبر معظم انقلاب اسلامی، دفاع همه مسلمانان از مردم لبنان و حزب‌الله یک «فرض» یعنی واجب شرعی بوده و الزامی است.
به گزارش ایسنا، پس از جنایات رژیم صهیونیستی در لبنان و کشتار مردم غیرنظامی در ضاحیه در روز گذشته، رهبر معظم انقلاب پیامی صادر کرده و تاکید کردند که «جنایتکاران صهیونیست بدانند که بسیار کوچکتر از آنند که به ساخت مستحکم حزب‌الله لبنان صدمه مهمی وارد کنند. همه نیروی مقاومت منطقه در کنار حزب‌الله و پشتیبان آن است. سرنوشت این منطقه را نیروهای مقاومت و در رأس آنان حزب‌الله سرافراز رقم خواهد زد.»
ایشان در بخش دیگری از این پیام بیان کردند:«بر همه مسلمانان فرض است که با امکانات خود در کنار مردم لبنان و حزب‌الله سرافراز بایستند و در رویارویی با رژیم غاصب و ظالم و خبیث آن را یاری کنند.»
«فرض» در فقه شیعه چه معنایی دارد؟
اگر چه معنای «فرض» و «واجب» شباهتی به هم دارند، اما این دو تفاوت معنایی نیز دارند.
سیدعلی اکبر قرشی از علمای شیعه در کتاب قاموس قرآن که واژگان قرآنی را معنا کرده، آورده است که «فرض و واجب در موارد متعددی، بویژه اگر جداگانه (نه با هم) استعمال و استفاده شوند، به معنای قطع و تعیین است،[1] و معنای اصطلاحی آن روشن است که به معنای واجب بودن متعلق‌شان است.»
وی در این اثر خود می‌افزاید:«اما بین این دو فرقی در برخی از کتاب‌های لغت ذکر شده است: فرق فرض و واجب این است که فرض با جعل جاعل است، ولی «واجب» احتمال دارد بدون جعل باشد (و یک حکم عقلی باشد) مثل وجوب شکر مُنعم،[2] که از احکام عقلی است، بنابراین نسبتشان عموم و خصوص مطلق است،[3] به این معنا که هر فرضی، واجب است ولی هر واجبی، فرض (به معنای جعل شارع) نیست.»
معنای فرض در بین اهل سنت چیست؟
در دیدگاه اهل سنت هم تفاوت‌هایی در تعریف فرض و واجب وجود دارد که عبارت‌اند از:
- فعلی که طلب الزامی آن با دلیل قطعی ثابت شود «فرض» نامیده می شود و فعلی که طلب الزامی آن به دلیل ظنی معتبر ثابت گردد «واجب» محسوب می شود.
- مطابق این تعریف «فرض» مترادف با ضروری دین و «واجب» مترادف با غیر ضروری دین است.
- آن چه با قرآن ثابت شده، فرض است و آن چه با حدیث و اجماع و عقل ثابت شده «واجب» نام دارد.
- بعضی نیز گفته اند: طلب الزامی اگر مؤکد باشد و اهمیت فراوانی داشته باشد نام آن فرض است و گرنه به آن واجب می‌گویند.
- فرض در واجباتی است که وجوب آن با حکم شارع است، ولی «واجب» اعم از آن است و به واجباتی نظیر شکر منعم که وجوبش از طریق عقل به اثبات رسیده نیز اطلاق می‌شود.
بنابراین طبق فقه شیعه و اهل سنت، «فرض» یک ضرورت دینی است که انجام آن بر مسلمانان واجب است. آیت الله سید علی خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب هم در پیام خویش بر فرض‌بودن دفاع همه مسلمانان از مردم لبنان و حزب الله تاکید کردند. یعنی برای همه مسلمانان ضرورت دارد که با هر امکاناتی که دارند از مردم لبنان در برابر جنایات صهیونست‌ها دفاع کنند. خطاب رهبری هم به همه مسلمانان از هر کشور و مذهبی بود زیرا اسرائیل دشمن همه مسلمانان است و پس از ارتکاب جنایت و نسل‌کشی در بین مسلمانان اهل سنت در غزه، به سراغ شیعیان حزب‌الله رفته است.
هدف این رژیم کشتار مسلمانان و نابودی امکانات آنهاست تا بتواند به حیات جعلی خود ادامه دهد. کشتار حدود 41 هزار نفر از مردم غزه، ترور رهبران حماس و حزب‌الله از جمله اسماعیل هنیه و سیدحسن نصرالله بخشی از جنایات اسرائیل در یکسال گذشته بوده است. راه مقابله با این رژیم نیز وحدت و اتحاد مسلمانان و حمایت از مردم درگیر جنگ با صهیونیست‌هاست.
[1]. قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، ج5، ص 161، دار الکتب الاسلامیه، تهران، 1412 ق. [2]. یعنی عقل حکم می‌کند: باید از کسی که به انسان نعمت داده است تشکر و شکر گزاری کرد. [3]. قاموس قرآن، ج2، ص 162.