پرسپولیس در مقابل لیگ سرمایه‌داران

مرحله یک‌چهارم نهایی رقابت‌های لیگ قهرمانان آسیا در فصل 2021 قرعه‌کشی و مشخص شد که پرسپولیس، تنها نماینده ایران در این رقابت‌ها، باید به مصاف الهلال عربستان برود. الهلال همان تیمی است که در مرحله قبلی موفق شده از سد استقلال، دیگر تیم مطرح ایرانی، عبور کند. با این حال تفاوت بازی پرسپولیس با الهلال در مقایسه با دیدار استقلال با این تیم عربستانی، مربوط به محل برگزاری این دیدار است. از آنجا که تیم‌های ایرانی در آسیا حق میزبانی از رقبای عربستانی را ندارند، استقلال مجبور شد امارات را به‌عنوان محل دیدارش با الهلال انتخاب کند. ورزشگاه زعبیل امارات اما برای استقلالی‌ها کارگر نیفتاد و آنها علاوه بر اشتباهات فردی، اسیر قدرت بازیکنان خارجی و گران‌قیمت الهلال شدند.

حالا پرسپولیس باید در حالی به مصاف الهلال برود که درست مثل استقلال، بازیکن خارجی باکیفیتی در ترکیب ندارد و از آن بدتر اینکه باید با این رقیب در خاک عربستان روبه‌رو شود. طبیعی است که علاوه بر داشتن ستاره‌های گران‌قیمت، الهلال از حق میزبانی که در لابی با مسئولان کنفدراسیون فوتبال آسیا به دست آورده هم استفاده می‌کند. این دو مورد حالا سوژه‌ای برای مسئولان باشگاه پرسپولیس شده تا از طریق آن، علیه مسئولان ورزش و به‌ویژه مسئولان فدراسیون فوتبال ایران جبهه بگیرند. موضوع عدم میزبانی پرسپولیس در آسیا آن‌هم قریب به 900 روز، به اندازه کافی آزاردهنده است و به خوبی ضعف مدیران و مسئولان ورزش ایران در این زمینه را نشان می‌دهد؛ با این حال، وضع قانون عدم خرید بازیکن خارجی، موضوعی است که حالا بیش از هر زمان دیگری پرسپولیس را آزار می‌دهد.

سال گذشته وزارت ورزش در تصمیمی نسنجیده ابلاغ کرد که هیچ تیم باشگاهی حق خرید بازیکن و مربی خارجی جدید را ندارد. وزارت ورزش دلیل چنین تصمیمی را جلوگیری از آبروریزی بیشتر در مجامع بین‌المللی توصیف کرد؛ چون هر روز پرونده شکایتی از باشگاه‌های ایرانی در فیفا رو می‌شد و بالارفتن نرخ ارز، ضررهای سنگینی را به باشگاه‌های ایرانی به‌ویژه دو باشگاه پرسپولیس و استقلال وارد می‌کرد. وزارت ورزش در شرایطی چنین تصمیم بحث‌برانگیزی را گرفت که خودش اعضای هیئت‌مدیره دو باشگاه مطرح استقلال و پرسپولیس را تعیین می‌کند و طبیعتا اگر گلایه‌ای در این زمینه و آبروریزی مدیریتی در این میان رقم می‌خورد، متوجه تصمیمات وزارت و البته شخص وزیر ورزش وقت بود.

به هر روی این قانون امسال با چند بند و تبصره برداشته و اعلام شد تیم‌های ایرانی حق خرید بازیکن و مربی خارجی دارند به شرط آنکه بدهی و پرونده باز در فیفا نداشته باشند. نهایتا آن شد که به همه تیم‌های لیگ برتر اجازه خرید بازیکن و مربی خارجی داده شد به غیر از پرسپولیس. این باشگاه با پرونده شکایت گابریل کالدرون، مربی سابقش، روبه‌رو بود و چون پرونده در زمان صدور رأی بود، فدراسیون فوتبال مانع از این شد که پرسپولیس بازیکن خارجی بخرد. با این وجود، پیش از بسته‌شدن پنجره نقل و انتقالات پرسپولیس، یحیی گل‌محمدی از یک سو و مسئولان باشگاه پرسپولیس از سوی دیگر، در مکاتبه با مسئولان فدراسیون فوتبال خواستند به این باشگاه حداقل اجازه خرید یک بازیکن خارجی داده شود تا در رقابت‌های لیگ قهرمانان آسیا، با قدرت بیشتری به میدان بروند. این درخواست باشگاه پرسپولیس اما برای چندمین بار با پاسخ منفی مسئولان فدراسیون فوتبال ایران همراه شد تا اینکه نهایتا هفته گذشته به‌طور رسمی پنجره نقل و انتقالات پرسپولیس بسته شد. مسئولان باشگاه پرسپولیس حالا که با تیم پرمهره و پرستاره الهلال عربستان در لیگ قهرمانان آسیا روبه‌رو شده‌اند، به‌شدت از تصمیم مسئولان فدراسیون فوتبال ایران بابت عدم صدور مجوز جهت خریدن بازیکن خارجی گلایه دارند. افشین پیروانی، مدیر این تیم، روز گذشته در گفت‌وگو با بخش خبری شبکه سه سیما، با انتقاد از مسئولان فدراسیون فوتبال ایران گفت: «تیم الهلال پرستاره است و در تیم ما هم همه ستاره هستند. سال گذشته قانونی گذاشتند که همه از آن تبعیت کردیم، ولی امسال یکباره آمدند و به تیم‌هایی که پول دارند گفتند می‌توانند بازیکن خارجی بگیرند. دیدیم که مربی و بازیکن خارجی هم آوردند. در این مورد در حق تیم ما اجحاف شده است. خواهش من این است که اسم لیگ ایران را عوض کنند و بگذارند «لیگ سرمایه‌داری»! پرسپولیس با این همه هوادار چطور نمی‌تواند بازیکن خارجی جذب کند؟ بحث‌شان آبروداری و پرونده در فیفا بود، اما سؤال من این است آقایانی که این تصمیم را گرفتید، مگر فدراسیون فوتبال الان به ویلموتس بدهکار نیست و پرونده ندارد؟ آنجا چطور آبروی کسی نرفته است؟ چطور خودشان برای تیم ملی بزرگسالان سرمربی خارجی آورده‌اند و برای تیم امید هم قرار است مربی خارجی بیاورند؟ می‌توانستیم با تمام قدرت به مسابقات برویم. گل‌محمدی گفت که حداقل اجازه بدهند ما یک بازیکن خارجی جذب کنیم ولی این کار را هم نکردند. فدراسیون گذشته که نتوانست از حق میزبانی ما دفاع کند. ما دو سال است بدون میزبانی به مسابقات می‌رویم. الان هم رقابت یکسان نیست. تیم‌هایی که پول دارند خوب بازیکن می‌گیرند».

پرسپولیسی‌ها در شرایطی تصمیمات فدراسیون فوتبال ایران را زیر سؤال برده‌اند که اشاره‌ای مهم به «لیگ سرمایه‌داری» دارند؛ اینکه این باشگاه در این مقطع زمانی علیه کاپیتالیسم در فوتبال ایران حرف می‌زند، در نوع خود جالب است. اگر قرار باشد بحث کاپیتالیسم در فوتبال ایران تعمیم داده شود، یعنی اینکه «مالکان صنعتی» تصمیم‌گیرنده هستند و آنها از وضع قوانین در چنین سیستم سرمایه‌داری منفعتی می‌برند. پرسپولیس مشخصا از این فرصت استفاده کرده تا باشگاه‌های صنعتی را مورد انتقاد قرار داده و با اشاره به پولداربودن این باشگاه‌ها، به این نکته اشاره کند که وضع چنین قوانینی به سود این تیم‌هاست.

حال با نگاهی به وضعیت تیم‌های کنونی در لیگ برتر مشخص می‌شود که دو باشگاه سپاهان و گل‌گهر سیرجان در زمره تیم‌های خصوصی - صنعتی هستند که دست بر قضا اوضاعشان از بقیه بهتر است. شاید مدیر باشگاه پرسپولیس اسم خاصی را نیاورده باشد ولی با کدهایی که می‌دهد مستقیما باشگاه سپاهان را نشانه رفته است؛ تیمی که همین فصل گذشته تا هفته پایانی رقابت‌های لیگ برتر با پرسپولیس بر سر عنوان قهرمانی می‌جنگید. سپاهان در فصل نقل و انتقالات لیگ برتر هم بسیار خوب عمل کرده و ضمن تمدید قرارداد بازیکنان مطرح و کلیدی‌اش، چندین ستاره نام‌آشنای دیگر هم خریده تا شرایط روی کاغذ برایش بهتر از فصل پیش شود. از این گذشته، سپاهان در زمره معدود تیم‌های لیگ‌برتری است که تا به اینجا موفق به خرید بازیکن خارجی شده و یک دروازه‌بان اتریشی را به جمع بازیکنان کنونی اضافه کرده؛ البته این نکته را هم نباید فراموش کرد که این تیم چند مهره ارزشمند را هم از دست داده است.

درست است که گل‌گهر هم ریخت‌وپاش زیادی کرده (فقط کافی است به رقم پرداختی این باشگاه برای حق فسخ قرارداد مهدی تیکدری اشاره شود) ولی به نظر می‌رسد مسئولان پرسپولیس، سپاهانی را نشانه رفته‌اند که مدیریت این باشگاه دستی هم بر اتفاقات فدراسیون فوتبال در سال‌های اخیر داشته و همچنان یکی، دو مهره نزدیک به آنها در فدراسیون فوتبال مشغول به کار هستند. اینکه پرسپولیس علیه کاپیتالیسم در فوتبال ایران این روزها حرف می‌زند، آیا اشاره به اتفاقات پشت پرده دارد یا خیر، چندان مشخص نیست ولی پرواضح است که این تیم بیش از کاپیتالیسم باید از دولتی‌بودنش برنجد و گلایه کند که نه‌تنها توانی برای رقابت‌کردن با بخش‌های صنعتی برایش باقی نگذاشته‌، بلکه با وضع قوانین دست‌وپاگیر، به میزان چالش‌هایش افزوده می‌شود.