جمعه 9 آذر 1403

چرا دولت پوپولیست رئیسی حتی نمی تواند در شعار پوپولیست باشد؟

وب‌گاه اقتصاد نیوز مشاهده در مرجع
چرا دولت پوپولیست رئیسی حتی نمی تواند در شعار پوپولیست باشد؟

اقتصادنیوز: نگاهی به بودجه 1402 و فراتر از آن به ساختار دولت سیزدهم و فضای اجتماعی جامعه ایرانی، نشان می‌دهد که دولت در عمل در زمینه سرمایه اجتماعی، توانمندی و ظرفیت فنی و احتمالا، انگیزه های لازم برای پیگیری یک رویکرد اقتصادی اصلاحی دچار چالش است.

به گزارش اقتصادنیوز روزنامه دنیای اقتصاد نوشت: در واقع، افزایش بیش از 50درصدی هزینه های عمومی و ارقام بالای کسری بودجه قابل پیش‌بینی در بودجه 1402 حکایت از آن دارد که سیاستگذاری پولی در سال آینده نیز همچنان تحت سلطه سیاستگذاری مالی بوده و ساختار کلان تولید نقدینگی و به‌دنبال آن، تورم در اقتصاد کشور به فعالیت مستمر خود ادامه خواهد داد.

علاوه بر این، نگاهی به افزایش هزینه کرد نهادهای غیراقتصادی (بیش از میانگین افزایش کلی هزینه ها) خود نشان می‌دهد که عزمی برای صرفه جویی در سمت مخارج دولت وجود ندارد و بودجه همچنان به‌عنوان بستری برای توزیع رانت اقتصادی عمل می‌کند.

در نهایت، عملکرد پر مناقشه دستگاه سیاست خارجی کشور و به‌دنبال آن، محرومیت کشور از منابع اصلی درآمدی خود موجب شده است تا به رغم علاقه مندی وافر، دولت قادر نباشد سیاست های مبتنی بر رویکردی پوپولیستی را پیگیری کند. مهم‌ترین نمود این ادعا در بودجه 1402 را می توان در افزایش نه‌چندان بالای حقوق و دستمزدها (نسبت به نرخ تورم) مشاهده کرد.

در واقع، چنانچه گفتار روزمره دولتمردان دولت سیزدهم را به طور مستقل و مجرد و در چارچوبی خارج از واقعیت‌های موجود اقتصادی، اجتماعی و سیاسی ایران مورد کنکاش قرار دهیم، ادبیات پوپولیستی حاکم بر این سخنان کاملا قابل مشاهده است. به طور معمول، واژه پوپولیسم را به مردم گرایی، عوام گرایی و نظایر آن ترجمه می‌کنند. از این منظر، پوپولیست ها به طور عام و پوپولیست های چپ گرا به طور خاص، با تاکید بر نمایندگی خویش از جانب توده مردم، با در دستورکار قراردادن سیاست های بازتوزیعی ناکارآمد (از منظر بلندمدت) تلاش می کنند تا رفاه جامعه یا دست کم رفاه بخش های کمتر برخوردار جامعه را در کوتاه مدت افزایش دهند. نکته نهفته در به‌کارگیری عبارت پوپولیست برای دولت سیزدهم در آنجاست که اصولا عدم دسترسی به منابع مالی موجب شده است تا پیش برد هرگونه سیاست پوپولیستی در شرایط حال حاضر اقتصاد کشور با امتناع مواجه باشد. از همین رو، بزرگ‌ترین چالش سیاسی کشور را باید در دولتمردانی جست‌وجو کرد که ارتباط خویش را با واقعیت ها تا حد زیادی از دست داده اند. این سرگشتگی در تفسیر دنیای بیرون و خلأ نظام فکری را می توان به‌روشنی در بودجه 1402 مشاهده کرد.

همچنین بخوانید