کرونا رفت؛ هزینه حج کرونایی ماند

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، افرادی که فکر می‌کردند با پایان کرونا حج ارزان‌تری را تجربه خواهند کرد، حالا پس از حدود 16 سال قید حاجی شدن را زده‌اند. عربستان در ایام کرونا به دلیل رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی هزینه حج را بیش از یک هزار و 200 دلار گران کرد. رئیس سابق سازمان حج و زیارت، سیدصادق حسینی قبل از حج 1401 گفت بود که «با افزایش قیمت خدمات در عربستان، هزینه حج برای هر زائر از 3500 دلار به 5000 دلار رسیده است». هزینه قطعی حج آینده از سوی سازمان حج و زیارت اعلام نشده است. البته رئیس سازمان حج و زیارت سیدعباس حسینی «قیمت پیش‌ثبت‌نام حج را 140 میلیون تومان» اعلام کرده که به گفته یک منبع مطلع «حج آینده بر اساس همان 5 هزار دلاربرنامه‌ریزی شده است.» در سال 1401 که نخستین حج زائران خارجی در ایام کرونا بود، کم‌تر از نیمی از سهمیه هر کشور به حج اعزام شد. برای رعایت نکات بهداشتی اتاق 5 نفره به 2 زائر اختصاص یافت. خدمات در ایام تشریق هم متفاوت با ایام عادی و زائران مجبور به رعایت فاصله اجتماعی شدند، اما پس از کرونا و پذیرش سهمیه کامل کشورها، عربستان این محدودیت‌ها را لغو و بخشی از هزینه را کاهش داد. با این وجود، قیمت دلاری حج در ایران تغییری نکرد. هزینه حج تمتع برای ایرانیان در حالی همچنان کاهش نیافته که قیمت حج برای عراقی‌ها با خدماتی مشابه پس از پایان کرونا به حداکثر 4 هزار و 200 دلار رسیده است. اندونزی که بیش‌ترین سهمیه حج را هر ساله به خود اختصاص می‌دهد، برای حج آینده در کنار کاهش عوامل اجرایی، کم شدن هزینه‌ها هم در دستور کار قرار داده است؛ به طوری که وزارت حج اندونزی هزینه حج آینده را 15 درصد نسبت به حج امسال و 25 درصد نسبت به حج کرونایی کاهش داده و به کم‌تر از 4 هزار دلار رسانده است. با این وجود، هنوز برخی از زائران این کشور نسبت به گرانی حج گلایه دارند و می‌گویند که دولت باید در کنار کاهش هزینه سفر، تسهیلاتی به زائران اختصاص دهد. برنامه‌ریزی برای حج آینده در حال انجام است. تیم کارشناسی ایران به عربستان اعزام شده تا وضعیت اسکان را بررسی کند، اما مدیر یکی از کاروان‌های حج می‌گوید که «هتل‌های حج آینده نسبت به سال‌های گذشته کیفیت کم‌تری دارند.» اگر دولت پایین‌ترین نرخ ارز را که همان 28 هزار و 500 تومان است، به عملیات حج 1403 اختصاص دهد، باز هم حداقل هزینه 140 میلیون تومان می‌شود. سازمان حج و زیارت برای جبران کسری هزینه‌ها برای اعزام تعداد بیشتر نیرو‌های اجرایی و ستادی، بودجه‌ای ندارد و باید این هزینه توسط زائران تأمین شود. بر اساس مصوبه سازمان همکاری‌های اسلامی تنها 3 درصد سهیمه هر کشوری به تیم اجرایی و‌ستادی اختصاص دارد، اما در حج گذشته سهم عوامل از تعداد کل زائران ایرانی حدود 6 درصد بود. البته نماینده، ولی فقیه در حج و زیارت هم نسبت به بالا بودن تعداد عوامل گلایه کرده و خواستار تغییر در این زمینه شده است. مدیر یکی از کاروان‌های حج، علی مومنی با بیان اینکه هزینه‌های حج دلاری است و با توجه به کاهش ارزش پول ملی، هز ینه حج گران شد، می‌گوید که برای اینکه زائران بتوانند این هزینه را بپردازند، ارز با قیمت پایین‌تر از نرخ بازار آزاد به حج اختصاص می‌یابد. با این وجود یکی از مدیران باسابقه کاروان حج که نخواست نامش فاش شود، می‌گوید که مسوولان بجای اختصاص قیمت پایین‌تر نرخ ارز، با اعزام نیرو‌های ستادی و اجرایی بیش‌تر، هزینه‌های اضافه به زائران تحمیل نکنند و هزینه حج را به همان 3 هزار و 500 دلار برگردانند. البته مومنی معتقد است که برخی از هزینه‌ها همچون اسکان نسبت به گذشته در عربستان رشد داشته و مسوولان سعی کردند هتل‌هایی را با کیفیت پایین‌تری اجاره کنند تا به زائران هزینه اضافی تحمیل نشود، اما مدیر باسابقه حج با بیان اینکه هزینه اسکان در هتل‌هایی که برای ایرانیان اجاره می‌شود نسبت به کرونا کم‌تر شده، اعتقاد دارد که کارشناسان اعزامی به عربستان برای ارزیابی امکانات وخدمات حج، تخصص ندارند. عربستان در حال برنامه‌ریزی برای کاهش تعداد عوامل اجرایی و رساندن آن به یک درصد سهمیه هر کشور است. با این‌وجود، سازمان حج و زیارت هنوز این تعداد را حتی به همان سه درصد سهمیه مصوب کشور‌ها هم نرسانده است. وزیر ارشاد گفته است که در سال آینده تلاش بر کاهش تعداد عوامل اجرایی داریم. البته فعالان حوزه حج می‌گویند که «کم‌کردن تعداد عوامل اجرایی و ستادی در کنار کاهش هزینه، باعث افزایش تعداد زائران برای تشرف به حج می‌شود.»