پرسپولیس و استقلال با این فرم سپاهان شانس آوردند / لطیفی: نکونام ضعف‌های کی‌روش را ندارد!

به گزارش ورزش سه، تیم استقلال در شرایط کنونی موفق شده صدرنشینی خودش را حفظ کند و شب گذشته در دیدار مقابل شمس آذر قزوین اگرچه با نتیجه سه بر صفر جلو بود و تفاضل گل خودش را افزایش داده بود، دریافت دو گل در دقایق پایانی باعث شد شرایط برای تیم نکونام مقداری متفاوت باشد. با این حال با علی لطیفی پیشکسوت تیم استقلال مصاحبه اختصاصی داشتیم و با او درباره وضعیت کنونی آبی پوشان صحبت کردیم.

استقلال علی رغم اینکه اختلافی 5 امتیازی با پرسپولیس داشت، حالا همچنان صدر نشین است ولی این اختلاف به یک امتیاز رسیده، نظر شما درباره شرایط کنونی این تیم چیست؟ باید مقداری صادقانه صحبت کرد. می‌خواهم تعارف را کنار بگذارم و به عنوان یک کارشناس صحبت کنم نه هوادار؛ بعضی از دوستان اگر دقت کنید می‌گویند که تو استقلالی نیستی اگر این حرف را بزنی و یعنی می‌خواهند من دروغ بگویم. استقلال در دوران جواد نکونام یک اتفاق مثبت برایش افتاد و فارغ از همه اتفاقاتی که حول استقلال از آغاز فصل بوده، اتفاقی که افتاده بسیار خوب و مثبتی بود و این بود که استقلال در طی چند فصل اخیر همیشه چند دلیل برای ناکامی وجود داشت اما یک دلیلش این بود که هر فصل قراردادها یک ساله بسته می‌شد و بازیکنان، مربی و مدیر می‌آمدند و پایان فصل، مشکل شروع می‌شد. 15-16 بازیکن می‌رفتند و دوباره یک سرمربی جدید، یک تفکر جدید و یک تیم جدید شروع به کار می‌کرد.

این باعث شده بود مهمترین دلیل ناکامی استقلال باشد و برعکس آن پرسپولیس از زمان حضور برانکو تا همین الان، هر ساله نهایتا 2-3 بازیکن از دست داده و تیم کامل بهم نریخته. هیچ جای دنیا این اتفاق استقلال را نمی‌بینید ولی حالا جواد نکونام آمد و تیم فصل گذشته ساپینتو را که به اعتقادم بهترین فوتبال ایران بود. این را می‌گویم چون مهمترین فاکتور موفقیت یک تیم داشتن بازیکنان همسطح در درون زمین و روی نیمکت است. این برای تمام تیم‌های دنیا است و در انگلیس هم شما ببینید که هر 2 روز نیازمند بازیکنی هستند که بتوانند جایگزین کنند.

سال گذشته استقلال در این زمینه اول بود و مشکلات آقای ساپینتو را هم کنار بگذاریم. جواد نکونام آمد و فقط 2 بازیکن را از دست داد که هر 2 موفق‌ترین بازیکنان استقلال در لیگ بودند. این را به این جهت گفتم که در طول فصل کمتر کسی به اندازه من از نکونام حمایت کرده. با توجه به اختلافاتی که وجود داشت، نیاز به یک سرمربی بود تا بتواند با هر سیستمی در طول فصل، نتیجه بگیرد و نیازمند یک سرمربی نتیجه‌گرا بود. البته تیم‌های پرطرفدار یک فرق با تیم‌های دیگر دارند و آن هم این است که هم از شما نتیجه می‌خواهند و هم از شما بازی تماشاگرپسند!

استقلال به این نیاز داشت چون فصل گذشته تیم ساپینتو جذاب و تمام تهاجمی بود و می‌دیدیم که با 6-7 بازیکن پشت محوطه حمله می‌کردند و نتیجه آن فصل جذاب، هیچ چیز نبود. همواره تیم‌هایی قهرمان می‌شوند که کمترین گل را بخورند نه اینکه بیشترین گل را بزنند.

ساختار دفاعی استقلال هم به نظر می‌رسد از گذشته در این تیم شکل گرفته. نمونه ایرانی این موضوع استقلال خوزستان بود که گل زده آن کمترین گل زده در لیگ بود ولی با گل خورده کمتر قهرمان شد. از ضعف دیگر تیم‌ها هم بگذریم که باعث شدند آن تیم قهرمان شود ولی به هر حال شد. ساختار دفاعی فرهاد مجیدی مهمترین شاخصه قهرمانی بود که از هوش فرهاد در جذب یک مربی از ایتالیا بود. از ایتالیا مربی آورد که نماد ساختار دفاعی و دفاع کردن است. در برزیل اگر چه به خلاقیت می‌شناسیم یا آرژانتین را به فوق ستاره‌هایش از جمله دی استفانو، مارادونا، کمپس و مسی می‌شناسیم و هر کشور یک نماد فوتبالی دارد. ایتالیا در ساختار دفاعی معروف است و فرهاد مجیدی هوشمندی به خرج داد. فرهاد مجیدی در آن سال کم‌تجربه‌تر بود ولی هوشمند و تشخیص درستی داشت. 2-3 مرحله با استقلال کار کرده بود و ناکام شده بود و می‌دانست برای موفقیت در استقلال نیازمند این است که ساختار دفاعی تیمش شکل بگیرد.

ساختار تهاجمی آن در دوره ساپینتو هم اثرگذار بود ولی باز هم ساختار دفاعی خراب نشد. چند مهره هم جواد جذب کرد که باعث شد بهتر شود. یکی از بازیکنانی هم که جواد جذب کرده بازیکنی است که من بسیار به او علاقه‌مند هستم. جواد با سیستمش نیازمند این بازیکن بود و اگر محبی یا قایدی در تیم بودند، اینگونه کار نمی‌کردند و این بازیکن بلانکوست؛ او پشت به دروازه حریف بازی می‌کند و حفظ توپ خوبی دارد و این اولین شاخصه فوتبال مدرن امروزی است تا مهاجم بتواند حفظ توپ کند تا زمان به سود تیم رقم بخورد. او در ضربات سر و بدن گذاشتن در هجده قدم مهاجم خوبی است.

در نسل ما می‌گفتند نیم تیغ بایستید و سرعت داشته باشید که الان هم مهم است ولی برای مهاجمان امروزی فاکتوری است که به شما گفتم.

برای مثال اولیویه ژیرو مهاجم فرانسه سرعتی ندارد ولی در پرستاره تیم ملی دنیا، یک بازیکن کارآمد است چون این شاخصه‌ها را دارد. با فرم و استراتژی، این بازیکن نیاز بود و نکونام با هوشمندی او را جذب کرد.

البته استقلال عنوان بهترین خط دفاعی را از دست داد.  جواد نکونام باید یک توازن بین خط دفاع در فاز حمله و دفاع ایجاد کند. مشکل تیم استقلال که می‌تواند جواد آن را حل کند این است که مدافعان استقلال سخت‌گیری لازم را ندارند. من اعتقاد دارم که مرادمند از بهترین مدافعان فوتبال ایران است و به حقش نرسیده. او هم در بازی با پا تبحر خوبی دارد و هم سرزن خوبی است ولی مشکل اینجاست که زمانی که در فاز هجومی توپ لو می‌رود، دچار مشکل می‌شود. یعنی پرسینگ کامل انجام نمی‌شود و اگر دقت کنید استقلال زمانی دچار مشکل می‌شود که توپ را از دست می‌دهد. تا زمانی که در زمین خودش باشد کمتر دچار مشکل می‌شود. دقیقا آن پوشش و سخت‌گیری لازم صورت نمی‌گیرد.

پیش بینی شما از 6 بازی باقی مانده باتوجه به بازی شمس آذر چیست؟ به نظر من اگر استقلال قهرمان هم نشود، عملکرد جواد نکونام و کادرش قابل دفاع است البته تا اینجای کار؛ من یک مثالی دارم از جیووانی تراپاتونی که یک جمله معروف را به کار برد. او گفته بود که فوتبال حافظه ندارد، تراپاتونی جام‌های زیادی برده ولی تراپاتونی در دهه 80-90 کلکسیون کاملی داشت و این را گفت چون در اولین فصل ناکامی، توسط هواداران هو شد. هواداران فراموش کردند و امروز بهترین مطلبی که می‌توانم به نکونام بگویم همین است.

به عنوان کسی که حمایت‌گر اصلی و تمام قد جواد نکونام از آغاز فصل بودم، باور دارم که اگر لیگ را مثل حذفی از دست بدهد، نباید برود ولی اعتقادم این است که هواداران و پیشکسوتان فراموش می‌کنند که جواد نکونام چه کاری کرده. جواد نکونام با اختلافاتی که با سیستم مدیریتی و راس آن علی خطیر دارد، می‌تواند مشکلات را به مهدی هاشمی نسب و محمد نوازی واگذار کند که در استقلال بودند و محبوبیت زیادی دارند. با این کار خودش صرفاً می‌تواند، در این 6 بازی به مسائل فنی بپردازد. بزرگترین عامل ناکامی استقلال با محمود فکری این بود که او نفری نداشت که مشکلات مدیریتی و بیرون فوتبال را به دوش بگیرد و سپر باشد. من اگر بخواهم با مشکلات درگیر شوم و با همه بحث کنم که تمرکزی برای مسائل فنی نخواهم داشت. آن هم در فشار فوتبال ایران که به ویژه 6 هفته پایانی است و جام حذفی را هم از دست دادی.

نکونام اگر 6 نفر دوست دارد، 2 نفر دشمن هم دارد. جواد نکونام اگر می‌تواند حرفی نزد و روی مسائل فنی توجه کند فوق العاده است ولی اگر می‌بیند که اگر سکوت کند خیانت به هواداران است، بهتر است این داستان را در اختیار کادرفنی بگذارد. مهدی هاشمی نسب و محمد نوازی اگر نبودند هرگز این را نمی‌گفتم. این دوستان باتوجه به محبوبیت بهترین گزینه هستند تا نکونام با آنها تیم را از حاشیه خارج کنند.

از سمت پرسپولیس وضعیت چطور است؟ پرسپولیس و استقلال بزرگترین شانسی که آوردند این بود، سپاهان دچار مشکلات عجیبی شد. سپاهان با اختلاف می‌توانست قهرمان شود اما زمانی که مشکل بند قرارداد و مشکلاتی که از آن اطلاع نداریم، آغاز شد باعث شد سپاهان از کورس خارج شود. پرسپولیس یک خوش شانسی دیگر هم آورد که آن رفتن یحیی گل محمدی بود. یحیی با پرسپولیس نتایج خوبی گرفته بود ولی رفته رفته تکراری شده بود. مهم این است که برای بازیکن تکراری نشوی و وقتی حرف، مسائل فنی و رفتار برای بازیکن تکراری شود، ناخودآگاه به لحاظ انگیزشی بازیکنان را دچار رکود می‌کند.

فرگوسن این همه زمان در منچستر یونایتد ماندگار شد و دلیلش این بود که خودش را بروز کرد و تیم را هم تغییر می‌داد. او نه تنها تیم را بلکه کادرش را هم تغییر می‌داد. با برخی 5-6 سال در کادرش کار می‌کرد و به جای آن نفر جدید می‌آورد. این کار باعث شد که بروز شود و البته همه بازیکنان را هم عوض نمی‌کرد اما کاری می‌کرد که بروز باشد. این موضوع در مورد پرسپولیس اتفاق افتاده بود و ناخواسته بود. یحیی کنار رفت و پرسپولیس شانس بزرگی که آورد طبق گفته رسانه‌ها طبق نظر هوادار یا مدیر انتخاب نشد بلکه خواست بازیکنان بود. بازیکنان روی آن تکیه کردند و وقتی بازی اول را به آلومینیوم اراک باختند، روی تیم فشار آمد که شما دخالت بیجا کردید و باعث شد بازیکنان برای خودشان هم که شده با تمام وجود بجنگند. چون اگر خوب بازی نکنند، تمام کاسه و کوزه‌ها سر بازیکن شکسته می‌شود و می‌گویند شما باند بازی کردید. برای همین بازیکنان یکدل شدند و عدو سبب خیر شد. فارغ از توانمندی‌های اوسمار می‌گویم چون چهره‌های زیادی بودند که هیچکس به توان آنها اعتقاد نداشته ولی نتایج درخشان داشته که آن دلیلش علاقه دلی بازیکنان بود. برخی هم دستیار خوبی داشتند و همه این‌ها به سرمربی کمک کرده. قبل از جدایی یحیی هم می‌گفتند که اوسمار کار فنی‌اش خوب است و این اعتماد صورت گرفت و بازیکنان که در فوتبال امروزی بسیار مهم هستند به او کمک کردند.

با این اوصاف چه پیش‌بینی از شش دیدار باقی مانده وجود دارد؟ تنها چیزی که از پرسپولیس من را نسبت به استقلال نگه می‌دارد این است که اگر لیگ فرسایشی ما را در نظر بگیرید، فاصله بازیکنان بیرون و داخل زمین استقلال بسیار کم است ولی پرسپولیس اگر 11-12 بازیکن را لحاظ کنیم به دلیل تجربه و نام بزرگ از استقلال جلوتر است. این 6 بازی بسیار مهم و حیاتی است و اگر در بازی شمس آذر که استقلال جلو افتاد، برعکس می‌شد با توجه به تجربه بالای بازیکنان پرسپولیس این اتفاق تکرار نمی‌شد که دو گل پشت سر هم بخورد. این بی‌تجربگی نسبت به بازیکنان پرسپولیس من را نگران می‌کند و توصیه من به نکونام این است که روی این موضوع کار کند.

من اعتقادم برای پایان فصل این است که تیم‌ها برای خودنمایی مقابل تیم‌های بالاتر، کمتر به آنها اجازه خودنمایی در یک سوم نهایی زمین می‌دهند. می‌دانند زمانی نیست و نیم فصل اول تیم‌ها برای امتیاز گرفتن سخت گیر نیستند. در این زمینه ضعف داریم و اگر احتمال مرگ فوتبالی و فنی ما وجود نداشته باشد، سفت و سخت بازی نمی‌کنیم. این برای همه تیم‌ها صدق می‌کند و در این مسئله ضربات ایستگاهی بسیار مهم است که استقلال در فاز تهاجمی توانمند نشان داده اما جالب است که در فاز دفاع، ضعف دارد. جواد اگر قهرمانی می‌خواهد باید این را حل کند چون هر چقدر به پایان فصل نزدیک شویم، موقعیت‌های گلزنی کمتر می‌شود و این قاعده فوتبال ایران است.

از زمانی که کیروش به فوتبال ایران آمد، مربیان زیادی تحت تاثیر او قرار گرفتند و به شدت دفاعی شدند. نکونام با اینکه نزدیک‌ترین فرد به او بود، اگرچه بیس کار را دارد اما نقطه ضعف‌های کی روش را کنار گذاشته. با این حال برخی از مربیان هم چشم بسته بدون بررسی شرایط، به سراغ فوتبال دفاعی رفتند و سیستم 4-3-3 که تقریبا تهاجمی است را پیاده می‌کنند ولی مهم بیس کار است. مهم شرح وظایف است و اصلا می‌توان با دفاعی‌ترین سیستم بازی کنی ولی شرح وظایف تیمت هجومی باشد. اتفاقا اعتقاد من این است که اگر بخواهیم تقسیم بندی کنیم، جواد نکونام از سرمربیانی است که در کار دفاعی فوق العاده است اما او هوشمندانه عمل کرد و این هرگز دفاع نیست. سخت‌گیری در فاز دفاعی خیلی مهم است و این دقیقا می‌تواند عامل قهرمانی تیم نکونام شود.