کدام صنایع در 50 سال آینده اقتصاد را تسخیر می‌کنند؟
اقتصادنیوز: اولین انقلاب صنعتی، حدود 300 سال پیش، موجب گذار انسان از اقتصاد مبتنی بر کشاورزی به اقتصاد مبتنی بر صنعت شد. این واقعاً آغاز انقلاب صنعتی بود که تا به امروز ادامه یافته و باعث ظهور و سقوط نه‌تنها بسیاری از کشورها و سلسله‌ها، بلکه فناوری‌ها و صنایع نیز شده است و روش تفکر، کار و زندگی ما را تغییر داده است.
به گزارش اقتصادنیوز، در چند قرن گذشته شاهد رشد عظیمی در اقتصاد جهانی بوده‌ایم که با گذار جامعه‌ای مبتنی بر کشاورزی به جامعه‌ای دیجیتال همراه بوده است. بشر از مرحله کوچ‌نشینی و شکار حالا به زندگی در شهرها و تلاش برای خودکارسازی همه چیز رسیده است. قطعاً این پایان کار نیست.
"محمد علی‌نژاد" در تجارت فردا نوشت: اولین انقلاب صنعتی، حدود 300 سال پیش، موجب گذار انسان از اقتصاد مبتنی بر کشاورزی به اقتصاد مبتنی بر صنعت شد. این واقعاً آغاز انقلاب صنعتی بود که تا به امروز ادامه یافته و باعث ظهور و سقوط نه‌تنها بسیاری از کشورها و سلسله‌ها، بلکه فناوری‌ها و صنایع نیز شده است و روش تفکر، کار و زندگی ما را تغییر داده است. موتور بخار، دستگاه بافندگی و آغاز تولید کارخانه‌ای، شیوه خرید و فروش کالاها را تغییر داد؛ در واقع، تولید انبوه مبتنی بر کارخانه به افزایش فوق‌العاده در بهره‌وری منجر شد که به نوبه خود گسترش تجارت و رشد سرمایه‌داری را به همراه داشت. این نقطه شروع چیزی بود که پس از آن در سه انقلاب دیگر ادامه یافت، که هر کدام بر پایه‌های قبلی بنا شد و به تغییرات بنیادی در تولید، ساخت و مصرف کالاها و اخیراً خدمات انجامید. اگرچه انقلاب صنعتی اول اهمیت عمده‌ای داشت، اما انقلاب دوم نیز کم‌اهمیت نبود. کشف الکترون‌ها، یعنی برق، نیروی محرکه اصلی دومین انقلاب صنعتی بود که به تکنیک‌های تولید انبوه موثرتر به شکل خط مونتاژ و ظهور صنایع فولاد، خودرو و مخابرات انجامید. بر پایه اینها، سومین انقلاب صنعتی یا «انقلاب دیجیتال» که با ظهور رایانه‌های شخصی و اینترنت همراه بود، به جهانی شدن از طریق افزایش ارتباطات، خودکارسازی و تغییرات نیروی کار و خلق فناوری اطلاعات و اقتصاد دانش‌محور منجر شد که در نهایت به رونق دات‌کام در سال‌های 2000 ختم شد.
و اکنون ما در میانه چهارمین انقلاب صنعتی هستیم - که با پیشرفت‌های چشمگیر در هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و اینترنت اشیا، شیوه کار ما را متحول کرده، صنایع را دوباره شکل داده و به ظهور صنایع داده‌محور منجر شده است. این انقلاب‌های صنعتی مختلف، محرک رشد اقتصاد بوده‌اند و امروز اقتصادی جهانی به ارزش 115 تریلیون دلار خلق کرده‌اند. با این حال این تحول همچنان ادامه دارد. جهان فوق‌متصل ویژگی‌هایی چون اتصال همه‌جا حاضر، دستگاه‌ها و سیستم‌های یکپارچه و ارتباطات بلادرنگ در اکوسیستم داده‌محور دارد که امکان ارتباط جهانی و پذیرش فناوری‌های هوشمند و خودکارسازی را فراهم می‌کند.
حالا جهانی را تصور کنید که در آن پیری اختیاری است، هر روز صبح پرواز مستقیم از زمین به مریخ برقرار است و و افکارتان می‌توانند بلافاصله واقعیت‌های دیجیتال را شکل دهند. این یک داستان علمی - تخیلی نیست و شاید سال 2050 رنگ واقعیت به خود بگیرد. آن هم با این جهانی که به سرعت در حال تغییر است. احتمالاً صنایعی که در آن سال اقتصاد جهانی را تسخیر کرده و زندگی بشر را متحول خواهند کرد، برای ما که در سال 2025 در حال زندگی هستیم شبیه جادو به نظر برسد: شبکه‌های محاسبات کوانتومی که مسائل فراتر از تصور ما را حل خواهند کرد، درمان‌های طول عمر که می‌توانند به شما امکان حضور در جشن تولد 150سالگی‌تان را بدهند، پروژه‌های مهندسی اقلیم که کنترل کامل بر سیستم‌های سیاره‌مان خواهند داد، رابط‌های مغز و رایانه که مرز بین ذهن و ماشین را محو خواهند کرد و خیلی فناوری‌های دیگر. روی دیگر سکه البته ترس از جهان روباتیک و هوش مصنوعی است که شاید نسل بشر را منقرض کند. در 25 سال آینده جهان در تسخیر کدام صنایع خواهد بود؟ بیایید با کمک گزارش وب‌سایت مدیوم، سفری به سال 2050 داشته باشیم.
1- خدمات محاسبات کوانتومی
ارزش بازار: 5/1 تریلیون دلار
انقلاب محاسبات کوانتومی که سال‌ها وعده آن داده شده بود، سرانجام به پتانسیل خود دست یافته است. رشد انفجاری این صنعت از دوران ابتدایی در دهه 2020 تا وضعیت تریلیون‌دلاری کنونی، گواه قدرت تحول‌آفرین آن در بخش‌های متعدد است.
در سال 2031، «Q-day IBM» موفق به دستیابی به برتری کوانتومی عملی شد، زمانی که ماشین 10 هزارکیوبیتی آنها مسئله‌ای را حل کرد که قدرتمندترین ابررایانه کلاسیک جهان برای انجام آن 10 هزار سال نیاز داشت. این دستاورد به همراه توسعه الگوریتم‌های تصحیح خطا به وسیله گوگل در سال 2033، محاسبات کوانتومی را از یک مفهوم نظری به ابزاری عملی تبدیل کرد.
امروزه، پلت‌فرم‌های کوانتوم به‌عنوان سرویس QaaS بر بازار تسلط دارند. Amazon AWS Quantum و Microsoft Azure Quantum پیشتازان بازار هستند که قدرت محاسبات کوانتومی درخواستی را به کسب‌وکارهای سراسر جهان ارائه می‌دهند. این خدمات در زمینه‌هایی مانند موارد زیر است:
- کشف دارو: شرکت‌های داروسازی بزرگی مانند فایزر و مدرنا از شبیه‌سازی‌های کوانتومی برای مدل‌سازی تعاملات مولکولی پیچیده استفاده می‌کنند و زمان توسعه دارو را به طور متوسط 60 درصد کاهش داده‌اند.
- الگو‌سازی مالی: شرکت‌های وال‌استریت از الگوریتم‌های کوانتومی برای معاملات فرکانس بالا و ارزیابی ریسک بهره می‌برند. صندوق‌های پوشش ریسک مجهز به کوانتوم به‌طور مداوم 22 درصد بهتر از صندوق‌های سنتی عملکرد داشته‌اند.
- الگو‌سازی اقلیمی: مدل‌های اقلیمی بهبود‌یافته با کوانتوم دقت پیش‌بینی هوای 14روزه را به 95 درصد رسانده‌اند که انقلابی در کشاورزی و آمادگی در برابر بلایای طبیعی ایجاد کرده است.
محاسبات کوانتومی پایه اقتصاد دیجیتال جدید ماست. هر تصمیم بزرگ در سال 2050، از سرمایه‌گذاری شخصی تا سیاست جهانی، بر اساس تحلیل داده‌های قدرت‌گرفته از کوانتوم اتخاذ می‌شود.
2- تجارت زندگی طولانی
ارزش بازار: پنج تریلیون دلار
جست‌وجو برای جوانی ابدی که زمانی در حوزه اسطوره و افسانه بود، اکنون به واقعیت علمی و صنعتی پرتکاپو نزدیک شده است. بازار طول عمر پررونق شده است، به‌طوری که درمان‌های ضدپیری شخصی‌سازی‌شده اکنون به اندازه تلفن‌های هوشمند در دهه 2020 رایج شده‌اند.
ستون فقرات این انقلاب توسعه تکنیک‌های بازبرنامه‌ریزی اپی‌ژنتیک مبتنی بر CRISPR در اواخر دهه 2030 بود.
دانشمندان موسسه طول عمر کشف کردند چگونه ساعت اپی‌ژنتیکی سلول‌های انسانی را با ایمنی بازنشانی کنند و این سلول‌ها را به حالت جوان‌تر بازگردانند. این پیشرفت، به همراه پیشرفت در داروهای سنولیتیک - داروهایی که سلول‌های پیر را انتخابی حذف می‌کنند - میانگین طول عمر انسان را به 110 سال رسانده است و برخی افراد حتی به 130 سال یا بیشتر می‌رسند.
اجزای کلیدی صنعت طول عمر عبارت است از:
- برنامه‌های طول عمر شخصی: ترکیبات سفارشی از درمان‌های ژنی، مکمل‌ها و مداخلات سبک زندگی که به، به حداکثر رساندن طول عمر و سلامت فرد کمک می‌کند.
- کلینیک‌های جوان‌سازی: مراکز پیشرفته ارائه‌دهنده درمان‌های ضدپیری فشرده، از افزایش طول تلومر تا بازسازی اندام‌ها.
- دستگاه‌های پوشیدنی بازگرداننده سن: دستگاه‌هایی که به طور مداوم بیوشیمی بدن را پایش و تنظیم می‌کنند تا سطوح مرتبط با جوانی حفظ شوند.
تاثیر اقتصادی افزایش طول عمر عمیق است. سن بازنشستگی به‌طور چشمگیری تغییر کرده است، به‌طوری که بسیاری از افراد در دهه 80 زندگی خود وارد شغل‌های دوم یا سوم می‌شوند. مفهوم «میانسالی» اکنون تا دهه 70 ادامه دارد و همه چیز از برنامه‌ریزی خانواده تا خدمات مالی را بازتعریف کرده است. رشد طول عمر نگرانی‌های اخلاقی درباره جمعیت بیش‌ازحد و تخصیص منابع را افزایش داده است. دولت‌های سراسر جهان همچنان با پیامدهای اجتماعی جهانی که مرگ ناشی از پیری در آن نادر است، دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند.
3- مهندسی اقلیم
ارزش بازار: سه تریلیون دلار
با رسیدن اثرات تغییرات اقلیمی به سطوح بحرانی در دهه 2030، جهان به سمت ژئومهندسی رفت، نه‌فقط به‌عنوان آخرین راه‌حل، بلکه به عنوان اقدامی پیشگیرانه برای بازسازی اقلیم کره زمین. آنچه ابتدا آزمایش‌های بحث‌برانگیز بود، اکنون به صنعتی پیشرفته تبدیل شده است که به حفظ شرایط بهینه محیطی زمین اختصاص دارد.
بخش مهندسی اقلیم شامل چند فناوری اصلی است:
- جذب کربن اتمسفری: دستگاه‌های بزرگ پاکسازی هوا، که برای اولین‌بار توسط مهندسی کربن در سال 2035 به کار گرفته شدند، اکنون در سراسر جهان پراکنده‌اند. این تاسیسات که هرکدام به اندازه یک شهر کوچک است، سالانه جمعاً 40 گیگاتن دی‌اکسید کربن از جو حذف می‌کنند.
- مدیریت تابش خورشید: شبکه‌ای از سیستم‌های انتشار آئروسل‌های انعکاسی در ارتفاعات بالا به تنظیم دمای جهانی با بازتاب درصد کمی از نور خورشید کمک می‌کند.
- قلیایی‌سازی اقیانوس: عملیات در مقیاس بزرگ برای افزایش pH اقیانوس، که قدرت جذب دی‌اکسید کربن آن را افزایش می‌دهد و از اسیدی شدن جلوگیری می‌کند.
- تغییرات آبوهوایی: فناوری‌های بارورسازی ابرها به صورت دقیق و کاهش طوفان، خشکسالی در مناطق کشاورزی را تقریباً حذف کرده و شدت طوفان‌ها را تا 70 درصد کاهش داده‌اند.
موفقیت مهندسی اقلیم بسیار چشمگیر بوده است. سطح دی‌اکسید کربن اتمسفری به 350 ppm کاهش یافته، دماها تثبیت شده و رویدادهای آبوهوایی شدید نادر شده‌اند. با این حال، صنعت با چالش‌های مداومی مانند اختلافات بین‌المللی بر سر کنترل سیستم‌های اقلیمی و نگرانی در مورد پیامدهای ناخواسته مواجه است.
4- انقلاب ذهنی
ارزش بازار: دو تریلیون دلار
ادغام شناخت انسان با هوش مصنوعی که سال‌ها رویای آینده‌پژوهان بود، اکنون به واقعیتی روزمره تبدیل شده است. رابط‌های مغز - کامپیوتر (BCI) از کنجکاوی‌های پزشکی به ابزارهای ضروری برای کار، آموزش و تفریح تبدیل شده‌اند.
انقلاب BCI با آزمایش‌های موفق Neuralink روی انسان در سال 2028 آغاز شد که اولین رابط عصبی بی‌سیم و با پهنای باند بالا را نشان داد. این موفقیت پس از پیشرفتی در فناوری BCI غیرتهاجمی توسط همکاری استنفورد - ام‌آی‌تی در سال 2035، که فناوری را بدون نیاز به جراحی برای عموم در دسترس کرد، تقویت شد.
مناظر کنونی BCI شامل موارد زیر است:
- شبکه‌های عصبی: مش‌های فوق‌العاده نازک و غیرتهاجمی که به پوست سر می‌چسبند و ضبط و تحریک سیگنال‌های مغزی با کیفیت بالا را فراهم می‌کنند.
- افکار به متن: دیکته مستقیم ذهنی بسیاری را از استفاده از کیبورد بی‌نیاز کرده و کاربران معمولی با سرعت 300 کلمه در دقیقه از طریق فکر تایپ می‌کنند.
- افزایش حافظه: ذخیره‌سازی و بازیابی حافظه‌های خارجی که به کاربران امکان می‌دهد همه جزئیات زندگی را به طور کامل به یاد داشته باشند یا مقدار زیادی اطلاعات را سریع جذب کنند.
- تنظیم احساسات: BCIها می‌توانند حالات عاطفی را تشخیص داده و تنظیم کنند تا کاربران به بهزیستی روانی بهینه دست یابند.
تاثیر آن بر بهره‌وری شگفت‌آور بوده است. کارگران دانش به‌طور معمول از BCIها برای انجام چندوظیفگی در چندین فضای کاری مجازی همزمان استفاده می‌کنند. دانش‌آموزان می‌توانند موضوعات پیچیده را در کسری از زمان گذشته یاد بگیرند که به یک رنسانس دانشی و خلاقانه در انسان منجر شده است.
5- انرژی همجوشی
ارزش بازار: چهار تریلیون دلار
جام مقدس تولید انرژی - همجوشی کنترل‌شده هسته‌ای - سرانجام در مقیاس وسیع دست‌یافتنی شده و دوران انرژی پاک تقریباً نامحدود را آغاز کرده است.
این پیشرفت در سال 2035 زمانی رخ داد که پروژه ITER (فرانسه) به کسب انرژی خالص پایدار از یک رآکتور توکاماک دست یافت. این موفقیت به‌سرعت از سوی شرکت‌های خصوصی مانند Commonwealth Fusion Systems و TAE Technologies برای تجاری‌سازی دنبال شد.
پیشرفت‌های کلیدی در بخش همجوشی شامل موارد زیر است:
- رآکتورهای همجوشی جمع‌وجور: پیشرفت در ابررساناهای دمای بالا و مهار پلاسما امکان ساخت نیروگاه‌های همجوشی به اندازه یک بلوک شهری را فراهم کرده است که می‌تواند کل کلانشهرها را تغذیه کند.
- حمل‌ونقل با انرژی همجوشی: اولین هواپیمای با انرژی همجوشی در سال 2045 پرواز کرد و وعده انقلاب در سفرهای طولانی با برد نامحدود و بدون انتشار را می‌دهد.
انرژی همجوشی اقتصاد جهانی را متحول کرده است. دیگر با کمبود انرژی محدود نیستیم. این فراوانی، نوآوری در تمام بخش‌ها را، از شیرین‌سازی آب تا اکتشافات فضایی، تحریک می‌کند.
تا سال 2050، نیروگاه‌های همجوشی 30 درصد انرژی جهانی را تامین می‌کنند و این رقم به سرعت در حال افزایش است. باقی انرژی عمدتاً از منابع تجدیدپذیر است و سوخت‌های فسیلی تقریباً کاملاً حذف شده‌اند. این تغییر پیامدهای ژئوپولیتیک داشته و اهمیت استراتژیک کشورهای نفت‌خیز را کاهش داده و دینامیک قدرت جهانی را بازتعریف کرده است.
6- استخراج و تولید فضا: آخرین مرز اقتصادی
ارزش بازار: سه تریلیون دلار
تجاری‌سازی فضا که زمانی در انحصار سازمان‌های دولتی و میلیاردرهای عجیب بود، اکنون به ستون فقرات اقتصاد جهانی تبدیل شده است. صنعت استخراج و تولید فضا درک ما را از کمبود منابع متحول کرده و افق‌های جدیدی برای توسعه انسانی گشوده است.
پیشرفت‌های کلیدی عبارت‌اند از:
- استخراج از سیارک‌ها: ماموریت‌های روباتیک به سیارک‌های نزدیک زمین مقادیر بی‌سابقه‌ای از عناصر نادر و فلزات گرانبها به‌دست آورده‌اند. تنها سیارک سایکه 16 که از سال 2040 استخراج می‌شود، تخمین زده می‌شود حاوی معادل 10 کوینتیلیون دلار فلزات باشد.
- صنایع ماه: ماه به مرکز استخراج هلیوم -3 برای رآکتورهای همجوشی نسل جدید تبدیل شده است. کارخانه‌های تولید روی ماه که از شرایط جاذبه کم و خلأ بهره می‌برند، داروهای خالص و بلورهای بی‌نقص برای الکترونیک پیشرفته تولید می‌کنند.
- تولید مدار: کارخانه‌های بزرگ در مدار زمین با شرایط میکروگرانش مواد عجیب‌وغریبی تولید می‌کنند که در شرایط زمینی امکان‌پذیر نیست، از نانوتیوب‌های کربنی فوق‌العاده قوی تا یاتاقان‌های کروی کامل.
فضا دیگر فقط یک تلاش علمی نیست، بلکه موتور پیشران اقتصاد زمین شده است. هر گوشی هوشمند، هر رآکتور همجوشی و هر کامپیوتر کوانتومی اکنون حاوی مواد تهیه‌شده یا تولیدشده در فضاست.
این صنعت همچنین توسعه فناوری‌های انقلابی حمل‌ونقل فضایی را سرعت داده است. موشک‌های قابل استفاده مجدد، آسانسورهای فضایی و راننده‌های الکترومغناطیسی به‌طور چشمگیری هزینه دستیابی به مدار را کاهش داده و دسترسی به فضا را عادی کرده‌اند.
با این حال، نگرانی‌هایی درباره زباله‌های مداری و احتمال منازعه بر سر منابع فضایی وجود دارد. پیمان فضایی سازمان ملل تلاش می‌کند این مسائل را حل کند.
7- دنیای مجازی غوطه‌ور: واقعیت جدید
ارزش بازار: پنج تریلیون دلار
مرز میان واقعیت فیزیکی و دیجیتال به اندازه‌ای محو شده که تقریباً نامرئی است. دنیای مجازی غوطه‌ور که بسیار فراتر از متاورس‌های بدوی دهه 2020 است، به بخش جدایی‌ناپذیر کار، آموزش، سرگرمی و تعاملات اجتماعی تبدیل شده است.
این محیط‌های مجازی با ویژگی‌های زیر شناخته می‌شوند:
- رندرینگ عصبی: رابط‌های مستقیم مغزی به کاربران اجازه می‌دهد دنیای مجازی را با تمام حواس پنج‌گانه تجربه کنند؛ غیرقابل تمایز از واقعیت فیزیکی.
- دوقلوهای دیجیتال پایدار: هر شیء و محیط فیزیکی دارای نسخه دیجیتال متناظر است که اجازه تعامل بی‌وقفه بین دنیای مجازی و فیزیکی را می‌دهد.
دنیای مجازی جایی است که افراد جامعه، هدف و پتانسیل نامحدود برای خلاقیت و رشد را پیدا می‌کنند.
بخش آموزش به‌ویژه دچار تحول شده، به‌طوری که دانش‌آموزان می‌توانند به روم باستان سفر کنند، داخل یک سلول را کاوش کنند یا آزمایشات خطرناک را در محیط‌های کاملاً امن مجازی انجام دهند.
با این حال، نگرانی‌هایی درباره اعتیاد، جدا شدن از واقعیت فیزیکی و گسترش فاصله بین کسانی که به تجربه‌های مجازی پیشرفته دسترسی دارند و کسانی که ندارند، وجود دارد.
همچنین بخوانید ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید