وقتی تمام ناشدنی ها، می شود..
به گواه مهری قدیمی که در منطقه‌ی «چغامیش» در استان خوزستان کشف‌شده؛ دریانوردی در ایران سابقه‌ای به درازای چندین هزار سال دارد. این مهر که تصویر یک کشتی را باسرنشینان آن نشان می‌دهد تنها یکی از مواردی است که بر این موضوع صحه می‌گذارد. کتیبه داریوش هخامنشی که در زمان حفر کانال جدید سوئز کشف شد نیز گواه دیگری بر این مدعا است.
این نشانه‌ها را می‌توان در ادوار مختلف تاریخی جستجو کرد؛ از ساخت و خرید کشتی‌ها و قایق‌های جنگی در دوران ساسانی گرفته تا ناوگان‌هایی که برای مطالعات استراتژیک در زمان افشاریه مأمور کشف و بررسی سواحل همسایه می‌شدند. این سابقه‌ی تاریخی نشان از قدمت صنعت کشتی‌سازی در ایران دارد.
صنعت کشتی‌سازی در ایران با صنایعی همچون نفت، گاز و پتروشیمی گره‌خورده که بخش اصلی اقتصاد کشورمان را شکل می‌دهد؛ همچنین مرزهای طولانی آبی کشور در شمال و جنوب در کنار وابسته بودن صنایع جانبی بسیار به صنعت کشتی‌سازی و بالا بودن ظرفیت اشتغال در این صنعت، کشتی‌سازی را به صنعتی استراتژیک برای کشور بدل ساخته؛ ازاین‌روست اتفاق‌ها، موفقیت‌ها و پویایی این صنعت بسیار حائز اهمیت است.
در آستانه‌ی سال جدید با «عماد بحری» _یکی از فعالان صنعت دریایی کشور_ در خصوص اتفاق‌ها و عوامل مؤثر در پویایی این صنعت گفتگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
در سالی که پشت سر نهادیم چه اتفاق‌های شاخصی در صنعت دریایی کشورمان به وقوع پیوست؟
در سال گذشته اتفاق‌های مهم، استراتژیک و تعیین‌کننده‌ای در صنعت دریایی کشور اتفاق افتاد؛ در این خصوص می‌توان به تعمیر اولین سکوی حفاری، اولین تانکر افراماکس، اولین تانکر سوئز ماکس و اولین ابر نفت‌کش ایرانی در داخل کشور اشاره کرد. تغییر ادبیات تعمیر کشتی در داخل کشور یکی از مهم‌ترین مواردی است که نمی‌توان به‌سادگی از کنارش گذشت به شکلی که واحد تأخیر در اجرای کار تعمیرات از ماه و گهگاه چندین ماه، به‌روز و در بعضی مواقع به ساعت تغییر نمود و از سویی توانایی مهندسان داخلی در تعمیر شناورهای غول‌پیکر باعث شد وابستگی کشورمان به شیپ یاردهای خارجی قطع شود و صرفه‌جویی ارزی قابل‌توجهی نیز پدید آید.
در حال حاضر چه تعمیراتی بر روی شناورها انجام می‌شود؟
عمده تعمیراتی که روی شناورها انجام می‌گیرد عبارت است از رنگ و سند بلاست بدنه، تعویض ورق، اورهال موتور اصلی، اورهال الکتروموتورها، اورهال ژنراتور اصلی، پایپینگ، سرویس ولوها در هر سایز و مدلی و... اما اگر بخواهم این سؤال را به شکل کلی پاسخ بدهم؛ باید گفت که امروز ما قادر به انجام تمامی مراحل تعمیرات شناورها در هر سایز و کلاسی در داخل کشور هستیم به شکلی که شناورها پس از تعمیرات در داخل کشور نیاز به هیچ‌گونه پهلوگیری در شیپ یاردهای خارجی ندارند.
در سال 98 چه تعمیراتی برای اولین بار در کشور انجام شد؟
تعمیر سیستم جکینگ سکوهای خود بالابر ازنظر الایمنت، گیربکس، موتورهای هیدرولیکی و الکترونیکی همچنین تعمیر سیستم رانش و اورهال کامل ژنراتورهای دریایی برای نخستین بار در کشور انجام شد. اورهال کامل موتورهای دریایی با توان بسیار بالا مثل موتور سوپر تانکرها و سوئز ماکس‌ها نیز از دیگر مواردی است که می‌توان به آن اشاره کرد.
کیفیت و قیمت خدماتی که در داخل کشور انجام می‌شود در مقایسه با خارج کشور چگونه است؟
در صنعت دریایی کیفیت را مؤسسات رده‌بندی با نظارت دقیق تعیین می‌کنند؛ و به دلیل قوانین یکسانی که بر این نظارت‌ها حاکم است، کیفیت نمی‌تواند تفاوت چندانی داشته باشد. در خصوص قیمت نیز تعرفه خدمات بسیار مطلوب و رقابتی نسبت به شیب یاردهای منطقه تعیین‌شده است.
اثرات شرایط تحریم را در صنعت کشتی‌سازی چگونه ارزیابی می‌کنید؟
تحریم‌ها با همه‌ی مشکلاتی که برای صنایع کشور در خصوص تأمین قطعات و برخی خدمات خاص ایجاد کرده اما اثرات مثبتی را نیز به دنبال داشته که در مورد صنعت دریایی کشور می‌توان به استفاده‌ی بهینه‌تر از زیرساخت‌های صنعتی دریایی کشور جهت ساخت و تعمیر شناورها به‌خصوص در حوزه‌ی شناورهای اقیانوس‌پیما، تکمیل زیرساخت صنایع دریایی، تکمیل زیرساخت‌های مرتبط با رده‌بندی شناورها و نیز زیرساخت‌های صنعتی در حوزه‌ی تأمین قطعات و لوازم‌یدکی اشاره کرد.
به نظر شما چه عواملی در پویایی و موفقیت صنعت دریایی کشور در سال گذشته دخیل بوده است؟
در ابتدا باید بابت این پرسش از شما تشکر کنم چراکه این پرسش مرا واداشت تا در این مجال کوتاه در ازی گفتگو راجع به آهن و فولاد و اعداد و ارقام و مشخصات فنی از عشق حرف بزنم؛ چراکه کسب این موفقیت‌ها بدون عشق ممکن نبود. پس اجازه می‌خواهم تا افرادی را به شما معرفی کنم که تعهد، تخصص و عشق را در هم آمیختند و قابلیتی جدید را به ایران عزیز هدیه کردند. ترتیبی را در نام بردن از این افراد رعایت نمی‌کنم زیرا وزن دهی و اولویت‌بندی هر جا که صحبت از اراده، ریسک‌پذیری، توجه و عشق به این آب‌وخاک باشد، جایی ندارد. کاپیتان «نصرالله سردشتی» و دکتر «حمید رضاییان اصل» دو مدیر نام‌آشنا در صنعت دریایی کشور با آگاهی از همه مخاطرات و احتمالات خطا و خطر (هم خطرات فنی و هم خطرات ایمنی) چند دهه سابقه درخشان مدیریتی را بر کف دست گذاشته و مصمم چون کوه دماوند دل به دریای مخاطرات زدند و سربلند به ساحل امن خودباوری گام نهادند.
در این میان نمی‌توان نقش استاندار هرمزگان را نادیده شمرد. وی با پیگیری و اراده‌ای مثال‌زدنی تمام ظرفیت‌های سیاسی و حاکمیتی را به کار گرفتند و با برگزاری جلسات متعدد با عوامل مرتبط با این حوزه سبب تسریع این اتفاق‌های مهم و غرورآفرین شدند.
اگر تمام این گفت و گو هم به تومار نامه‌ی قدردانی تبدیل بشود، بشود چراکه ناچارم مراتب قدردانی و تشکرم را نسبت به 5 گروه مدیریتی دیگر نیز ابراز دارم. نخست مجموعه مدیران و کارشناسان سازمان گسترش در همه حوزه‌ها خصوصا در حوزه توسعه صنایع دریایی که در شرایط سخت مالی حال حاضر سازمان، با پیگیری شبانه‌روزی نه‌تنها در انجام پروژه‌ها بلکه در تأمین مالی جهت رفع نواقص و مجهز کردن شیپ یارد ذره‌ای دریغ نکرده و نمی‌کنند. دوم، تیم سابق و فعلی دبیرخانه شورای عالی صنایع دریایی به‌خصوص مهندس «سید مرندی» که همواره پیگیر و آماده کمک‌رسانی بودند.
سوم، تیم سازمان بنادر و دریانوردی و البته شرکت هدایت کشتی و مدیران منطقه ویژه اقتصادی کشتی‌سازی خلیج‌فارس که جابجایی، هدایت و راهنمایی کشتی‌ها را به حوض خشک جهت انجام تعمیرات به عهده داشتند. نوبتی هم باشد نوبت تیم‌هایی است که اراده بالقوه حاکمیت را بالفعل کرده و ناممکن‌ها را ممکن نمودند. تیم فنی و مجموعه‌های مدیریت کشتی، بازرسان و کارکنان کشتی‌ها تحت مدیریت مهندس جبل عاملی که هرگز در نقش کارفرما نبودند و پا به‌پای تیم اجرایی در کشتی‌سازی شبانه‌روز تلاش کرده و دلسوزانه هم به روند پروژه‌ها نظارت کردند و هم تجربه‌های گران‌قدر خود که از شیپ یاردهای خارجی کسب نموده بودند را در اختیار مهندسان جوان ایرانی قراردادند. بی‌شک همکاری تیم‌های اجرایی و فنی شیپ یارد، پشتیبانی، ایمنی، مالی، بازاریابی، برنامه‌ریزی، حراست و حفاظت و... در کنار هم این خودباوری را به سرانجام رساند. در این میان نباید از نقش مدیران پروژه‌ها غافل ماند؛ افرادی با اراده‌ی فولادی که علیرغم جوانی و گمنامی در کار خود حرفه‌ای‌ترین هستند. مدیرانی جاهد، خادم، امین و صبور که در ساعت تعیین‌شده و روتین در ابتدای صبح به کارخانه وارد می‌شدند و تا پاسی از شب هنوز درگیر کارهای اجرایی بودند. این افراد انبوهی از سختی‌ها و ناملایمات را پشت سر نهادند تا کشورمان امروز بر خود ببالد. برترین درودهای خداوند نثار این جوانان و خانواده‌های صبور و شکورشان باد.
این موفقیت‌ها مرهون تلاش‌ها و ازخودگذشتگی افراد دیگری نیز هست. گروهی که متأسفانه همیشه فراموش می‌شوند. گمنام‌اند و به چشم نمی‌آیند اما هسته اصلی در انجام کارها هستند. منظورم مهندسان، تکنیسین‌ها و کارگران پیمانکار دست‌دوم است که علیرغم شرایط دشوار کاری با ازخودگذشتگی فعل توانستن را صرف می‌کنند. گفتن از این افراد ساده نیست و در چند جمله نمی‌توان خلاصه کرد؛ کار کردن در مکان‌هایی که حتی ماندن در آن برای افراد عادی میسر نیست را چگونه می‌توان با کلمات توصیف کرد. اگر تاب آوردن در گرمای بی‌امان و شرجی در خن کشتی، روی عرشه و گوشه و کنار شناور را در کنار خستگی بگذاریم بلکه بتوانیم گوشه‌ای از سختی کار این افراد را توصیف کنیم. افرادی قانع، کم‌توقع و زحمت‌کش که امروز تعدادشان از مرز 1000 نفر گذشته و باید بر دستان پینه‌بسته‌ی تک‌تک آن‌ها بوسه زد.
البته هنوز هم افرادی هستند که نباید از قلم بیافتند کسانی همچون دکتر جمال‌زاده، مهندس وفاپور، مهندس مقدمی فرد، مدیران قرارگاه خاتم و مهندس پارسا پور به همراه مجموعه بزرگ مدیران و کارشناسانی که زمانی به توان مهندسی و تخصص داخلی اعتماد کردند که هیچ سابقه‌ای برای درای داک وجود نداشت و حاصل همین موفقیت‌هایی است که امروز با غرور از آن‌ها حرف می‌زنیم.
پس شما معتقدید که جادوی عشق، صنعت کشتی‌سازی را امروز به این نقطه رسانده است؟
بله من به این موضوع کاملا ایمان‌دارم نه در این مورد بلکه در هرکجا که عوامل درگیر با مهر و عشق در قالب یک تیم یکدیگر را بپذیرند و با یکدلی تلاش کنند بی‌شک استعداد ایرانی به منصه ظهور خواهد رسید و باعث افتخار خواهد شد. ای‌کاش همه‌ی ما در همه امور عشق را سرلوحه قرار دهیم، اختلاف‌ها را کنار بزنیم و با احترام گذاشتن به توانمندی‌های یکدیگر تنها به یک هدف مشترک که همانا پیشرفت ایران و ایرانی است فکر کنیم.
سخن پایانی...
در پایان به‌عنوان یک جوان ایرانی که در صنعت دریایی فعال است بار دیگر به‌نوبه خود دست تمام افرادی که نام‌برده شد و یا به سهو از قلم افتاد را می‌فشارم و ضمن تبریک این موفقیت‌ها، برای یکایک آن‌ها آرزوی توفیق و سربلندی دارم.
انتهای پیام
